Quản Bạ phát triển nghề dệt lanh truyền thống

BHG - Từ lâu, dệt lanh không chỉ là một nghề, một sản phẩm thuần túy mà nó còn là văn hóa, thấm đẫm những tinh túy của cuộc sống và tâm hồn người Mông trên Cao nguyên đá; trang phục vải lanh gắn liền với các lễ hội, ngày đặc biệt quan trọng trong đời sống của người Mông. Để gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa, huyện Quản Bạ đã đưa dệt lanh vào Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) và đạt được những thành công nhất định.

Sản phẩm của HTX lanh Cán Tỷ được nhiều khách hàng yêu thích.

Dệt lanh là nghề thủ công có từ rất lâu đời của người Mông, không chỉ phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân mà còn là sản phẩm được bán rộng rãi ở các địa phương trong và ngoài tỉnh. Mấy năm trở lại đây, các sản phẩm lanh của huyện Quản Bạ được thị trường đón nhận và vươn xa ra thế giới như: Pháp, Malaysia... Từ những cây lanh thô ráp, người phụ nữ Mông khéo léo may thành vỏ chăn, gối, khăn trải bàn, khăn trang trí, túi xách… được dùng ở nhiều nhà hàng, khách sạn, khu nghỉ dưỡng sang trọng.

Khôi phục nghề truyền thống không những bảo tồn được giá trị văn hóa của dân tộc mà còn góp phần phát triển KT-XH. Nhận thức được điều này, huyện Quản Bạ đã có nhiều chính sách hỗ trợ, khôi phục và phát triển nghề dệt lanh truyền thống. Năm 2018, khi tỉnh có chủ trương triển khai chương trình OCOP, sản phẩm lanh đã được huyện lựa chọn; năm 2019, sản phẩm lanh của HTX Cán Tỷ tham gia phân hạng OCOP cấp tỉnh và đạt hạng 4 sao. Đây là tiền đề giúp đưa sản phẩm lanh vươn xa tới nhiều thị trường trong và ngoài nước.

Trong quá trình bảo tồn và phát huy nghề dệt lanh đã xuất hiện điểm sáng như HTX lanh Cán Tỷ. Đã từng đứng trước nhiều khó khăn, thách thức của cơ chế thị trường và sự giao thoa văn hóa làm cho nghề dệt lanh của địa phương đứng trước nguy cơ mai một, nhưng với lòng đam mê, tâm huyết, chị Giàng Thị Say đã thành lập HTX lanh Cán Tỷ. HTX có 28 thành viên, hoạt động hơn 14 năm, tạo việc làm cho nhiều phụ nữ; tùy từng công đoạn và độ khéo tay, mỗi lao động được trả tiền công từ 3 - 5 triệu đồng/tháng. Không chỉ phát triển các sản phẩm lanh, HTX còn tìm cách bảo tồn thông qua việc dạy nghề dệt lanh truyền thống cho thế hệ trẻ. Em Giàng Thị Mơ, thôn Hợp Tiến, xã Lùng Tám, chia sẻ: “Em học dệt vải lanh từ khi học lớp 6, mỗi năm cứ đến dịp Hè là em lại tham gia học lớp dệt vải và làm sản phẩm lanh; hiện, em có thể tự làm tất cả các khâu để tạo ra sản phẩm lanh”.

Phó Chủ tịch UBND huyện Quản Bạ, Sèn Thăng Long cho biết: Để phát triển nghề dệt lanh truyền thống, huyện đã tổ chức Lễ hội nghề thêu, dệt lanh, mở rộng làng nghề. Không chỉ phát triển nghề truyền thống đơn thuần, huyện Quản Bạ còn chủ trương kết hợp với du lịch làng nghề, du khách đến tham quan không chỉ ngắm cảnh, nơi sản xuất mà còn được tham gia công đoạn sản xuất sản phẩm.

Bài, ảnh:  LÊ HẢI