Lũ đá ở Seo Lử Thận

HGĐT- … Trong cơn lũ đêm rạng sáng ngày 27.4 ở đây chỉ có nước và đá. Lũ “đá” mới thật chính xác. Vâng! Lũ “đá” núi, mới thật sự được coi là những gì đã xảy ra ở thôn Seo Lử Thận, xã Pà Vầy Sủ (Xín Mần) cướp đi 5 mạng sống, làm bị thương 3 người của 2 gia đình cha con ông Vàng Seo Phứ, 67 tuổi và người con trai bạc mệnh Vàng Seo Pao, 29 tuổi mất vợ, mất con.

Đá và lều bạt

Một ngày sau khi trận lũ đi qua để lại một suối “đá” khô khốc kéo dài xuống tận đáy dòng sông Chảy. Đá, chỉ có đá còn lại vùi lấp tất tật thứ gì trên đường lao xuống khe sâu. Hàng trăm con người, bộ đội, công an, chiến sĩ Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 314, bộ đội Biên phòng, dân quân, cán bộ, lực lượng thanh niên ở Xín Mần đổ dồn về Seo Lử Thận sau đêm 27.4. Ông Vàng Seo Phứ hoảng loạn, dở khóc, dở cười. Bà Lũ Thị Xoa, vợ ông Phứ đờ đẫn nhìn mấy đứa trẻ trong lều bạt nhếch nhác vừa qua cơn hoảng loạn cho biết: Khoảng nửa đêm 26.4 mưa to lắm. Sau chừng vài giờ, nước đổ trên núi xuống ầm ầm như thác vỡ. Chừng hơn 1 giờ đêm lũ đá kéo đến gần nhà, vợ chồng bà đã bế đứa bé, chạy qua bờ rào sang bên. Tiếc thay bọn trẻ đang tuổi ăn, tuổi ngủ, đêm hôm mưa gió, tối trời đã làm cho chúng chẳng biết chạy đâu… Nước, đá trút xuống, nhà sập, khoảng 4 giờ sáng hôm sau mưa ngớt, cán bộ đến mới biết gia đình mất người. Hai đứa đã chết, 1 đứa mất tích, tài sản bị đá lấp, cuốn trôi sạch sành sanh. Nằm trong bệnh viện Xín Mần, Vàng Seo Pao thân thể bị trầy sước, tím bầm mặt mũi, chân... vẫn chưa hết hoảng sợ: Năm nay 29 tuổi, sắp sửa làm bố đứa con thứ 2 đến nơi thì nó đã “theo mẹ” đi tất cùng đá suối rồi. Vợ Pao là Vàng Thị Mái, 21 tuổi, đêm lũ đá đã bế theo đứa con đầu lòng 2 tuổi và ôm 1 đứa trong bụng tránh đá, tránh nước, đến nay không về nữa. Pao bảo, tôi chẳng thiết sống làm gì nữa khi mà cả vợ, cả con đã bỏ bố đi không về. Anh Hoàng Tiến Chủ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Xín Mần động viên mãi, Pao cứ lắc đầu, lắc mãi đến khi bác sĩbuộc phải vào cuộc để cậu ta ngủ yên cho tạm quên nỗi khủng hoảng cả về vật chất, tinh thần mới thôi.

Ở trên suối đá còn lại sau một ngày cơn lũ "nghỉ", lều bạt của những người cứu hộ dựng lên, một là để cho vợ chồng, con ông Vàng Seo Phứ, bà Lù Thị Xoa và lều để cho hàng trăm con người đáo bới đá, xăm xoi đá tìm kiếm 2 xác mất tích, mong và hy vọng tìm thấy những gì cần thấy. Anh Hoàng Tiến Chủ cho biết: Ngày 28.4, lực lượng chia làm 2 tổ đội. Một, tiếp tục đào bới, tìm kiếm dọc suối đá từ Seo Lử Thận, xuống sông Chảy. Một lực lượng bám dọc sông, xuôi về ngã ba đầu nguồn và liên hệ với huyện bạn Bắc Hà (Lào Cai) cùng phía bên Sông Trăng thuộc địa phận nước bạn Trung Quốc đi tìm kiếm. Còn lại, huyện cùng các ngành, lực lượng chức năng, tập trung hỗ trợ lương thực, thực phẩm; chăn màn, thuốc thang, nhằm đảm bảo tính mạng người còn sống. Động viên 2 gia đình bị nạn. Tiến tới xác định phương án di dời, làm nhà, phụ cấp đời sống cho người còn sống sót sau thảm hoạ.

Trời lúc nắng, lúc mưa, hàng trăm con người đang miệt mài tìm kiếm trong đá, trong suối và con sông Chảy nữa. Mong sao cho tất cả gặp may mắn, kiếm tìm những gì còn lại sau lũ đá, tìm người đã mất, đang mất tích. Mong cho đá yên, lều bạt được dỡ bỏ sau lũ hoang tàn và cuộc sống mới chóng hồi sinh.

Nguy cơ rập rình

Sau những gì ở Seo Lử Thận, tôi cùng các anh trong Ban Chỉ huy tiếp tục lên xã Pà Vầy Sủ, xã đứng chênh vênh trên vách núi, gần như úp mặt xuống lòng vực sâu sông Chảy. Ai đó đã ví von: Hút điếu thuốc, ném hòn đá khỏi tay. Thuốc hút hết điếu, đá rơi xuống sông Chảy cũng vừa tốt. Khủng khiếp quá! Sau đêm mưa 26, rạng 27.4 nước mưa đã làm lún sụt cả mảng sâu, tường rào trường Nội trú dân nuôi xã, nơi có trên 90 học sinh con em đồng bào đang học. Cả khu vực trường Mầm non đang xây cũng xẩy ra nứt lún có nguy cơ ảnh hưởng đến công trình. Ngay lập tức, gia đình bà Vàng Thị Mang tại khu trường Mầm non xã đang xây dựng buộc phải di dời khẩn cấp với 3 nhân khẩu. Cách đây hơn 1 năm, tại trung tâm trường THCS, Trạm Y tế xã Pà Vầy Sủ đã lún sụt trong mùa mưa, buộc phải đầu tư kè chắn. Năm nay, đầu mùa mưa, nứt lún mới lại bắt đầu xuất hiện. Thật không thể tưởng tượng, nếu trời tiếp tục mưa to, đá lại lăn, nước lại xối xả, lũ lại về, đất lại... tiếp tục lún?

Về Xín Mần tôi vẫn day dứt chưa yên bởi Pà Vầy Sủ nứt, lún, nguy cơ mưa lũ rập rình.

                 Chiều 28/4/2010