Nâng cao trách nhiệm vận hành các nhà máy thủy điện trong mùa mưa lũ

BHG - Trong thời kỳ mưa lũ, việc các nhà máy thủy điện (NMTĐ) đảm bảo điều tiết hồ chứa hợp lý là yếu tố đặc biệt quan trọng. Do đó, để nâng cao trách nhiệm vận hành các NMTĐ là yếu tố sống còn trong việc đảm bảo an toàn hồ, đập và điều tiết lũ cho vùng hạ du; tránh những sự cố đáng tiếc có thể xảy ra.

Vùng lòng hồ Nhà máy Thủy điện sông Miện 6.

Tỉnh ta với đặc thù địa hình đồi núi chia cắt, nhiều hệ thống sông, suối nên có tiềm năng, lợi thế lớn trong phát triển các NMTĐ vừa và nhỏ. Những năm gần đây, các NMTĐ đã đóng góp tích cực vào ngân sách địa phương và góp phần thúc đẩy KT – XH trên địa bàn. Hiện, trên địa bàn tỉnh có 65 NMTĐ với tổng công suất trên 960 MW; trong đó, 29 NMTĐ hòa lưới điện quốc gia với tổng công suất trên 588 MW; 4 nhà máy đang thi công với tổng công suất lắp máy 106 MW. Tuy nhiên, có thời điểm các NMTĐ thiếu sự phối hợp chặt chẽ trong quá trình vận hành nên đã gây ra tình trạng ngập úng cho vùng hạ du. Minh chứng rõ nhất chính là thời kỳ mưa lũ cao điểm tháng 6 năm 2018, đã khiến thành phố Hà Giang bị ngập úng cục bộ; gây bức xúc trong nhân dân. Nguyên nhân được xác định là do thiếu thông tin giữa các NMTĐ trong quá trình xả lũ trên hệ thống sông Lô, sông Miện nên việc xả nước đón lũ chậm.

Để giải quyết tình trạng này, UBND tỉnh ban hành Quy chế phối hợp cung cấp thông tin và vận hành đón, xả lũ đối với NMTĐ trên lưu vực sông Miện và sông Lô. Theo đó, các đơn vị quản lý, vận hành NMTĐ cần phối hợp chặt chẽ trong công tác vận hành, điều tiết hồ chứa hợp lý; thường xuyên duy trì thông tin liên lạc về chế độ vận hành xả nước của các nhà máy, đảm bảo chế độ vận hành tối ưu và điều tiết hồ chứa hiệu quả, an toàn. Các đơn vị theo dõi, cập nhật thông tin về lưu lượng thực đo và thông tin dự báo lưu lượng đến hồ để điều chỉnh quá trình xả lũ. Trong mùa lũ, các đơn vị quản lý, vận hành NMTĐ cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình vận hành. Trong thời gian lũ lên, việc mở các cửa xả của các hồ chứa được tiến hành lần lượt; phối hợp xả lũ, đón lũ; phối hợp vận hành giữa các hồ để giảm lũ cho hạ du…

Theo lãnh đạo Sở Công thương, nhằm nâng cao trách nhiệm của các NMTĐ, Sở cùng với các cơ quan chức năng thường xuyên kiểm tra, giám sát công tác đảm bảo an toàn hồ đập và phối hợp vận hành. Qua kiểm tra, đa số các NMTĐ đã chấp hành đúng quy định trong đầu tư xây dựng và quản lý công trình; các chủ đầu tư chấp hành đúng quy trình vận hành hồ chứa, đăng ký an toàn hồ đập, kiểm định an toàn đập. Các đơn vị đã tổ chức quan trắc, thu thập thông tin, theo dõi tình hình khí tượng, thủy văn, dự báo lượng nước đến hồ, mực nước hồ; tính toán các phương án vận hành hồ chứa…

Qua tìm hiểu tại các NMTĐ trên lưu vực sông Miện được biết, trong quá trình vận hành công trình, các NMTĐ thường xuyên tổ chức kiểm tra các trang thiết bị, các hạng mục công trình và tiến hành sửa chữa để đảm bảo vận hành theo chế độ làm việc quy định; xây dựng phương án ứng phó phù hợp khi phát hiện nguy cơ xảy ra sự cố công trình đầu mối; chủ động triển khai các biện pháp đối phó phù hợp đối với trường hợp các hồ xả lũ khẩn cấp, nhằm đảm bảo an toàn cho công trình đầu mối; nêu cao trách nhiệm trong việc vận hành các hồ thủy điện, điều tiết lũ đảm bảo an toàn các công trình đầu mối, hệ thống các công trình thủy lợi, giao thông và dân sinh vùng hạ du.

Mùa mưa lũ năm nay đang bước vào giai đoạn cao điểm, với diễn biến thời tiết phức tạp; do đó, công tác đảm bảo an toàn hồ đập tại các NMTĐ cần đặt lên hàng đầu. Hơn hết, trách nhiệm vận hành của các NMTĐ cần được nâng cao và các sở, ngành cần có biện pháp nhắc nhở, chấn chỉnh kịp thời các chủ đầu tư để tránh những thiệt hại không đáng có…

Bài, ảnh: HẢI ĐĂNG