Dừng Mô hình trường học mới (VNEN) là hợp lý!

BHG- Đó là đa số ý kiến trả lời của giáo viên, phụ huynh học sinh (HS) trên địa bàn thành phố Hà Giang khi được hỏi về Quyết định của UBND tỉnh về việc dừng sử dụng sách giáo khoa (SGK) chương trình thử nghiệm và việc thực hiện Mô hình Trường học mới (VNEN).

Không tham gia chương trình VNEN, chất lượng học sinh Trường THCS Lê Quý Đôn (thành phố Hà Giang) vẫn luôn ở tốp đầu của tỉnh. Trong ảnh: Lễ tuyên dương – khen thưởng giáo viên, học sinh tiêu biểu xuất sắc của Trường THCS Lê Quý Đôn.

Thực hiện Kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, trong đó có nội dung về kết quả, khảo sát thực trạng chương trình học theo mô hình VNEN trên địa bàn tỉnh; ngày 5.7, Chủ tịch UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo Sở GD&ĐT tạo thống nhất chủ trương dừng việc sử dụng SGK chương trình thử nghiệm và thực hiện mô hình VNEN trong các nhà trường trên địa bàn toàn tỉnh từ năm học 2016-2017 để trở lại theo phương pháp, tài liệu, SGK truyền thống.

Mô hình VNEN được Ngân hàng Thế giới và UNESSCO hỗ trợ cùng với các chuyên gia giáo dục hàng đầu thế giới thiết kế cho các nước đang phát triển và được triển khai thành công ở nhiều nước. Dựa trên kết quả và quan điểm, lý luận của giáo dục hiện đại, mô hình đã được Bộ GD&ĐT nghiên cứu, vận dụng và triển khai thử nghiệm vào Việt Nam từ tháng 1.2013.

Còn tại thành phố Hà Giang, năm học 2015-2016 có 11/11 trường Tiểu học thực hiện chương trình VNEN với 4.657 HS; 7/9 trường THCS với 827 HS (Có 2 trường THCS Lê Quý Đôn và Tiểu học & THCS Hữu Nghị không tham gia). Qua thực tế và đánh giá của các trường, HS đã háo hức, phấn khởi, thoải mái hơn khi đến trường, tác phong chững chạc, tự tin trong giao tiếp và trình bày lưu loát các ý kiến cá nhân, kỹ năng sống có nhiều tiến bộ; nắm được phương pháp học tập, hợp tác trong nhóm; chủ động, tự giác trong học tập, tự đánh giá, làm chủ quá trình học tập; tính tự giác, tự quản cao hơn; hiểu rõ hơn về cộng đồng dân cư nơi mình sinh sống; biết quan tâm và tôn trọng người khác, có trách nhiệm đối với nhiệm vụ học tập và các hoạt động của lớp...

Qua quá trình thử nghiệm, cô giáo Nguyễn Thị Hương Giang, nguyên Hiệu trưởng Trường THCS Yên Biên (thành phố Hà Giang) cho biết: Mô hình VNEN so với mô hình nhà trường truyền thống có những điểm khác biệt như: Mục tiêu cao hơn về dạy làm người, hơn là chỉ lo cung cấp kiến thức cho HS. Nội dung học được điều chỉnh để giảm tải cho HS; HS được hướng dẫn tự học, hoạt động học theo nhóm; phương pháp dạy học lấy chủ thể là HS, coi HS là trung tâm; HS được hoạt động nhiều hơn, khả năng tư duy được hình thành và phát triển liên tục; các lớp học được trang trí các dụng cụ hỗ trợ...

Với nhiều ưu điểm nổi trội như vậy, tuy nhiên cũng theo cô Nguyễn Thị Hương Giang, trong quá trình triển khai thử nghiệm, VNEN cũng đã bộc lộ một số bất cập nhất định: Một số giáo viên nhận thức về mô hình này chưa theo chiều hướng tích cực, ngại đổi mới; thực hiện các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học dập khuôn, máy móc; chưa có sự tâm huyết, dành thời gian nghiên cứu tài liệu hướng dẫn học; chưa chủ động, linh hoạt trong việc điều chỉnh nội dung dạy học phù hợp với đối tượng HS; tổ chức các hoạt động cho nhóm, tập thể lớp còn hình thức. Đặc biệt là cơ sở vật chất chưa đáp ứng được với hình thức tổ chức dạy học theo mô hình VNEN: Diện tích các phòng học hạn chế dẫn đến việc trang trí, sắp xếp, bố trí và sử dụng các góc học tập theo mô hình VNEN gặp khó khăn. Phụ huynh học không muốn cho con em mình học tài liệu thí điểm, vì vậy chưa chủ động thông tin, liên lạc, trao đổi với giáo viên, nhà trường những khó khăn, vướng mắc trong việc giáo dục HS, tìm hiểu các hoạt động của mô hình VNEN, phối hợp và hướng dẫn học sinh làm bài ứng dụng, đánh giá học sinh ở nhà... Theo cô Nguyễn Thị Hương Giang việc dừng không thực hiện chương trình VNEN từ năm 2016 – 2017 là hợp lý!

Cùng quan điểm trên, cô giáo Từ Thanh Phương, Hiệu phó Trường THCS xã Phương Độ, thành phố Hà Giang cũng khẳng định: Việc dừng không thực hiện chương trình VNEN là đúng! Theo cô Phương đánh giá, Trường THCS xã Phương Độ, thuộc thành phố Hà Giang không phải thuộc diện khó khăn lắm, tuy nhiên khi triển khai VNEN khó khăn lớn nhất mà nhà trường gặp phải đó là, thiếu cơ sở vật chất, thiếu giáo viên. Chương trình VNEN chỉ phù hợp với lớp khoảng 20 HS, trong khi lớp 6 có tới 37 em, vì vậy bàn ghế HS, quy cách phòng học hiện nay chưa phù hợp cho việc tổ chức các hình thức hoạt động cũng như trang trí lớp học và các công cụ hỗ trợ cho việc dạy và học. HS học theo mô hình VNEN có sách giáo khoa riêng, nên tài liệu tham khảo hiện chưa đáp ứng được việc dạy học, không có kinh phí hỗ trợ cho chương trình dạy học mới nên giáo viên phải tự trang bị đồ dùng, giá một bộ sách theo chương trình VNEN đắt gấp đôi so với sách giáo khoa chương trình truyền thống nên những gia đình khó khăn càng thêm lo lắng... Cô Phương đặt câu hỏi: Tại thành phố Hà Giang còn khó khăn như vậy, thì các huyện nghèo của tỉnh sẽ triển khai ra sao?

Từ những bất cập trên và theo tìm hiểu, đã có những trường học trong tỉnh từ chối không áp dụng mô hình VNEN vào giảng dạy, có lẽ những trường học này đã nhìn thấy những hạn chế, bất cập của VNEN! 

VĂN NGHỊ