Trên quê hương cực Bắc

BHG - Trong những ngày tháng Bảy lịch sử, cả nước nghiêng mình hướng về Kỷ niệm 73 năm ngày Thương binh – Liệt sỹ (27.7.1947 – 27.7.2020); tri ân những người con ưu tú của dân tộc đã hy sinh tuổi thanh xuân, không tiếc máu xương gìn giữ vẹn toàn giang sơn, thống nhất đất nước. Và Hà Giang, mảnh đất tột Bắc của Tổ quốc đã trở thành địa chỉ lịch sử để “Con Lạc, cháu Rồng” trở về tưởng nhớ, tri ân các Anh hùng, liệt sĩ (AH-LS).

Đại diện Ban liên lạc Cựu chiến binh toàn quốc mặt trận Vị Xuyên và Tập đoàn Mai Linh bàn giao công trình chiếu sáng cho Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh).

“Tôi tìm khắp Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên, giữa hàng nghìn liệt sỹ đang an nghỉ nhưng dường như nhiều đồng chí còn chưa quy tập. Có thể đồng đội của tôi đang gửi thân xác nơi đầu non, góc núi, thung sâu, bờ khe, triền suối trên các trận địa xưa hoặc thác xuống làm tài nguyên đất nước rồi” – Thượng tá Nguyễn Xuân Vui, Lữ đoàn 146 (Đoàn Trường Sa), Bộ Tư lệnh vùng 4 – Quân chủng Hải quân (thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa) không kìm được những giọt nước mắt xúc động, khi ký ức một thời đạn lửa cứ thế ùa về. Giữa mùa Hạ năm 1985, anh từ Đại đội 3, Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 2 (Sư 328) đặc khu Quảng Ninh lên tăng cường cho Sư đoàn 314, đóng quân tại xã Minh Tân (Vị Xuyên). Vượt mưa bom, bão đạn, anh hiến dâng trọn vẹn tuổi trẻ cho mảnh đất Hà Giang trong cuộc chiến: Bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc trước giặc phương Bắc xâm lấn bờ cõi (giai đoạn 1984 – 1989). Để rồi hôm nay, sau 35 năm, anh mới có dịp trở lại thăm chiến trường xưa. Hành trình của anh khiến chúng tôi và nhiều người chứng kiến thêm cảm phục vì khoảng cách địa lý không ngăn cách được tình đồng chí, đồng đội năm xưa của anh tại mặt trận Vị Xuyên. Anh và Đoàn CCB mặt trận Vị Xuyên các tỉnh phía Nam đã vượt đoạn đường từ 1.600 đến trên 2.000 cây số để đến với Vị Xuyên, thắp hương tưởng nhớ, tri ân đồng đội đã mãi mãi không thể đoàn viên bên người thân, ngày đất nước yên tiếng súng…

Cách đây hơn 4 thập kỷ, đất nước ta vừa giành độc lập, vết thương chiến tranh chưa kịp hàn gắn thì quân và dân tiếp tục đương đầu với cuộc chiến đấu mới trên tuyến biên giới (giai đoạn 1979 – 1989), trong đó, có mặt trận Vị Xuyên. Để bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc, lớp lớp cán bộ, chiến sỹ, đơn vị bộ đội chủ lực cùng nhân dân địa phương đã kiên cường, dũng cảm bảo vệ vẹn toàn lãnh thổ. Các địa danh như: Thanh Thủy, Thanh Đức, Xín Chải, Lao Chải, Minh Tân… đã tạc vào lịch sử hình ảnh người lính mặt trận Vị Xuyên: “Son sắt lời thề đánh giặc/Sống bám đá – chết hóa đá thành bất tử”. Đó là những vần thơ đầy xúc động được nguyên Phó Phòng Chính trị Sư đoàn 356, Chính trị viên Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 876 – Đặng Việt Châu, người trực tiếp cầm súng bảo vệ mặt trận Vị Xuyên năm ấy ghi lại. Và qua thơ ông, lớp lớp thế hệ hôm nay cũng phần nào hình dung khí thế ra trận năm ấy: “Những người lính con dân đất Việt…/Đầu trọc, lưng trần, dũng mãnh xung phong…/Đạn xé nát vai, đạn cày rách mặt/Thân thể dập bầm, tai điếc đặc/Súng trên tay rực lửa/Xông pha giữ đất biên thùy”.

Trong làn trầm hương, nơi Đền thờ các AH-LS mặt trận Vị Xuyên trên điểm cao 468, thôn Nặm Ngặt (xã Thanh Thủy – Vị Xuyên), đoàn công tác của Bộ Tư lệnh Quân khu 2 do Thiếu tướng Phạm Văn Quyết – Bí thư Đảng ủy, Chính ủy quân khu làm Trưởng đoàn đã dâng lên anh linh các AH-LS hoa thắm, hương thơm; tỏ lòng thành kính đối với các anh – người đã không tiếc máu xương, hiến dâng cả tuổi thanh xuân vì sự toàn vẹn của Tổ quốc. Lời viếng anh linh các AH-LS của đoàn chứa chan tình cảm xúc động: Chiến tranh đã lùi xa, nhưng chúng ta không thể nào nguôi ngoai những mất mát, đau thương mà chiến tranh để lại. Những người con anh dũng của Tổ quốc – các anh có người còn sống, có người được đưa về yên nghỉ trên mảnh đất quê hương nhưng còn biết bao AH-LS đang yên nghỉ trên mảnh đất Vị Xuyên. Máu của các anh đã tô thắm lá cờ quyết chiến, quyết thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng; các anh đã hòa vào lòng đất mẹ để Tổ quốc mãi mãi bình yên và trường tồn. Những chiến công và tên tuổi của các anh đã trở thành bất tử, khắc ghi vào lịch sử hào hùng của dân tộc, mãi được thế hệ người Việt hôm nay và mai sau tưởng nhớ, ghi ơn!.

Trở lại chiến trường xưa trong những ngày tháng Bảy lịch sử, Trung tướng Nguyễn Hữu Khảm, nguyên Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Phó Trưởng ban Thường trực Ban liên lạc CCB toàn quốc mặt trận Vị Xuyên, xúc động nhắn gửi đồng đội đang an nghỉ tại Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên: Mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng cấp ủy, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang đã làm tất cả những gì có thể để rà phá bom, mìn, vật liệu nổ, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ còn sót lại, đưa các anh về an nghỉ cùng đồng đội hoặc quê hương đất mẹ. Với chúng tôi, những CCB của mặt trận Vị Xuyên năm xưa đã và đang có những hoạt động tích cực mang nghĩa tình đồng đội; tham gia tri ân, đáp nghĩa với các AH-LS, gia đình chính sách ở quê hương cũng như nơi các anh đã ngã xuống…

“Lịch sử không bao giờ bị lãng quên, dù năm tháng đi qua và chiến tranh lùi xa về quá khứ. Các anh sẽ sống mãi trong lòng Tổ quốc và nhân dân, sống mãi trong ký ức của mỗi chúng tôi – những người lính của mặt trận Vị Xuyên năm xưa”, Trung tướng Nguyễn Hữu Khảm nghẹn lời, đưa tay ngăn dòng lệ trực trào khóe mắt.

Bài, ảnh: THU PHƯƠNG