Mệnh lệnh từ trái tim

BHG - “Việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ không chỉ là nhiệm vụ, mà hơn hết là lương tâm, trách nhiệm, là mệnh lệnh từ trái tim. Điều đó giúp cán bộ, chiến sỹ Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ của tỉnh không quản khó khăn, nỗ lực mỗi ngày để đưa các anh về với gia đình, đồng đội” - Thượng tá Trần Hữu Khanh, Trưởng ban Chính sách, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh chia sẻ.

Cán bộ, chiến sỹ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ tại khu vực biên giới xã Thanh Thủy (Vị Xuyên).

Sau khi cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc kết thúc, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ được tỉnh ta quan tâm, chỉ đạo thực hiện. Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ của tỉnh đã đặt chân lên nhiều địa bàn, tìm kiếm và quy tập được nhiều bộ hài cốt liệt sỹ. Năm 2013, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định phê duyệt Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Theo đó, tỉnh ta đã thành lập Ban Chỉ đạo tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ tỉnh (BCĐ 1237). Hàng năm, BCĐ 1237 ban hành các kế hoạch, chỉ đạo tổ chức xác minh, tìm kiếm, quy tập hài cốt các liệt sỹ ngay khi có thông tin; phối hợp với các cấp, ngành trong việc rà soát, xác minh thông tin thực địa và bàn giao khi cất bốc được hài cốt liệt sỹ. Các cán bộ, chiến sỹ Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ được huấn luyện về rà phá, tháo gỡ bom mìn; trinh sát địa hình, xác định đúng tọa độ; kinh nghiệm tìm kiếm mộ liệt sỹ; luyện tập hành quân mang vác nặng…

Từ nguồn tin do người dân, Hội Cựu chiến binh, thân nhân và đồng đội liệt sỹ cung cấp, từ năm 2013 đến nay, Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ đã tiến hành xác minh, tìm kiếm và quy tập được 63 bộ hài cốt liệt sỹ. Trong đó, có 10 bộ hài cốt xác định được danh tính liệt sỹ đã bàn giao cho gia đình, địa phương; các hài cốt còn lại được quy tập vào nghĩa trang liệt sỹ trên địa bàn tỉnh.

Kể về tháng ngày cùng đồng đội tìm kiếm hài cốt liệt sỹ trên những điểm cao của mặt trận Vị Xuyên, Thượng tá Trần Hữu Khanh trầm ngâm: Có những cuộc tìm kiếm kéo dài từ năm này qua năm khác, lại có những cuộc tìm kiếm không mang lại kết quả do địa hình có nhiều thay đổi; có những chuyến đi phải nhờ đến lực lượng công binh mở đường… Khắc nghiệt là thế, nhưng khi nghĩ đến những đồng đội đã hy sinh trong khi làm nhiệm vụ, chúng tôi lại động viên nhau vượt qua gian khó, mong sao sớm đưa các anh về. Trong một lần tìm kiếm hài cốt liệt sỹ, vị trí được xác định là một hang đá bị vùi lấp cửa. Cán bộ, chiến sỹ, lực lượng dân quân tự vệ địa phương dùng tay đục đẽo trong nhiều ngày để đất, đá không vùi lấp hài cốt trong hang. Sau khi mở được cửa hàng, nhìn thấy nhiều bộ hài cốt của liệt sỹ, anh em đều vỡ òa trong nước mắt. Khóc vì thương các anh, khóc vì đã tìm được các anh để đưa về với gia đình, đồng đội, không để các anh phải nằm lại nơi núi rừng lạnh giá; khóc vì những nỗ lực của anh em sau nhiều ngày tìm kiếm đã có kết quả.

Những năm tháng diễn ra cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc, Vị Xuyên là mặt trận vô cùng khốc liệt, được gọi là “lò vôi thế kỷ”,  “cối xay thịt người”… Bảo vệ biên cương của Tổ quốc, hàng ngàn cán bộ, chiến sỹ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh. Đến nay, vẫn còn gần 2 nghìn liệt sỹ chưa tìm thấy hài cốt.

Hiện nay, việc quy tập hài cốt các liệt sỹ gặp nhiều khó khăn do sau chiến tranh, địa hình của chiến trường xưa có nhiều thay đổi. Các đơn vị chiến đấu trước đây nay đã cơ động về các địa bàn khác; nhân chứng lịch sử người còn, người mất, tuổi cao, trí nhớ suy giảm; địa hình phức tạp, mưa lũ xói mòn làm nhiều phần mộ bị mất dấu tích; địa bàn còn sót lại nhiều bom, mìn, vật cản; lực lượng tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ còn mỏng. Thời gian tới, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tiếp tục rà soát danh sách liệt sỹ đang quản lý; đẩy mạnh thu thập thông tin; tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về công tác tìm kiếm, cung cấp thông tin liệt sỹ, mộ liệt sỹ.

Lật giở tờ Báo Hà Giang số ra ngày 18.7.2018 đăng tải thông tin về trường hợp ngôi mô nghi mộ liệt sỹ sót lại tại km 6, xã Đạo Đức (Vị Xuyên), Thượng tá Khanh không giấu được niềm vui: Đây là một thông tin vô cùng quý giá đối với chúng tôi, Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ đang tiến hành xác minh, nếu đúng phần mộ liệt sỹ, sẽ cho cất bốc, quy tập để các anh được về ở cùng đồng đội tại nghĩa trang liệt sỹ.

Câu chuyện về những chuyến trèo đèo, lội suối, đối mặt hiểm nguy để tìm kiếm hài cốt liệt sỹ đang nằm lại giữa đại ngàn gió núi cứ thế trôi đi trong rơm rớm nước mắt của những người làm nhiệm vụ. Dù còn vô vàn khó khăn, nhưng trong trái tim họ luôn đau đáu một niềm tin mãnh liệt, sẽ tìm được các anh.

Bài, ảnh: BIỆN LUÂN