Kết quả sau 5 năm triển khai Chương trình tín dụng cho vay HSSV

HGĐT- Từ khi Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg về tín dụng đối với HSSV, đối tượng đã được mở rộng hơn. HSSV có hoàn cảnh khó khăn thuộc hộ nghèo, hộ gia đình có mức thu nhập bình quân đầu người (BQĐN) tối đa bằng 150% mức BQĐN của hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn (HCKK) về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai, hoả hoạn, dịch bệnh được vay vốn để theo học tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp và các cơ sở đào tạo nghề...

       Các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động NHCSXH nhận Bằng khen.Ảnh: BIỆN LUÂN

Sau 5 năm triển khai, đã giúp cho 9.383 lượt hộ nghèo và đối tượng chính sách trên địa bàn tỉnh được vay vốn để đến trường học tập và không để một HSSV nào vì khó khăn về tài chính phải bỏ học. Doanh số cho vay trong 5 năm đạt 79.487 triệu đồng và doanh số thu nợ đạt 13.479 triệu đồng. Nợ quá hạn là 1.310 triệu đồng, chiếm 1,97% tổng dư nợ. Cho vay theo đối tượng hộ nghèo dư nợ là 35.507 triệu đồng, với 2.935 hộ chiếm 53,54% tổng số hộ đang vay vốn. Trong đó, ở các huyện vùng cao biên giới là 31,3% và các huyện, thành phố còn lại 26%. Đối tượng (ĐT) được hưởng thụ: Hộ gia đình (HGĐ) có mức thu nhập BQĐN tối đa bằng 150% mức thu nhập BQĐN của hộ nghèo dư nợ là 7.760 triệu đồng với 551 hộ chiếm 10% tổng số hộ đang vay vốn. ĐT có hoàn cảnh khó khăn đột xuất về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai, hoả hoạn, dịch bệnh là 23.203 triệu đồng với 1.987 hô, chiếm 36,2% tổng số hộ vay. ĐT là HSSV mồ côi, lao động nông thôn học nghề, bộ đội xuất ngũ học nghề dư nợ là 81 triệu đồng với trên 8 hộ. Cho vay theo trình độ đào tạo: Sinh viên đại học dư nợ là 17.195 triệu đồng với 1.139 HSSV, chiếm 25,8% tổng số HSSV vay vốn của chương trình; HSSV học cao đẳng dư nợ 21.740 triệu đồng với 1.621 HSSV, chiếm 32,66%; HSSV học trung cấp dư nợ là 27.455 triệu đồng với 2.699 HSSV, chiếm 41,25% và HSSV học nghề dư nợ là 161 triệu đồng với 22 HSSV, chiếm 0,24%.

CTTD đối với HSSV đã tạo được sự đồng thuận cao của cả hệ thống chính trị các Bộ, ngành, đoàn thể xã hội từ Trung ương đến địa phương, đáp ứng được xu hướng xã hội hóa giáo dục và nguyện vọng của nhân nhân. Đặc biệt là con em hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn rất đồng tình ủng hộ và khẳng định nếu không có CTTD chính sách này của Chính phủ thì con em họ không thể đến trường, theo đuổi ước mơ học tập của mình để có cơ hội việc làm, ổn định cuộc sống trong tương lai. NHCSXH đã triển khai nhiều biện pháp để củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ Tiết kiệm và vay vốn (TK&VV), hoạt động uỷ thác với các tổ chức chính trị-xã hội (CT-XH), các Tổ giao dịch lưu động và điểm giao dịch tại xã. Với mạng lưới trên 3.250 Tổ TK&VV phủ kín các thôn, bản trong tỉnh cùng với 195 điểm giao dịch tại xã là những nhân tố quan trọng có tính quyết định đến kết quả thực hiện. Đặc biệt, từ khi NHCSXH chuyển phương thức cho vay trực tiếp HSSV sang cho vay thông qua HGĐ HSSV và tổ chức tốt các điểm giao dịch xã để cho vay, thu nợ, thu lãi cùng với chính sách hộ vay trả nợ trước hạn được giảm lãi. HGĐ là người trực tiếp nhận nợ và cũng là người chịu trách nhiệm trả nợ có địa chỉ rõ ràng đồng thời là thành viên của Tổ TK&VV. Tổ trưởng Tổ TK&VV, các tổ chức CT-XH làm ủy thác phát huy vai trò trách nhiệm thực hiện tốt các nội dung ủy thác, ủy nhiệm đã ký kết với Ngân hàng, do đó công tác thu hồi nợ đến hạn tạo nguồn vốn cho vay quay vòng đạt kết quả tốt. Đặc biệt việc phối hợp với các cơ quan Báo, Đài PT-TH địa phương tuyên truyền sâu rộng nội dung của chương trình để mọi người dân cũng như các cấp, ngành biết, hiểu chính sách để vừa phối hợp thực hiện vừa giám sát lẫn nhau đảm bảo chương trình được thực hiện công khai dân chủ. Với những kết quả sau 5 năm có thể khẳng định: CTTD đối với HSSV là chương trình thể hiện ý nghĩa xã hội sâu sắc, khẳng định chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ là đúng đắn, phù hợp với xu thế phát triển của xã hội, tạo được sự đồng thuận cao của các ngành, cấp và cộng đồng xã hội cũng như tạo được sự gắn kết giữa KT-XH trong công tác XĐGN, an sinh xã hội, sự bình đẳng trong giáo dục, góp phần tạo nguồn nhân lực cho tỉnh.

Để phát huy hơn nữa tính hiệu quả của CTTD HSSV trong những năm tới, NHCSXH tiếp tục tập trung giải ngân kịp thời, đúng đối tượng, quy định để đáp ứng nhu cầu vay vốn của HSSV hàng năm. Thu hồi và xử lý tốt nợ đến hạn, phấn đấu nợ quá hạn tỷ lệ tối đa không quá 3% trên tổng dư nợ. Tranh thủ sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban đại diện HĐQT tỉnh, NHCSXH Trung ương trong việc bố trí nguồn vốn cho vay. Tăng cường thu hồi nợ đến hạn để bổ sung vào nguồn vốn cho vay, đáp ứng nhu cầu của đối tượng thụ hưởng chương trình. Đẩy mạnh công tác xã hội hóa các chương trình tín dụng chính sách nói chung, tín dụng HSSV nói riêng để huy động sức mạnh tổng hợp của toàn thể xã hội giúp người nghèo và đối tượng chính sách. Các cấp, các ngành, các tổ chức và cả hệ thống chính trị phải thực sự vào cuộc phát huy vai trò, trách nhiệm từ khâu tạo lập nguồn vốn đến việc tổ chức thực hiện đảm bảo chương trình đạt hiệu quả. Các trường, cơ sở đào tạo, các tổ chức CT-XH nhận ủy thác, Tổ TK&VV có trách nhiệm phối hợp trong việc giám sát quản lý sử dụng vốn vay đúng mục đích, đúng đối tượng. Không ngừng củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động của tổ TK&VV, xây dựng tổ TK&VV thực sự là cầu nối hữu hiệu giữa Ngân hàng với người vay. Thực hiện công việc cho vay thông qua hộ gia đình trên cơ sở thiết lập các tổ TK&,VV ở thôn, bản, ấp có sự quản lý giám sát của chính quyền cơ sở, các tổ chức CT-XH đảm bảo công khai, minh bạch, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong quá trình triền khai chủ trương chính sách. Hạn chế những tiêu cực, lợi dụng chính sách, thất thoát vốn của Nhà nước. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng về chủ trương, chính sách cho vay đối với HSSV của Chính phủ, chính sách giảm lãi tiền vay đối với trường hợp hộ vay có điều kiện và tự nguyện trả nợ trước hạn. Tuyên truyền để người vay vốn hiểu và thực hiện đúng chính sách sử dụng vốn đúng mục đích, nhận thức về ý nghĩa của CTTD đối với HSSV cũng như trách nhiệm trả nợ đầy đủ khi đến hạn.

Đề nghị Chính phủ nghiên cứu bổ sung đối tượng cho vay đối với hộ có từ 2 HSSV trở lên đang theo học tại các trường, cơ sở đào tạo chưa thuộc đối tượng vay vốn theo qui định hiện nay, với mức vay bằng mức cho vay theo quy định chung đối với tín dụng HSSV. Lãi suất cho vay cao hơn mức lãi suất mà các đối tượng hiện đang thụ hưởng nhằm giảm thiểu cấp bù lãi suất từ Ngân sách Nhà nước, áp dụng mức lãi suất cho vay, tiệm cận với lãi suất thị trường và nghiên cứu điều chỉnh tăng mức cho vay phù hợp với mức tăng của giá cả thị trường trong từng thời kỳ. UBND các cấp cần thường xuyên rà soát bổ sung kịp thời đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo... Từ đó có cơ sở thực hiện việc xác nhận các hộ vay vốn CTTD HSSV đúng đối tượng theo qui định. Để nguồn vốn thực sự phát huy hiệu quả, hạn chế thấp nhất rủi ro, tăng nhanh vòng quay vốn giúp cho nhiều thế hệ HSSV nghèo, hoàn cảnh khó khăn được thụ hưởng, đòi hỏi nhiều cấp, ngành, tổ chức, HGĐ và HSSV, người trực tiếp sử dụng tiền vay cũng như những người được hưởng lợi từ chương trình phải cộng đồng trách nhiệm trong việc quản lý, giám sát sử dụng vốn vay và đặc biệt là trách nhiệm trả nợ tiền vay đầy đủ đúng hạn như đã cam kết với Ngân hàng.