Kinh nghiệm “3 không” xóa bỏ hủ tục ở thị trấn Việt Quang

BHG - Xóa bỏ hủ tục, xây dựng nếp sống văn minh là việc làm không dễ, đòi hỏi sự kiên trì, bền bỉ và nhiều thời gian, công sức. Song nhờ những giải pháp phù hợp với điều kiện thực tiễn, thị trấn Việt Quang (Bắc Quang) đã thực hiện rất tốt mục tiêu xóa bỏ các hủ tục theo nguyên tắc “3 không” là: Không kỳ thị, phân biệt nam, nữ; không rườm rà, cắt giảm bớt các thủ tục, hạn chế về quy mô và không tổ chức ăn uống linh đình.

Là người con sinh ra từ bản Dao, chị Lý Thị Đô hiểu rằng để vận động, thay đổi những người xung quanh, bản thân mình phải làm trước thì bà con mới tin tưởng làm theo. Bởi vậy, với vai trò là cụm trưởng cụm 4, tổ dân phố 9, thị trấn Việt Quang đã lặn lội đến từng gia đình tuyên truyền, thuyết phục, hướng dẫn nhân dân xóa bỏ hủ tục trong việc cưới, việc tang. Dần dà mưa dầm, thấm lâu, bà con đã thay đổi nhận thức, dám vượt qua những tập tục lỗi thời để vươn lên xây dựng đời sống mới.

Phụ nữ dân tộc Dao, tổ 9, thị trấn Việt Quang tích cực giúp đỡ nhau phát triển kinh tế.

Hơn 2 năm qua, cuộc sống của đồng bào dân tộc Dao ở tổ 9, thị trấn Việt Quang ngày càng khởi sắc, nhiều hộ khá giả, kinh tế ổn định với mức thu nhập trung bình đạt khoảng 100 triệu đồng/năm.Tình trạng tảo hôn, ép hôn, hôn nhân cận huyết thống từ lâu đã không còn tồn tại. Lớp thanh niên trẻ tuổi đa số đi làm công nhân ở các tỉnh, thành phố khác nên có cơ hội tiếp thu những điều mới mẻ. Con gái đủ 18 tuổi mới lấy chồng, con trai đủ 20 tuổi mới lấy vợ. Đám cưới diễn ra vui tươi, lành mạnh, tiết kiệm, không quá 1,5 ngày và phù hợp với văn hóa, bản sắc của dân tộc.

Trong việc tang, các gia đình có người mất đều đến báo chính quyền địa phương làm thủ tục khai tử theo quy định, thời gian tổ chức đám tang dưới 48 tiếng, có những hộ chỉ làm trong 24 tiếng. Số lượng cành hoa được cắt giảm, gia súc giết mổ ít hơn, lễ dâng bằng hoa, quả, bánh kẹo thay cho lễ dâng bằng cả con lợn. Bài cúng trong đám tang được chắt lọc và bỏ bớt những hủ tục rườm rà. Khi tổ chức tang lễ, đưa tiễn không rắc, rải tiền, vàng mã, không thực hiện nghi thức lăn đường, luồn cữu và khuyến khích hỏa táng.

Ông Nguyễn Văn Thêm (giữa), Tổ trưởng, người có uy tín của tổ 9, thị trấn Việt Quang tuyên truyền, vận động đồng bào xóa bỏ hủ tục.

Bà Phạm Thị Nghìn, Bí thư Chi bộ tổ 9, thị trấn Việt Quang chia sẻ: “Tổ dân phố có 219 hộ dân, duy nhất còn 1 hộ cận nghèo, đa số các gia đình làm kinh doanh, dịch vụ, cán bộ trong các cơ quan, đơn vị của huyện nên việc tuyên truyền rất thuận lợi. Theo phương châm “Đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, cán bộ, đảng viên luôn là người gương mẫu đi đầu trong phong trào xóa bỏ hủ tục. Đặc biệt, những cụm dân cư thuộc đồng bào dân tộc Dao, Nùng đã có sự thay đổi tích cực và thực sự có ý chí vươn lên trong phát triển kinh tế gia đình để có cuộc sống ấm no, đầy đủ hơn”.

Để đạt được “3 không” thị trấn Việt Quang đã phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các hội, đoàn thể và Hội nghệ nhân dân gian, người có uy tín, trưởng dòng họ trong việc xây dựng quy ước, hương ước để cho nhân dân ký cam kết thực hiện xóa bỏ hủ tục. Mỗi hội, đoàn thể xây dựng một mô hình, câu lạc bộ, tổ, nhóm tuyên truyền, vận động hội viên tham gia bài trừ hủ tục bằng các hình thức đa dạng, phong phú. Hàng năm, thị trấn gặp mặt, tổng kết, khen thưởng, động viên các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phong trào xóa bỏ hủ tục, xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, từ đó, duy trì, nhân rộng những mô hình mới, cách làm hay, “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”, tạo nền tảng, động lực thúc đẩy phát triển KT - XH tại địa phương - đồng chí Đỗ Văn Tam, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy thị trấn Việt Quang cho biết.

Bài, ảnh: MỘC LAN