Phía sau những tác phẩm ảnh báo chí

BHG - Ảnh báo chí (ABC) là một trong những yếu tố hấp dẫn, thu hút độc giả ngay từ ánh nhìn đầu tiên, trước khi tiếp cận thông tin trong một tác phẩm báo chí. Với vị trí quan trọng như vậy, để có được tác phẩm ABC chất lượng là sự nỗ lực rèn nghề không mệt mỏi của đội ngũ phóng viên Báo Hà Giang; nhất là những sự kiện có sự hiện diện của nguyên thủ Quốc gia.

Phóng viên Báo Hà Giang (bên phải) tìm hiểu thực tế nghề dệt lanh truyền thống tại thôn Mã Pì Lèng, xã Pải Lủng (Mèo Vạc). Ảnh: Thế Học

Để có bức ảnh phản ánh chân thực sự kiện, hấp dẫn độc giả, đòi hỏi phóng viên nhiều tố chất. Trong đó có sự am tường về chuyên môn nghiệp vụ, biết lựa chọn vị trí độc đáo của chủ thể để bấm máy; biết làm chủ thiết bị, máy ảnh để không bỏ lỡ khoảnh khắc quan trọng. Có kỹ năng chụp ảnh chuyên nghiệp để thể hiện tác phẩm ảnh hài hòa về bố cục, đường nét, màu sắc, ánh sáng… Không những vậy, phóng viên còn phải dự đoán hình ảnh để chụp khoảnh khắc đắt giá, nhằm chuyển tải thông điệp một cách rõ ràng, ấn tượng và sức thuyết phục… Nói như vậy để thấy rằng, có được một tác phẩm ABC chất lượng, phóng viên phải rèn nghề rất nhiều.

Nhà báo Huy Toán, Phi Anh, Thiên Thanh, Kim Tiến hay Biện Luân, Lê Hải…, đã nhiều năm tháp tùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh; hoặc được cơ quan “chọn mặt gửi vàng” để tạo thành ê-kip tác nghiệp trong các chuyến thăm, làm việc của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước khi đến Hà Giang. Nhằm chuyển tải những sự kiện này tới độc giả một cách chân thực, sinh động, hấp dẫn, tạo hiệu ứng xã hội cao được phóng viên thể hiện bằng tin, bài, ảnh. Trong đó, chụp ảnh là cả một quá trình sáng tạo đầy kỳ công. Đầu tiên là tác nghiệp tại hội trường và sau là tác nghiệp hiện trường. Sự kiện diễn ra tại hội trường thu hút đông phóng viên báo, đài T.Ư và địa phương cùng tác nghiệp; thậm chí có cả những “nhà báo tự do” chụp ảnh với mục đích thông tin cá nhân... Như vậy, việc lựa chọn vị trí chụp ảnh ấn tượng phải cạnh tranh với nhiều đồng nghiệp hoặc “nhà báo tự do”. Song, để có tác phẩm ảnh chất lượng, đòi hỏi sự chuyên nghiệp mà ê-kíp áp dụng chính là giơ tay cầm máy lên cao, lựa đúng khuôn hình để chụp mà không thể quan sát hình ảnh qua ống kính. Thậm chí, ê-kíp còn phải khéo léo tạo “thế gọng kìm” để đồng nghiệp ở giữa thuận lợi nhất trong việc chụp ảnh, hạn chế sự tác động nếu không may xảy ra chen lấn, xô đẩy và hơn hết là để bức ảnh không kèm hình “khó ưa” như tay, vai hay đầu của ai đó…

Phóng viên Báo Hà Giang và đồng nghiệp trao đổi nghiệp vụ ảnh báo chí bên lề Hội thảo Báo Đảng các tỉnh Trung du, miền núi phía Bắc lần thứ XIX, tổ chức tại tỉnh Lạng Sơn.

Bên cạnh quá trình tác nghiệp tại hội trường, khi tác nghiệp ngoài hiện trường còn đòi hỏi phóng viên sự chuyên nghiệp, linh hoạt, sẵn sàng tác nghiệp... Trong chuỗi sự kiện, lịch công tác của các đồng chí lãnh đạo đôi khi có sự thay đổi cho phù hợp với hoàn cảnh. Theo đó, cường độ và áp lực công việc của phóng viên không ngừng tăng. Thậm chí, có bữa cơm, họ ăn vội trong 3 – 5 phút để tiếp tục di chuyển theo chuỗi sự kiện hoặc hoàn thiện tin, bài, ảnh gửi về toàn soạn.

Nhà báo Phi Anh kể: Có lần tháp tùng chuyến thăm, làm việc của nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đến huyện Xín Mần theo kế hoạch. Nhưng trên đường di chuyển từ huyện Bắc Quang vào Xín Mần, xe chở nguyên thủ Quốc gia lại ghé thăm một vườn cam sản xuất theo quy trình VietGAP tại huyện Bắc Quang. Tất nhiên, nội dung này nằm ngoài kế hoạch. Khi biết các xe phía trước dừng lại, bằng nhạy cảm nghề nghiệp, Nhà báo Phi Anh đã vội mở cửa xe ô-tô, băng qua nhiều xe khác của các bộ, ban, ngành, địa phương mới tới được vị trí cần tác nghiệp, kịp thời lưu ảnh nội dung sự kiện… “Khi sự kiện đã đến cuối buổi làm việc, cơ thể gần như “cạn” năng lượng; nhưng trong nhiều tình huống vẫn một tay nâng máy ảnh nặng đến… hàng kilôgam lên để chụp, thì đó cũng là một sự cố gắng không mệt mỏi rồi”...

Những chia sẻ trên chỉ như lát cắt nhỏ trên bước đường làm báo của đội ngũ phóng viên Báo Hà Giang. Và để có những tác phẩm ABC không ngừng được nâng cao về chất lượng, ngoài sự trau dồi nghiệp vụ của phóng viên thì họ còn được rèn nghề ngay tại cơ quan. Đó là các buổi sinh hoạt nghiệp vụ, phóng viên được Ban Biên tập, lãnh đạo các phòng chuyên môn, đồng nghiệp phân tích, góp ý về kỹ thuật chụp ảnh… Rồi chau chuốt, nâng cao chất lượng ảnh khi tham gia Cuộc thi sáng tác ABC, nghệ thuật với chủ đề “Đất và người Hà Giang” do BCH Chi đoàn Báo Hà Giang phát động. Hoặc được lãnh đạo cơ quan khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về ABC. Đặc biệt, nếu ví quá trình tác nghiệp ảnh của phóng viên giống như khối đất sét, nhào nặn nên những vật dụng hữu ích thì sự biên tập ảnh trước khi xuất bản của biên tập viên trong toàn soạn cũng giống như môi trường nung rực than hồng, đầy khắc nghiệt nhưng bài bản để tác phẩm trở nên giá trị và bền vững…

Tôi ấn tượng mãi với chia sẻ của Nhà báo Phi Anh: ABC là một tác phẩm độc lập, không chỉ chứa đựng chân thực sự kiện mà còn mang giá trị nhân văn sâu sắc khi trở thành kỷ niệm, lưu giữ khoảnh khắc không thể quên của một ai đó trong cuộc đời…

Hải Anh