Nỗ lực triển khai Chương trình Mở rộng quy mô vệ sinh – nước sạch nông thôn dựa trên kết quả

BHG- Chương trình Mở rộng quy mô vệ sinh (VS) - nước sạch nông thôn (NSNT) dựa trên kết quả được triển khai tại địa bàn 21 tỉnh, thành khu vực miền núi phía Bắc, Tây nguyên và Nam trung bộ từ năm 2016-2020 với tổng vốn đầu tư hơn 225 triệu USD. Trong đó, vốn vay ODA của Ngân hàng Thế giới (WB) 200 triệu USD; vốn đối ứng Chính phủ Việt Nam 25,5 triệu USD. Nguồn vốn trên được phân bổ 187 triệu USD cho hợp phần cấp NSNT; 17 triệu USD thực hiện hợp phần vệ sinh nông thôn (VSNT) và 21 triệu USD dành xây dựng năng lực, truyền thông, giám sát, đánh giá thực hiện. Trên địa bàn tỉnh ta, Chương trình Mở rộng quy mô VS-NSNT dựa trên kết quả được triển khai với nguồn vốn 11,8 triệu USD gồm 10,9 triệu USD vốn WB, vốn đối ứng địa phương 969 nghìn USD. Số kinh phí trên được bố trí thực hiện 11.300 đầu đấu nối, tối thiểu 35 xã đạt vệ sinh toàn xã, 60 công trình vệ sinh trạm y tế, 114 công trình vệ sinh trường học và 5.150 công trình vệ sinh gia đình được xây mới, cải tạo.

Đối tượng thụ hưởng từ chương trình chủ yếu dân cư nông thôn, phụ nữ, trẻ em khu vực có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, có mức sống thấp và đói,  nghèo cao; học sinh các cấp, trạm y tế xã; đội ngũ cán bộ, tuyên truyền viên liên quan đến cấp nước, VSNT... Chương trình được triển khai nhằm cấp nước cho cộng đồng dân cư ở 21 tỉnh, thành với khoảng 255 nghìn đầu mối hoạt động, trên 1 triệu người được hưởng lợi; 1.650 trường học được cung cấp thiết bị lọc nước uống, có công trình cấp nước và vệ sinh được xây mới, cải tạo, được cung cấp đầy đủ trang thiết bị vệ sinh. Đối với các hoạt động cải thiện điều kiện VSNT, tại 21 tỉnh vùng triển khai chương trình sẽ có tối thiểu 680 xã đạt tiêu chuẩn vệ sinh toàn xã, 400 nghìn nhà tiêu gia đình hợp vệ sinh, 1 nghìn trạm y tế có công trình vệ sinh được xây mới, nâng cấp hoặc sửa chữa.

Triển khai các hợp phần của chương trình, năm 2016, tỉnh ta bố trí trên 59 tỷ đồng (vốn WB trên 53,3 tỷ đồng, đối ứng địa phương gần 5,9 tỷ đồng) thực hiện đầu tư, xây dựng 10 công trình cấp NSNT tại huyện Quang Bình, Bắc Quang và thành phố Hà Giang, đấu nối theo dự án cho 2.827 hộ; đầu tư 13 công trình cấp nước và vệ sinh cho 13 trường học tại 5 xã Thanh Thủy, Linh Hồ, Bạch Ngọc (Vị Xuyên) và Đồng Yên, Xuân Giang (Quang Bình), tổng vốn được duyệt 5,76 tỷ đồng. Đối với hệ cấp nước và vệ sinh trạm y tế, cải tạo, xây mới 10 công trình tại 3 huyện Vị Xuyên, Bắc Quang và Quang Bình, với tổng vốn đầu tư 2,5 tỷ đồng, các công trình đã hoàn thành, đang nghiệm thu, bàn giao, đưa vào sử dụng. Thực hiện được 750 mô hình nhà tiêu hợp vệ sinh tại các xã của huyện Bắc Quang, Quang Bình và Vị Xuyên.

Trong năm nay, tổng nguồn vốn thực hiện chương trình được phê duyệt 34,4 tỷ đồng; trong đó, vốn WB trên 29,4 tỷ đồng, đối ứng địa phương 5 tỷ đồng. Nguồn vốn trên dành xây dựng 12 công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn tại huyện Quang Bình, Bắc Quang, Vị Xuyên và thành phố Hà Giang với 2.465 hộ được đấu nối. Hiện nay, đã tổ chức lấy mẫu xét nghiệm, kiểm tra chất lượng nước đầu vào, tiến hành các hoạt động họp dân, khảo sát, thiết kế các công trình và đang trình UBND tỉnh phê duyệt Báo cáo kinh tế kỹ thuật để triển khai các bước tiếp theo. Đối với tiểu hợp phần cấp nước và vệ sinh trường học, kế hoạch duyệt cải tạo, xây mới 26 công trình tại 18 trường học thuộc 9 xã với tiêu chí cung cấp đủ nước sạch, đầy đủ trang thiết bị rửa tay, thiết bị vệ sinh. Hợp phần VSNT, xây dựng 9 xã đạt tiêu chuẩn “vệ sinh toàn xã” theo quy định của nhà tài trợ tại 3 huyện Vị xuyên, Bắc Quang, Quang Bình; xây dựng, nâng cấp hệ thống cấp nước và nhà tiêu hợp vệ sinh cho 8 trạm y tế xã, trong đó có 5 trạm thuộc 9 xã vệ sinh toàn xã; hỗ trợ xây mới, cải tạo nhà tiêu hợp vệ sinh cho 1.133 hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách.

Theo ông Giáp Mai Thùy, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh, Chương trình Mở rộng quy mô VS-NSNT dựa trên kết quả có tiêu chí, cách tiếp cận hoàn toàn mới, do đó khi triển khai còn gặp nhiều khó khăn trong công tác tiếp nhận, xử lý thông tin hồ sơ cũng như khảo sát, đánh giá thực trạng nhu cầu của người dân và nguồn nước cấp. Việc triển khai Chương trình có ý nghĩa rất lớn về mặt kinh tế, xã hội, cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của người dân nên các cấp, ngành liên quan đang nỗ lực thực hiện các hợp phần, sử dụng nguồn vốn đầu tư sao cho phát huy hiệu quả cao nhất.

Thiên Thanh