Phát huy vai trò của báo chí cách mạng trong sự nghiệp đổi mới đất nước

Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn luôn khẳng định báo chí là lĩnh vực đặc biệt quan trọng trong toàn bộ công tác tư tưởng của Đảng, nhất là trong những giai đoạn có ý nghĩa bước ngoặt của cách mạng, đất nước, dân tộc. Trong cuộc đời hoạt động của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh vừa là chiến sĩ cách mạng kiên cường vừa là nhà báo tiên phong mẫu mực, có công lao to lớn trong việc khai sinh ra nền báo chí cách mạng Việt Nam. Làm báo đối với Người chưa bao giờ là hoạt động nghề nghiệp thuần túy mà là phương tiện để làm cách mạng. 

Phát huy vai trò “Binh chủng đặc biệt”

Thực tế khẳng định báo chí cách mạng nước nhà luôn là binh chủng, lực lượng đặc biệt, xung kích trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đóng góp lớn lao vào các cuộc kháng chiến, kiến quốc trường kỳ và vĩ đại của dân tộc. Nhìn lại hơn 35 năm thực hiện đường lối đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng, báo chí nước ta có nhiều đổi mới và vươn lên mạnh mẽ.

Chủ tịch Hồ Chí Minh - người thầy mẫu mực của nền báo chí cách mạng Việt Nam đã để lại di sản báo chí phong phú cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và những người làm báo vận dụng, đóng góp có hiệu quả vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa đã chỉ rõ: “Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ nhân dân, phục vụ cách mạng… Đó là nhiệm vụ chung của toàn Đảng, toàn dân ta, cũng là nhiệm vụ chính của báo chí ta” và Người quan niệm: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”2.

Phát huy truyền thống cách mạng, dưới sự lãnh đạo, định hướng của Đảng, báo chí nước nhà đã tích cực tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; thông tin, cổ vũ phong trào hành động cách mạng, phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân; phát hiện, cổ vũ nhân tố mới, điển hình tiên tiến, thành quả của công cuộc đổi mới. Tại Đại hội VI của Đảng đồng chí Nguyễn Văn Linh được bầu làm Tổng Bí thư của Đảng. Giai đoạn này mở ra thời kỳ đổi mới của cách mạng Việt Nam. Đồng chí Nguyễn Văn Linh cho rằng, thực hiện đổi mới phải gắn liền với việc đấu tranh chống các hiện tượng tiêu cực, tháo gỡ ách tắc phải đi đôi với việc kiên quyết loại trừ những kẻ đã từng lợi dụng cơ chế bảo thủ, quan liêu để kiếm lợi, làm rối loạn kỷ cương phép nước. Để chống tiêu cực, đồng chí Nguyễn Văn Linh nghĩ về binh chủng đặc biệt quan trọng trong công tác tư tưởng là báo chí. Chọn “binh chủng” báo chí để chống tiêu cực.

 Không chỉ suy nghĩ và chỉ đạo chống tiêu cực, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã đi tiên phong trên mặt trận này. Ngày 25/5/1987, Báo Nhân dân đăng trên trang nhất bài viết với hàng tít đậm “Những việc cần làm ngay”, của tác giả N.V.L. Theo tư tưởng chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, đã khai thông mạch chảy của báo chí nước nhà trong phòng chống tham nhũng, tiêu cực, “thế lực nội xâm”, giúp cho quần chúng biết nghị quyết của Đảng, hiểu nghị quyết của Đảng để đấu tranh chống những kẻ làm không đúng, gây oan ức trong nhân dân.

 Từ đó đến nay, không có nhiệm kỳ nào Trung ương Đảng không có Nghị quyết về xây dựng Đảng, như Nghị quyết Trung ương 5 khóa VI; Trong thời kỳ đổi mới, Nghị quyết Trung ương 3 khóa VII; Nghị quyết Trung ương 6 lần II khóa VIII; Kết luận Hội nghị Trung ương 4 khóa IX là Nghị quyết tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn và đẩy lùi tệ tham nhũng, lãng phí”. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Các nghị quyết ngày càng đi vào chiều sâu, hình thức nội dung đa dạng, phong phú, kết hợp giữa “xây” và “chống”, nên có bước tiến mạnh mẽ, đạt nhiều kết quả cụ thể rất quan trọng, toàn diện, rõ rệt, để lại dấu ấn tốt, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội.

  Với thế mạnh của hệ thống báo chí nước nhà, công tác tuyên truyền phòng chống tham nhũng thứ “giặc nội xâm” trên các phương tiện thông tin đại chúng đã tập trung nêu bật những mục tiêu, quan điểm, chủ trương, giải pháp của Đảng và Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, đã thông tin kịp thời những sai phạm của cán bộ, đảng viên được ủy ban kiểm tra đảng các cấp kết luận, xử lý; đồng thời, tổng hợp” bức tranh toàn cảnh về phòng, chống tham nhũng”, báo chí đi vào phân tích, rút ra bài học từ thực tiễn để định hướng dư luận, phục vụ vào công tác lãnh đạo, chỉ đạo; khẳng định rõ quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức rõ việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Qua đó, nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước được nâng lên, tạo sự chuyển biến nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân về nguy cơ, tác hại của tham nhũng đối với việc giữ vững an ninh chính trị, ổn định đất nước; về tầm quan trọng cũng như những khó khăn của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Việc phòng, chống tham nhũng, việc xử lý nghiêm khắc nhiều cán bộ, đảng viên sai phạm không làm “chậm lại” sự phát triển mà ngược lại, là cơ hội để làm trong sạch bộ máy, nâng cao năng lực và sức chiến đấu của bộ máy và đội ngũ cán bộ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

 Trong nhiều thập kỷ, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta dồn sức phấn đấu thực hiện Cương lĩnh của Đảng, Hiến pháp của Nhà nước, đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mở cửa hội nhập quốc tế, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.  

Khi mà các thế lực thù địch trong và ngoài nước đã và đang cấu kết chặt chẽ với nhau, lợi dụng quyền dân chủ trong thông tin, khai thác sâu công nghệ truyền thông, “mở mặt trận” tuyên truyền những nội dung thông tin sai trái, xuyên tạc sự thật, vu khống, bôi nhọ, nói xấu chế độ, chủ trương, đường lối, quyết sách của Đảng, Nhà nước, gây tâm lý hoang mang trong quần chúng, nhân dân. Nguy hiểm hơn chúng dùng nhiều hình thức kích động, mua chuộc những người thiếu thông tin, nhẹ dạ hoặc những người đang bị bất mãn với quá trình thực thi chính sách của nhà nước. Âm mưu, phương thức, thủ đoạn mà chúng sử dụng hiện nay hết sức tinh vi và nham hiểm. Hoạt động chống phá cũng diễn ra có bài bản, được che đậy một cách khéo léo, tinh vi.

Mặt khác, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” diễn ra trên nhiều mặt như: suy thoái về tư tưởng chính trị; sự sa đọa về đạo đức, lối sống... Nguy hiểm nhất là sự phai nhạt lý tưởng cách mạng, không kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, mơ hồ, dao động, thiếu niềm tin, nói trái, làm trái quan điểm của Đảng; thậm chí sa sút ý chí chiến đấu, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh, phụ họa theo những quan điểm sai trái, lệch lạc; không còn ý thức vì nước, vì dân, không làm tròn bổn phận, chức trách được giao, không thực hiện đúng các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng, sống ích kỷ, thực dụng, cơ hội, vụ lợi, tham nhũng, ham quyền lực, bè phái, mất đoàn kết; quan liêu, xa dân, vô cảm trước khó khăn, bức xúc của nhân dân...

Để góp phần giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, cần tạo được sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động, nâng cao chất lượng, hiệu quả của cuộc đấu tranh phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong thời kỳ mới. Đại hội XIII của Đảng đã đề ra nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng với 10 giải pháp cơ bản, đồng bộ, trong đó trọng tâm là đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Trong bối cảnh đó, báo chí nước nhà thêm một lần khẳng định là binh chủng hùng hậu, xung kích thực hiện ngày càng hiệu quả hơn việc đấu tranh vạch trần âm mưu, thủ đoạn và phản bác có hiệu quả những thông tin, quan điểm sai trái, phản động, thù địch; tăng cường đấu tranh với các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, các hiện tượng thiếu lành mạnh tiêu cực trong cán bộ, đảng viên.

Tựu chung, trong quá trình đổi mới đất nước, báo chí cách mạng đã kiên trì bảo vệ đường lối đổi mới của Đảng, giữ vững định hướng chính trị, thực hiện định hướng, thông tin kịp thời, chính sách đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phát hiện và nhân rộng những nhân tố mới, điển hình tiên tiến gắn liền với phòng, chống tham nhũng, lãng phí; tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, đấu tranh với thông tin, quan điểm sai trái, chống âm mưu “diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch; phê phán những quan điểm, nhận thức sai trái, biểu hiện tiêu cực, trì trệ, góp phần kiến nghị bổ sung, hoàn thiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

 Nhiệm vụ và một số giải pháp, kiến nghị

Hiện nay, toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân ta đang quyết tâm, nỗ lực phấn đấu biến các mục tiêu, nhiệm vụ được đề ra tại Đại hội XIII của Đảng thành hiện thực. Với thành tựu của 35 năm đổi mới đất nước, với những chủ trương, định hướng, mục tiêu tổng quát của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, hiện nay, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới. Hơn bao giờ hết, báo chí nước nhà cần tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng tiếp tục đi tiên phong trên mặt trận tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nguyện vọng của nhân dân nhằm củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân; động viên trí tuệ và sự đóng góp của toàn xã hội trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, giữ vững ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; góp phần thắt chặt tình hữu nghị, sự hợp tác nhiều mặt của đất nước ta với bạn bè quốc tế.

  Trong tình hình, bối cảnh hiện nay, các cơ quan báo chí, đặc biệt là hệ thống báo Đảng cần bám sát, tiếp tục phát huy hiệu quả chức năng tư tưởng; định hướng; giáo dục; quản lý, giám sát xã hội; chức năng giải trí. Thông qua đó truyền bá hệ tư tưởng của Đảng, đó là chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời truyền bá Cương lĩnh, đường lối, chủ trương của Đảng; chủ động, tích cực phổ biến, quán triệt, nâng cao nhận thức về hệ tư tưởng của Đảng, từ đó không ngừng nâng cao giác ngộ cách mạng, đồng thời bồi dưỡng niềm tin, tình cảm cách mạng và cổ vũ hành động cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân; định hướng, tác động, giúp đỡ để công chúng hiểu đúng các chủ trương, chính sách, các sự kiện, hiện tượng xảy ra trong xã hội, để từ đó có thái độ, hành vi đúng đắn, phù hợp. Báo chí kết hợp tốt giữa biểu dương và phê phán; coi trọng phát hiện, biểu dương các nhân tố mới, điển hình tiên tiến; tích cực đấu tranh, góp phần ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, quan liêu, các tiêu cực và tệ nạn xã hội...

Báo chí cần thực hiện hiệu quả hơn nữa việc vạch trần âm mưu, thủ đoạn và phản bác có hiệu quả những thông tin, quan điểm sai trái, phản động, thù địch; tăng cường đấu tranh với các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, các hiện tượng thiếu lành mạnh trong cán bộ, đảng viên. Báo chí cần phân tích, làm rõ, đấu tranh với các biểu hiện suy thoái, mơ hồ về chính trị, các biểu hiện, luận điệu sai trái, xuyên tạc, các vi phạm nguyên tắc, nhất là trong tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên.

Đấu tranh phòng, chống các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là một công việc phức tạp, đòi hỏi phải có sự kiên trì và khoa học, sáng tạo, linh hoạt,... khi mà đã xuất hiện tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và ngay trong cơ quan báo chí. Do đó, trước hết từ các cơ quan báo chí luôn coi trọng rà soát, củng cố, kiện toàn đội ngũ của mình. Đặc biệt, cần không ngừng đấu tranh ngăn chặn các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” ngay trong nội bộ các cơ quan báo chí, trong lực lượng người làm báo. Các cơ quan báo chí, hội nhà báo và các cơ quan quản lý, lãnh đạo, chỉ đạo báo chí cần đấu tranh mạnh mẽ với những hiện tượng thiếu lành mạnh trong hoạt động báo chí.

 Báo cần có cách thức tuyên truyền sinh động, hấp dẫn để phản ánh toàn diện công cuộc xây dựng Đảng, đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, qua đó, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có phẩm chất, năng lực; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát kỷ luật, công tác đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực. Trên mặt trận này, cần phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, cần sự vào cuộc quyết liệt, thường xuyên, bền bỉ của các cấp, các ngành, các cơ quan chức năng; trong đó cần phát huy tốt vai trò của các cơ quan báo chí trong việc cung cấp thông tin chính thống, chính xác, tin cậy, định hướng tốt dư luận xã hội; đồng thời chủ động nhận diện, phê phán, phản bác, làm thất bại các quan điểm sai trái, thù địch, chăm lo xây dựng nền tảng đạo đức, văn hóa, xã hội lành mạnh.

  Đảng, Nhà nước cần tiếp tục xây dựng hoàn thiện cơ chế lãnh đạo, quản lý; chính sách hỗ trợ; khen thưởng kịp thời những cơ quan, tổ chức và cá nhân đóng góp cho sự nghiệp đổi mới đất nước.

 Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội tiếp tục phát huy vai trò giám sát của mình, của nhân dân, báo chí và công luận; nhằm tranh thủ thêm lượng công chúng mới, truyền đạt những thông tin chính xác của đất nước đến với người dân trong nước và trên thế giới không để thông tin của các thế lực thù địch làm xói mòn niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, công cuộc đổi mới...

Tựu chung, với thành tựu của 35 năm đổi mới đất nước, với những chủ trương, định hướng, mục tiêu tổng quát của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, hiện nay, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới. Bên cạnh thời cơ, thuận lợi, cũng có không ít khó khăn, thách thức. Thực tế đó đòi hỏi các cơ quan báo chí nước nhà tiếp tục thực hiện sứ mệnh, tiếp tục phát huy truyền thống nền báo chí cách mạng góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, tạo động lực mới, khí thế mới cùng toàn Đảng, toàn dân giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, góp phần cùng toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân ta thực hiện thắng lợi các Nghị quyết của Đảng, mục tiêu phát triển của đất nước trong bối cảnh và giai đoạn mới.

Theo dukcqtw.dcs.vn