Xây dựng Nông thôn mới không có điểm kết thúc

BHG - Với quan điểm xuyên suốt: “Xây dựng Nông thôn mới (NTM) có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc”; hiện nay, tỉnh ta đang từng bước “gỡ nút thắt” để xây dựng NTM đi vào chiều sâu, thực hiện có hiệu quả việc tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, xây dựng hạ tầng KT-XH nông thôn đồng bộ, từng bước hiện đại.

Người dân xã Ngọc Đường (thành phố Hà Giang) tích cực cải tạo vườn tạp. Ảnh: TƯ LIỆU

Năm 2021, toàn tỉnh huy động gần 490 tỷ đồng để thực hiện Chương trình xây dựng NTM. Các huyện, thành phố đã thực hiện làm mới 437 km đường bê tông các loại, bó láng nền nhà 2.140 hộ; xây dựng 1.407 bể nước, 2.620 nhà tắm, 3.010 công trình nhà tiêu hợp vệ sinh; cứng hóa, di dời 1.177 chuồng trại gia súc ra xa nhà; xây dựng 106 phòng học, 84 nhà văn hóa thôn; kiên cố hóa 187 km kênh mương tưới tiêu phục vụ sản xuất. Đặc biệt, chung sức xây dựng NTM, nhân dân tự nguyện hiến gần 360 nghìn m2 đất, đóng góp hơn 250 nghìn ngày công lao động; mở mới 229 km đường đất, đá; sửa chữa, nâng cấp, mở rộng 919 km đường giao thông nông thôn; quyên góp, hỗ trợ gần 75 tỷ đồng xây dựng NTM. Qua đó, đóng góp tích cực làm thay đổi diện mạo nông thôn.

Nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Minh Thượng, xã Tân Lập (Bắc Quang) góp phần “giữ lửa” bản sắc văn hóa đồng bào Pà Thẻn. Ảnh: TƯ LIỆU

Hiện nay, toàn tỉnh có 47/175 xã được công nhận chuẩn NTM (đạt 26,85%). Đối với 128 xã còn lại, bình quân đạt 13,9 tiêu chí/xã/19 tiêu chí trong Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM, nâng tổng số tiêu chí đã đạt của toàn tỉnh lên 2.434 tiêu chí. Nhiều tiêu chí đạt với tỷ lệ cao, như: Quy hoạch (99,4%); an ninh, trật tự xã hội (97,7%); lao động có việc làm (100%); y tế (98,9%); tổ chức sản xuất (94,9%); cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn (80%); hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật (99,4%)... Không những vậy, toàn tỉnh có 69 thôn được công nhận thôn NTM, tập trung nhiều tại các huyện: Bắc Quang (45 thôn), Hoàng Su Phì, Vị Xuyên (11 thôn/huyện), Đồng Văn (6 thôn). Riêng xã Phương Thiện (thành phố Hà Giang) đang chuẩn bị các điều kiện cần thiết để được công nhận xã NTM nâng cao…

Mặc dù giành được kết quả trên, song, tỉnh ta cũng thẳng thắn nhận diện không ít “nút thắt” cần tháo gỡ. Trong đó, công tác duy trì và nâng cao chất lượng, bền vững các tiêu chí sau đạt chuẩn xã NTM ở nhiều địa phương chưa thường xuyên, chỉ đạo triển khai thực hiện thiếu quyết liệt (cá biệt xã Mậu Duệ (Yên Minh) buộc phải thu hồi quyết định đạt chuẩn NTM). Đối với những xã chưa đạt chuẩn NTM, nhiều tiêu chí đạt tỷ lệ thấp, như: Giao thông (44,6%), trường học (49,7%), cơ sở vật chất văn hóa (45,1%), thu nhập (29,7%), hộ nghèo (33,1%), môi trường và an toàn thực phẩm (45,7%). Đây là nhóm tiêu chí phụ thuộc nhiều yếu tố: Kinh phí lớn, không ít nội dung phải thực hiện đồng bộ, đòi hỏi quá trình lâu dài về thời gian hoặc cần nội lực lớn từ người dân nhưng khả năng huy động nguồn lực lại rất hạn chế, nhất là đối với xã đặc biệt khó khăn, biên giới. Hơn nữa, theo chuẩn nghèo mới áp dụng cho giai đoạn 2022 – 2025 thì tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh hiện chiếm 42,08% và hộ cận nghèo là 13,04%; trong khi chỉ có 13/175 xã có tỷ lệ hộ nghèo dưới 12%, chiếm tỷ lệ 7,43%, giảm 45 xã đạt tiêu chí hộ nghèo so với chuẩn nghèo cũ...

Chánh Văn phòng Điều phối NTM tỉnh Đỗ Tấn Sơn, cho biết: Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 – 2025 đặt mục tiêu phấn đấu xây dựng 1 huyện đạt chuẩn NTM và tăng thêm 37 xã đạt chuẩn NTM, nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM toàn tỉnh lên 82 xã. Trong khi đó, giai đoạn 2021 – 2025, dự kiến nguồn vốn T.Ư phân bổ sẽ hạn chế; do có sự thay đổi về định hướng, cơ chế, chính sách và bố trí nguồn lực. Do vậy, quan điểm thực hiện chương trình xây dựng NTM trong giai đoạn tiếp theo trên địa bàn tỉnh cũng có sự thay đổi để phù hợp, đó là: Lập kế hoạch xây dựng các xã đạt chuẩn NTM cho cả giai đoạn, không thực hiện và công nhận các xã chuẩn NTM theo từng năm. Ưu tiên nguồn lực cho địa phương phấn đấu đạt chuẩn huyện NTM (Bắc Quang và Quang Bình) thông qua việc giao kế hoạch hoàn thành tiêu chí theo thực tế từng năm, trên cơ sở đảm bảo đạt chuẩn NTM theo chỉ tiêu giao của giai đoạn 2021 – 2025.

Hiện nay, tỉnh ta đang triển khai đồng bộ các giải pháp để xây dựng NTM đi vào chiều sâu, hiệu quả, bền vững. Tập trung xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, NTM cấp thôn, bản. Trong năm 2022, phấn đấu duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí NTM tại 47 xã đã được công nhận chuẩn NTM; hoàn thành 60 thôn NTM/10 huyện; thực hiện tăng 34 tiêu chí NTM. Cùng với đó, tiếp tục xây dựng hạ tầng KT-XH nông thôn đồng bộ, từng bước hiện đại, đảm bảo cảnh quan môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp, giàu bản sắc văn hóa truyền thống và phát triển bền vững.

THU PHƯƠNG