Bảo vệ rừng ở Đường Thượng, cần quyết liệt hơn

BHG - Cuối năm 2015, nhiều diện tích rừng phòng hộ thuộc vùng đệm Vườn Quốc gia Du Già – Cao nguyên đá bị một số người dân xã Đường Thượng (Yên Minh) khai thác trái phép. Sự việc xảy ra khiến nhiều lãnh đạo, cán bộ xã Đường Thượng, Hạt Kiểm lâm Yên Minh bị kỷ luật, một số đối tượng khai thác gỗ bị khởi tố. Từ đó đến nay, cấp ủy, chính quyền các cấp và lực lượng kiểm lâm Yên Minh đã thực hiện nhiều biện pháp giữ rừng, nhưng rừng ở Đường Thượng chưa hết… “chảy máu”!

Cây gỗ Nghiến bị chặt hạ cuối năm 2017 tại thôn Lùng Pủng, xã Đường Thượng.

Theo Chủ tịch UBND xã Đường Thượng, Tạ Quang Bắc: Sau vụ việc xảy ra cuối năm 2015, cấp ủy, chính quyền xã đã thành lập Tổ tuần tra, bảo vệ rừng (BVR) để tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức, đồng thời thường xuyên kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm. Tổ tuần tra, BVR của xã Đường Thượng trong mỗi chuyến đi thường có 8 thành viên gồm các lực lượng như: Kiểm lâm viên địa bàn, Công an xã, dân quân, hội, đoàn thể và trưởng thôn, bản và thực hiện tuần tra cố định 3 -  4 buổi/tuần. Mỗi chuyến tuần tra kéo dài cả ngày, đặc biệt nhiều buổi đi xuyên rừng, từ tối đến sáng hôm sau. Năm 2017, xã đã kiến nghị lực lượng chức năng xử lý hình sự một số đối tượng vi phạm, đưa ra xét xử công khai nhằm răn đe những người có ý định lên rừng xẻ gỗ.

Dù quyết liệt như vậy, nhưng theo thông tin từ lực lượng Kiểm lâm Yên Minh, năm 2017 trên địa bàn xã Đường Thượng vẫn phát hiện nhiều việc người dân vào rừng xẻ các cây gỗ bị chặt hạ trước đó. Đặc biệt vụ 2 cây Nghiến thuộc nhóm IIA tại thôn Lùng Càng và Lùng Pủng bị chặt hạ mới, với tổng khối lượng trên 30 m3 gỗ quy tròn. Nhưng đến nay mới xử lý thành công một vụ, một đối tượng bị kết án 1,5 năm tù giam.

Đầu năm nay, chúng tôi đến xã Đường Thượng, vượt khoảng 7 km từ trung tâm xã đến thôn Lùng Pủng, nơi có cây gỗ Nghiến mới bị chặt hạ. Sau khoảng 30 phút đi xe máy và chừng đó thời gian leo bộ lên vị trí cây gỗ bị chặt hạ, trước mặt chúng tôi, cây Nghiến bị chặt gần nửa năm nhưng lớp vỏ vẫn tươi, đường kính đoạn lớn nhất trên 1 m, chiều dài thân trên 20 m, tuổi đời có thể lên tới vài trăm năm, nằm chồng lên một cây Nghiến khác đã bị chặt hạ từ trước đó và bắc ngang hai vách đá. Cây Nghiến này được lực lượng chức năng đo đạc, xác định gần 22 m3. Đối tượng Sùng Nỏ Sình, sinh năm 1985, người dân thôn Lùng Pủng đã chặt hạ cây Nghiến trên. Hiện đối tượng đã bỏ đi khỏi địa phương nên chưa xử lý được.

Vị trí các cây gỗ bị “xẻ thịt” đều nằm sâu trong rừng, đường đi hiểm trở, nếu nhân dân phát giác, báo cho Tổ tuần tra, BVR của xã hay lực lượng chức năng thì khi đến nơi cũng khó bắt quả tang hành vi vi phạm. Theo các thành viên Tổ tuần tra, BVR xã Đường Thượng: “Khi nhận được tố giác của người dân, những vị trí gần cũng phải mất cả tiếng mới đến nơi, nhiều điểm còn mất nửa ngày”. Một khó khăn nữa  ảnh hưởng công tác bảo vệ rừng do người dân các thôn, bản có rừng còn chưa chủ động tố giác vi phạm, họ sợ bị các đối tượng trả thù… Bên cạnh đó, đa phần các thành viên Tổ tuần tra là cán bộ bán chuyên trách thôn, xã với mức phụ cấp thấp, mỗi tuần thực hiện 3 – 4 ngày tuần rừng rất vất vả nhưng tiền hỗ trợ không nhiều nên chưa động viên, khuyến khích họ. Cùng với đó, việc quản lý máy cưa xăng cũng gặp khó khăn, giá máy thấp, nhiều đối tượng sẵn sàng giao nộp máy cho xã quản lý nhưng lén lút mua thêm cất trong rừng.

Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Yên Minh, Nguyễn Việt Bách cho biết: Công tác BVR trên địa bàn huyện còn nhiều khó khăn khi người dân nhận thức còn thấp, lực lượng chức năng mỏng lại quản lý nhiều địa bàn nên gặp không ít khó khăn. Bên cạnh đó, khi phát hiện các vụ vi phạm, xác định được đối tượng, ra quyết định khởi tố hình sự vụ án, nhưng quá trình điều tra, củng cố hồ sơ của lực lượng chức năng kéo dài và không có biện pháp ngăn chặn nên đối tượng bỏ trốn khỏi địa phương.

Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền các cấp và lực lượng chức năng huyện Yên Minh đã rất nỗ lực giữ rừng, tuy nhiên thì rừng ở Đường Thượng vẫn chưa hết… “nóng”. Vì vậy, rất cần sự quyết hơn nữa của các cấp, ngành với những hành động cụ thể; đẩy mạnh tuyên truyền đến cộng đồng dân cư nơi có rừng và xử lý nghiêm các vụ vi phạm.

Bài, ảnh: LƯƠNG HÀ