"Cú hích" lớn tạo thêm sức bật phát triển kinh tế biên mậu

BHG - Ngày 16.1.2018, Thủ tướng Chính phủ ký Nghị quyết số 06 về việc mở chính thức cặp Cửa khẩu song phương Xín Mần (Việt Nam) – Đô Long (Trung Quốc). Sau đó một tuần, ngày 23.1, Bộ Ngoại giao nước ta gửi Công hàm tới Bộ Ngoại giao Trung Quốc xác nhận việc mở chính thức cặp cửa khẩu này. Theo Hiệp định về cửa khẩu và Quy chế quản lý cửa khẩu biên giới trên đất liền giữa 2 nước Việt Nam - Trung Quốc, ngày 23.1 được 2 bên xác định ngày chính thức mở cặp Cửa khẩu Xín Mần – Đô Long. Đây thực sự là “cú hích” lớn, tạo sức bật phát triển kinh tế biên mậu của tỉnh.

Cửa khẩu Xín Mần - Đô Long.

Gỡ khó cho Cửa khẩu Xín Mần:

Theo thông tin của các ngành chức năng, từ năm 2016 trở về trước, tuy cơ sở hạ tầng còn thiếu, giao thông đi lại khó khăn, cơ sở pháp lý chưa đầy đủ, nhưng hoạt động xuất, nhập khẩu (XNK) hàng hóa qua Cửa khẩu Xín Mần có thời điểm diễn ra khá sôi động. Tuy nhiên, từ năm 2016 đến nay, phía Trung Quốc gần như đóng cửa khẩu, không nhập các mặt hàng nông sản như trước, trừ một số ít hàng tạm nhập, tái xuất và hàng hóa của cư dân trao đổi trong các chợ phiên biên giới.

Dự án cải tạo tuyến đường từ tỉnh lộ 177 đến Cửa khẩu Xín Mần giai đoạn 2 vẫn... dang dở.

Chánh Văn phòng Cục Hải quan tỉnh, Lương Thị Kim Duyên cho biết: Trong khoảng 2 năm trở lại đây, khi phía nước bạn không nhập khẩu hàng qua Cửa khẩu Xín Mần, lực lượng Hải quan của tỉnh thường trực tại khu vực này chủ yếu thực hiện công tác phòng, chống hàng giả. Ngoài hoạt động của chợ biên giới tại Mốc 5 và một số chuyến hàng tạm nhập, tái xuất, hoàn toàn không có bất kỳ hoạt động trao đổi hàng hóa nào giữa 2 bên qua Cửa khẩu Xín Mần – Đô Long. Hoạt động của chợ biên giới Mốc 5 cũng rất tẻ nhạt, mỗi phiên chỉ lèo tèo vài tiểu thương bày bán sản phẩm, số dân cư biên giới đi chợ không nhiều…

Ngày 16.1.2018, Thủ tướng Chính phủ ký Nghị quyết số 06 về việc mở chính thức thức cặp cửa khẩu song phương Xín Mần (Việt Nam) – Đô Long (Trung Quốc). Sau đó một tuần, ngày 23.1, Bộ Ngoại giao nước ta đã gửi công hàm tới Bộ Ngoại giao Trung Quốc, xác nhận việc mở chính thức cặp cửa khẩu này. Theo Hiệp định về cửa khẩu và quy chế quản lý cửa khẩu biên giới trên đất liền giữa 2 nước Việt Nam – Trung Quốc,  ngày 23.1 được 2 bên xác định ngày chính thức mở cặp Cửa khẩu Xín Mần – Đô Long. Vì vậy, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tham mưu, lựa chọn ngày tổ chức công bố mở cửa cặp cửa khẩu này trong thời gian sớm nhất. Đây là những thông tin hữu ích, giúp gỡ thế bí trong hoạt động XNK tại cặp cửa khẩu trọng yếu khu vực phía Tây của tỉnh.

Cần sớm hoàn thiện cơ sở hạ tầng:

Trong những năm qua, được sự quan tâm từ T.Ư đến cấp ủy, chính quyền tỉnh bố trí kinh phí, đầu tư cơ sở hạ tầng, xây dựng các cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển kinh tế biên mậu; thu hút đầu tư vào các khu kinh tế tỉnh, ở các cửa khẩu, lối mở, chợ biên giới, các điều kiện đáp ứng hoạt động thương mại biên giới khu vực Cửa khẩu Xín Mần – Đô Long đang từng bước được hoàn thiện.

Ngay từ cuối năm 2013, nhiều hạng mục công trình như: Quốc môn, Trạm kiểm soát liên ngành; san ủi mặt bằng khu vực cửa khẩu; kè chống sạt, lở khu vực Mốc 198; hệ thống giao thông kết nối đường tỉnh lộ 177… phục vụ hoạt động XNK khu vực Cửa khẩu Xín Mần, đảm bảo an ninh quốc phòng, phát triển KT - XH các xã biên giới huyện Xín Mần đã được Chính phủ, UBND tỉnh phê duyệt đầu tư, với tổng kinh phí trên 400 tỷ đồng. Đến thời điểm này, các công trình: Quốc môn và Trạm kiểm soát liên ngành với quy mô xây dựng gần 1.300 m2; công tác san ủi mặt bằng khu vực cửa khẩu diện tích trên 3 ha; kè chống sạt lở tại khu vực Mốc 198 với chiều dài trên 241 m đã hoàn thành, đủ điều kiện bàn giao, đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, để thu hút các doanh nghiệp XNK thông quan qua Cửa khẩu Xín Mần, cần hệ thống giao thông hoàn chỉnh. Nhưng đến thời điểm này, Dự án Nâng cấp, cải tạo đường từ tỉnh lộ 177 đến Cửa khẩu Xín Mần và Mốc 198 vẫn còn dang dở, cản trở lớn tới hoạt động XNK khi cặp Cửa khẩu Xín Mần – Đô Long chính thức đi vào hoạt động. Theo báo cáo của Ban Quản lý Dự án các công trình trọng điểm tỉnh: Dự án Nâng cấp, cải tạo đường từ tỉnh lộ 177 đi Cửa khẩu Xín Mần và Mốc 198 được UBND tỉnh phê duyệt đầu tư trong năm 2013 và 2014, thực hiện trong 2 giai đoạn, với tổng kinh phí trên 370 tỷ đồng. Tổng chiều dài tuyến trên 24 km, đến nay, giai đoạn 1 của dự án từ trung tâm xã Xín Mần đến Cửa khẩu Xín Mần đã hoàn thành 100% khối lượng thi công, giai đoạn 2 hoàn thành trên 80% khối lượng.

Với khối lượng đó, đáng lẽ tuyến đường có thể đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa, giao thương của người dân và các doanh nghiệp XNK qua cửa khẩu. Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế, hiện nay, giai đoạn 2 của Dự án Nâng cấp đường đoạn đường từ tỉnh lộ 177 đến trung tâm xã Xín Mần chưa thể đảm bảo giao thông. Nhiều đoạn mới chỉ hoàn thiện một nửa đường, nửa còn lại vẫn đang trong quá trình san, gạt, tạo nền đường, rất khó khăn cho các phương tiện di chuyển. Khi trời mưa, không phương tiện nào có thể vượt qua các khúc cua đang thi công dang dở hay các đoạn đường chưa được thi công bởi khối lượng bùn đất trên mặt đường quá lớn…

Nguyên nhân khiến việc thi công tuyến đường kéo dài trong nhiều năm do kết cấu nền đất pha cát, độ kết dính kém, thường xuyên xảy ra sạt, lở khi mưa to xảy ra. Bên cạnh đó, một số đoạn đường vẫn chưa hoàn thành công tác đền bù, giải phóng mặt bằng và tổng vốn bố trí đến thời điểm này mới đạt khoảng 60%... nên gây nhiều khó khăn đối với nhà thầu thi công. Ngoài ra, một số cơ sở hạ tầng như: Nhà công vụ cho cán bộ hải quan, khu vực kiểm dịch động vật, thực vật chưa được khởi công xây dựng, như vậy sẽ ảnh hưởng lớn tới hoạt động XNK của Cửa khẩu Xín Mần.

Phát triển kinh tế biên mậu được Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI xác định là 1 trong 5 chương trình trọng tâm. Từ những chính sách thu hút đầu tư, ưu đãi khi thực hiện XNK qua các cửa khẩu của tỉnh, trong 2 năm 2016 và 2017, tổng kim ngạch XNK hàng hóa lần lượt đạt trên 2,4 tỷ USD và gần 3,5 tỷ USD. Con số trên thực sự ấn tượng và nếu hạ tầng của Cửa khẩu Xín Mần được hoàn thiện, kinh tế biên mậu của tỉnh sẽ tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới.

Bài, ảnh:  DUY TUẤN