Một mùa hè vắng lặng phim Việt trên màn ảnh rộng

Mùa hè 2023 phòng vé Việt chứng kiến sự tấn công ồ ạt của nhiều bom tấn Hollywood và hoàn toàn không có phim Việt mới nào công chiếu tại rạp. Doanh thu thị trường đang bị chiếm trọn bởi các phim nước ngoài. Đây là hiện tượng chưa từng có của điện ảnh Việt và tình trạng rạp thiếu phim nội sẽ kéo dài sang cả năm sau.

Ngập tràn bom tấn ngoại

Phim Việt chiếm thị phần cao với hơn 1.000 tỉ đồng trong 5 tháng đầu năm 2023 do sự "đột biến" doanh thu của vài phim như Nhà bà Nữ, Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh, Siêu lừa gặp siêu lầy, Chị chị em em 2… Thế nhưng, từ cuối tháng 5 đến nay là sự đổ bộ và oanh tạc của hàng loạt phim bom tấn ngoại.

Hiện tại, theo Box Office Vietnam (đơn vị thống kê doanh thu phòng vé độc lập), các bom tấn ngoại đang dẫn đầu doanh thu tại phòng vé Việt là: Fast & Furious 10 đạt 98 tỉ đồng, Doraemon: Nobita và vùng đất lý tưởng trên bầu trời thu được 73 tỉ đồng, Vệ binh dải ngân hà 3 thu 54 tỉ đồng, Spider-Man: Du hành vũ trụ nhện thu 32 tỉ đồng. Riêng Transformers: Quái thú trỗi dậy đang thu hút khán giả VN mua vé nhiều nhất thông qua số lượng vé bán ra cao nhất trong ngày, hiện có doanh số 45 tỉ đồng (tính đến hết ngày 15.6). Khởi chiếu từ ngày 9.6, Transformers của hãng Paramount Pictures hiện là cái tên "hot" nhất thị trường nước ta cũng như trên thế giới.

Trong thời gian tới, khán giả tiếp tục được thưởng thức nhiều bom tấn đủ thể loại từ hành động, viễn tưởng, hoạt hình đến kinh dị, trinh thám, tình cảm… của Hollywood như Nhiệm vụ bất khả thi: Nghiệp báo, Indiana Jones và vòng quay định mệnh, The Flash, Elemental - Xứ sở các nguyên tố, Barbie, Quỷ quyệt: Cửa đỏ vô định, Ninja Rùa: Hỗn loạn tuổi dậy thì, Meg 2: The Trench, The Boogeyman, Asteroid City, Oppenheimer...

Sự xuất hiện dày đặc của phim bom tấn ngoại trong mùa hè không phải chuyện lạ bởi đây luôn là thời điểm "hốt bạc" của điện ảnh thế giới, khi mà mọi người có thời gian nghỉ ngơi, thư giãn để ra rạp nhiều hơn (tương tự mùa phim tết của VN). Tại một số thị trường lớn như Mỹ, các nhà sản xuất thường để dành ra mắt những bộ phim được đầu tư nhất vào đúng các tháng hè nhằm có được doanh thu tối đa. Đây là lý do khiến các hãng phim, nhà sản xuất VN có tâm lý e ngại, lo sợ đụng bom tấn ngoại mỗi dịp hè mà không dám tung phim ra chiếu cùng thời điểm; hay thực sự phim Việt hiện đang "cạn vốn", thiếu số lượng trầm trọng từ đây đến cuối năm 2023?

"Một dấu lặng buồn của điện ảnh trong nước"

Ông Nguyễn Khánh Dương, sáng lập Box Office Vietnam, nhận định: "Rõ ràng mùa hè 2023 đã không có phim Việt nào chiếu rạp, như một dấu lặng buồn của điện ảnh trong nước. Khoảng 2 - 3 tháng tới không thấy phim Việt nào có kế hoạch phát hành. Như vậy, năm nay số lượng phim Việt ra rạp đang thấp nhất trong vòng 10 năm trở lại đây, còn thấp hơn cả giai đoạn đại dịch 2021". Quả thực, số lượng phim Việt ra rạp trong 6 tháng qua chỉ có 10 phim: 8 phim điện ảnh và 2 phim tài liệu; đây là con số thấp kỷ lục trong 5 năm qua, bởi theo thống kê của 6 tháng đầu năm 2022 đã có hơn 24 phim Việt ra rạp phục vụ khán giả.

Kẻ ẩn danh và Đất rừng phương Nam sẽ là 2 phim Việt tái ngộ khán giả ở rạp vào mùa thu tới

Có thể thấy, sau một mùa phim tết và lễ 30.4 - 1.5 bùng nổ, điện ảnh Việt quay trở về chu kỳ "mùa hè lạnh lẽo" - không nhiều phim ra rạp và nếu có phim Việt ra rạp dịp hè thì hiếm phim có doanh thu tốt, chỉ duy nhất Em và Trịnh phát hành hồi tháng 6.2022 thu được 100 tỉ đồng. Đa số phim Việt chiếu dịp hè đều lỗ nặng, không đủ sức cạnh tranh với bom tấn ngoại, nên nhiều phim dù đã quay xong, tung trailer khá lâu như Móng vuốt (đạo diễn Lê Thanh Sơn của Em chưa 18), Mặt nạ Fanti (đạo diễn Việt kiều Andy Nguyễn), hay Người vợ cuối cùng của Victor Vũ đã tung poster với sao trẻ Kaity Nguyễn đóng chính… nhưng hiện vẫn chưa lên kế hoạch phát hành, chọn cách thức chủ động né phim ngoại.

"Tâm lý e ngại hay lo sợ đụng bom tấn ngoại sẽ được xóa bỏ nếu có người tiên phong làm ra những bộ phim thật chất lượng, xứng đáng bom tấn Việt, thu hút được đông đảo công chúng đến rạp để mở đường cho phim Việt chiếu mùa hè. Nhưng điều quan trọng là phải có sản phẩm chất lượng trong tay để chiếu, mà điều này thì chưa chắc có, bởi chất lượng của phim Việt còn phập phù, chưa ổn định", bà Bích Liên, chủ rạp Mega GS, nhận xét.

Hiện tại, phim Việt trở lại đường đua phòng vé sớm nhất chỉ mới có Kẻ ẩn danh của đạo diễn Trần Trọng Dần, với dàn diễn viên: Kiều Minh Tuấn, Mạc Văn Khoa, Quốc Trường… công bố sẽ ra rạp vào dịp 2.9; phim Đất rừng phương Nam của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng dự kiến ra rạp ngày 20.10. Đạo diễn kiêm biên kịch Kay Nguyễn lý giải sự khan hiếm phim Việt trong giai đoạn này là bởi ảnh hưởng từ nguồn vốn đầu tư. Nhiều dự án thảm họa và chết yểu tại phòng vé vào năm 2022 khiến các nhà sản xuất, nhà đầu tư cẩn trọng hơn khi bỏ tiền làm phim và họ cần dành thời gian để nghiên cứu thị trường, gu khán giả để tính toán tầm mức đầu tư phù hợp hơn vào các dự án phim mới.

"Sau sự thành công bất ngờ của Nhà bà Nữ (chiếu dịp Tết Nguyên đán), Lật mặt 6 (chiếu dịp lễ 30.4 - 1.5)…, nhiều nhà sản xuất trong nước đang băn khoăn rất lớn đến thời điểm chiếu, tên tuổi ê kíp sản xuất, khẩu vị và lựa chọn của khán giả Việt, bởi thị trường - thị hiếu của công chúng xem phim đến nay cũng đã thay đổi nhiều. Các dự án phim vừa và nhỏ sẽ khó thuyết phục được nhà đầu tư bỏ vốn cũng như khán giả đi xem nếu không quá xuất sắc, do đó việc tìm nguồn vốn sản xuất phim gian nan hơn; và sẽ còn khó thắng hơn nếu ai cũng giành chọn thời điểm vàng để phim ra rạp", nhà sản xuất Hoàng Quân nói.

Cách tốt nhất để vượt qua "thế bí" này, theo nhà phê bình Phong Việt: "Các nhà sản xuất, đạo diễn nên tập trung ưu tiên vào việc đầu tư chất lượng tác phẩm, thực hiện đa dạng các thể loại, kịch bản thu hút, cảnh quay chỉn chu…, cũng như nghiên cứu thói quen, hành vi và sở thích của khán giả trong nước thật kỹ lưỡng thì mới gỡ được thế khó. Thị hiếu xem phim của khán giả đòi hỏi đạo diễn, nhà sản xuất phải thay đổi, sáng tạo hơn. Bởi ai cũng hiểu khán giả Việt không bao giờ quay lưng với những bộ phim Việt hay, chạm tới cảm xúc người xem, và luôn công bằng trong đánh giá nếu thấy được sự kỳ công, tâm huyết của ê kíp thực hiện". 

Theo Thanh Niên