Không để tái diễn việc san đào, đổ đất trái phép tại xã Phú Linh

BHG - Dọc tuyến đường từ thành phố Hà Giang đi Khu công nghiệp Bình Vàng, đoạn qua xã Phú Linh (Vị Xuyên) có hàng chục điểm san đào, đổ đất, ủi tạo mặt bằng trái phép của người dân.

Người dân ngang nhiên san, đào đất khi chưa được cấp phép.

“Té nước theo mưa”

Cuối năm 2020, Tiểu dự án “Nâng cấp và cải tạo đường từ thành phố Hà Giang đến Khu công nghiệp Bình Vàng” được khởi công xây dựng. Tuyến đường đi qua xã Phú Linh có chiều dài 16,7 km, thiết kế đường cấp 4 và 5 miền núi với tổng mức đầu tư trên 220 tỷ đồng. Trong quá trình triển khai dự án, tại một số điểm, đơn vị thi công phải san ủi, mở rộng mặt đường theo thiết kế. Vì vậy, nhiều hộ dân có đất bám mặt đường đã “ăn theo” để san đào, đổ đất khi chưa được cấp phép.

Nhiều hộ dân lấp đất, nâng nền nhà khi chưa được cấp phép.

Qua tìm hiểu được biết, một số hộ dân do diện tích đất ở bị thu hồi, có nhu cầu san đào để tạo mặt bằng dựng nhà mới nhằm đảm bảo hành lang an toàn giao thông; có hộ dân vì lý do đất dốc, khó khăn trong canh tác nông nghiệp nên san đào để trồng ngô cho thuận lợi; có hộ có đất lúa, đất rừng sản xuất có thỏa thuận làm vị trí quy hoạch bãi đổ thải của dự án; có hộ lấp ao để đảm bảo an toàn giao thông và kết cấu nền đường... Nhưng điều đáng nói hơn, nhiều hộ dân cố tình “Té nước theo mưa”, lợi dụng việc đơn vị thi công san ủi mặt bằng, tự ý san đào, đổ đất trái quy định khi chưa được cấp phép; một số hộ đổ đất lên cả ruộng, bất chấp việc vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai. Từ tháng 10.2020 đến nay, trên địa bàn xã phát sinh 43 điểm san đào, lấp đất, tạo mặt bằng, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trái phép; trong đó, chỉ 20 hộ có Giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất, 23 hộ chưa có GCNQSD đất và tất cả 43 hộ đều chưa được cấp phép san, đào đất. Có 17 hộ lấp đất tôn nền nhà, 14 hộ lấp đất xuống ruộng, còn lại là đào, lấp đất vườn, ao cá. 

Cắm biển cấm san đào, đổ đất trái phép tại nhiều điểm trên địa bàn.

Xử lý chưa triệt để

Việc để xảy ra tình trạng san đào, lấp đất, ủi tạo mặt bằng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái phép diễn ra trên địa bàn trong thời gian dài khiến dư luận đặt dấu hỏi về năng lực và trách nhiệm quản lý đất đai của chính quyền địa phương? Bí thư Đảng ủy xã Phú Linh, Nguyễn Quốc Cường thừa nhận thời gian qua, tình trạng san đào, đổ đất trái phép diễn ra khó kiểm soát; mặc dù xã đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo; tăng cường tuyên truyền, vận động người dân chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý đất đai; tiến hành kiểm tra, giám sát, phát hiện những trường hợp vi phạm. Chính quyền xã đã ban hành 45 quyết định đình chỉ san đào, đổ đất tạo mặt bằng trái phép và tự ý chuyển mục đích sử dụng đất tại 11 thôn dọc tuyến đường; ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 21 hộ (đến nay, mới có 10 hộ nộp phạt với số tiền 32,5 triệu đồng); yêu cầu khôi phục hiện trạng đất lúa; lập biên bản xử lý vi phạm hành chính 15 hộ...

Trưởng thôn Chăn 1, Nguyễn Xuân Đặt cho biết: “Lãnh đạo xã, các đoàn thể, Ban quản lý thôn đã “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức, trách nhiệm, không san đào, đổ đất trái phép nhưng chưa hiệu quả. Có hộ cố tình vi phạm, có hộ san đào vào ban đêm, ngày nghỉ, nhiều hộ có diện tích đất bị cấp chồng lấn, việc nhắc nhở, xử lý gặp khó khăn vì nể “tình làng, nghĩa xóm”.

Chủ tịch UBND xã Phú Linh Nguyễn Văn Chuyên nêu nguyên nhân khiến tình trạng san, đào đất diễn ra phức tạp là do mức xử phạt thuộc thẩm quyền của UBND xã chưa đủ sức răn đe; người dân so bì nhau khi đơn vị thi công đổ thải tại một số điểm ngoài vị trí quy hoạch đổ thải; có hộ san đất, dựng nhà trái phép nhằm trục lợi chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng; công tác tuyên truyền chưa hiệu quả; sự vào cuộc của các ngành, đoàn thể chưa kịp thời...

Phó Chủ tịch UBND huyện Vị Xuyên, Trần Mạnh Tuyên cho biết: “Huyện đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn quản lý san, đào đất trên địa bàn; thành lập tổ công tác thường xuyên kiểm tra, chỉ đạo, hướng dẫn xã trong việc phối hợp thực hiện dự án; yêu cầu xã Phú Linh vào cuộc quyết liệt, tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho người dân; rà soát cụ thể các hộ sai phạm để xử lý nghiêm; cắm biển cấm tại các điểm san đào, đổ đất trái phép; tăng cường quản lý phương tiện san, đào, vận chuyển; tăng cường lực lượng kiểm tra, kiểm soát ngoài giờ hành chính; quản lý bãi đổ thải; gắn trách nhiệm của người đứng đầu, phụ trách thôn bản. Huyện kiên quyết không cấp GCNQSD đất đối với các trường hợp vi phạm”.

Sau khi xã cắm biển cấm và quản lý chặt chẽ phương tiện theo chỉ đạo của UBND huyện, tình trạng san đào, đổ đất trái phép trên địa bàn xã Phú Linh tạm thời lắng xuống, nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ tái diễn. 

Bài, ảnh: AN GIANG