Hà Giang Khi khủng hoảng Ukraine leo thang và Tổng thống Mỹ Joe Biden áp đặt các lệnh trừng phạt mới với Nga có thể gây ra những hậu quả trực tiếp lẫn gián tiếp vào ngành công nghiệp ôtô, gồm cả các hãng xe và nhà cung ứng ở Mỹ, châu Âu và châu Á.
Nga vốn là một trong số các nhà cung ứng lớn nhất thế giới đối với nhiều loại kim loại chủ chốt, gồm palladium và nickel, được sử dụng trong sản xuất ôtô trên toàn cầu. Quốc gia này cũng là nhà của cơ sở sản xuất ôtô quy mô lớn, nơi gồm một loạt nhà máy thuộc sở hữu của các hãng nước ngoài như Stellantis (Fiat Chrysler - PSA), Volkswagen và Toyota.
Ít nhất 25% linh kiện sử dụng trên ôtô sản xuất ở Nga đến từ nước ngoài - gồm cả Mỹ - nên các nhà máy này có thể gặp rắc rối khi tiếp tục hoạt động dưới tác động của những đòn trừng phạt.
 |
| Một công nhân tại dây chuyền lắp ráp trong nhà máy của Renault tại Moskva. Ảnh: Renault |
Tuy nhiên, sự trừng phạt cũng có thể gây ảnh hưởng tới phần còn lại của thế giới, không chỉ riêng Nga. Bởi quốc gia này là nhà cung ứng lớn thứ ba thế giới về nickel sử dụng trong pin lithium-ion, đồng thời cung cấp 40% palladium dùng trong các bộ trung hòa khí thải - thứ có trên mọi mẫu ôtô chạy xăng và dầu.
Nam Phi và Zimbabwe cũng sản xuất một lượng palladium có giá trị, nhưng thậm chí trước khi quân đội Nga tiến vào hai vùng ly khai của Ukraine trong tuần này, thì giá của kim loại hiếm này đã tăng rất nhanh. Vào giữa tháng 12/2021, palladium giảm còn 1.600 USD một ounce. Trong ngày 23/2 vừa qua, con số leo lên 2.400 USD. Mức giá tăng như vậy có thể thêm 150 USD vào chi phí bình quân của mỗi một ôtô con, và hơn 200 USD với xe SUV, bán tải, xe thể thao và các xe dùng động cơ lớn hơn.
Các hãng ôtô có thể quyết định tự chịu khoản chi phí này hoặc đẩy về phía khách hàng. Lúc này, giá xe mới đang tăng kỷ lục.
Với nickel, tình huống cũng tương tự. Ngoài Nga, còn có hai nguồn cung phụ đáng kể là Indonesia và Philippines, nhưng nhu cầu và giá cả cũng tăng cao và các hãng sản xuất ôtô phải đối mặt những thách thức giống với palladium.
Trong khi đó, các hãng ôtô nội địa Nga cũng có lý do để lo ngại. Họ phụ thuộc và các nguồn cung nước ngoài tới 25% số linh kiện cần cho các nhà máy sản xuất và lắp ráp. Một trong số đó - GAZ Group - đã phải cảnh báo rằng họ sẽ phải tạm dừng sản xuất nếu những đòn trừng phạt được kích hoạt. GAZ sản xuất các mẫu xe thương mại hạng nhẹ và hạng trung, xe buýt và các thiết bị cho ngành công nghiệp ôtô cho cả thị trường nội địa cũng như xuất khẩu.
Nhiều hãng xe nước ngoài có sự hiện diện đáng kể ở Nga, và có quan hệ đối tác với các hãng nội địa Nga. Trong đó có tập đoàn Stellantis. Những đòn trừng phạt "sẽ chủ yếu tác động tới các hãng xe châu Âu, và một số hãng châu Á", theo Joe Phillippi, người đứng đầu AutoTrends Consulting.
Khi khủng hoảng bắt đầu, Stellantis đã tăng sản lượng dòng van và các mẫu xe khác tại một nhà máy nằm ngoài Moskva để xuất khẩu. Hãng cũng có kế hoạch bắt đầu xuất khẩu hộp số. Nhưng mọi thứ có thể sớm thay đổi.
Trong số các hãng xe châu Âu hoạt động tại Nga, Volkswagen cho biết: "Mức độ ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của chúng tôi tại những nơi bị tác động vẫn đang được xác định".
Hai hãng xe lớn nhất Mỹ đã rút khỏi Nga từ nhiều năm qua. Ford dừng hoạt động, gồm một nhà máy ở St. Petersburg, trong 2019. General Motors bắt đầu rút lui trong 2015 và đã bán cổ phần còn lại cho Avtovaz trong 2019. Giờ đây nằm dưới sự kiểm soát của Renault, Avtovaz nói họ đang tìm kiếm những nguồn cung ứng thay thế, như với chip, nhưng rất khó dự đoán khủng hoảng sẽ tác động ra sao.
Theo VnExpress
Ý kiến bạn đọc