Yên Minh xây dựng thiết chế, quy ước đến thôn, bản trong Chiến dịch hành động về DS – KHHGĐ

HGĐT - Dân số là một bộ phận quan trọng trong việc định hướng phát triển nền kinh tế - văn hóa, xã hội. Dân số liên quan và tác động trực tiếp đến công cuộc xóa đói giảm nghèo, nâng cao dân trí... Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên cao, đặc biệt số gia đình sinh con thứ 3 trở lên cao sẽ là gánh nặng cản trở sự nghiệp nâng cao dân trí và sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội.

Yên Minh có 16 dân tộc sinh sống, đa phần là dân tộc thiểu số như: Mông, Tày, Dao, Pu Péo, Giấy, Bố Y... nên kiến thức của người dân về chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) và kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) còn thấp. Tỷ lệ tăng dân số cao, đặc biệt là tỷ lệ sinh con thứ 3, tảo hôn, kết hôn cận huyết thống vẫn cao so với các huyện khác. Về nguyên nhân của vấn đề này, đồng chí Nguyễn Doãn Sương, Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ cho biết: Do người dân vẫn còn quan niệm “trọng nam, khinh nữ”, đa phần ở các vùng sâu, xa ít được tiếp cận với truyền thông nên nhận thức về DS-KHHGĐ còn thấp. Bên cạnh đó, người dân chủ yếu sống bằng nông nghiệp, nên còn có suy nghĩ sinh nhiều con sẽ có thêm nhân lực sản xuất...

Những năm gần đây nhờ sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp cùng với sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể và sự nhiệt tình trong công tác tuyên truyền, vận động của đội ngũ làm công tác dân số ở cơ sở, cùng với việc triển khai các chương trình hành động về DS-KHHGĐ đến tận các thôn, bản; vận động người dân đến trung tâm y tế thực hiện các biện pháp KHHGĐ hoàn toàn miễn phí như: Đặt vòng, triệt sản, tiêm, cấy thuốc tránh thai... cho nên công tác DS - KHHGĐ trên địa bàn huyên Yên Minh đã đạt được một số kết quả như: Giảm tỷ lệ sinh tự nhiên bình quân mỗi năm là 0,06%; xã Đông Minh 4 năm liền không có hộ sinh con thứ 3 theo quy định; tỷ lệ sinh con thứ 3 còn 25,96%; riêng 9 tháng đầu năm, Trung tâm DS - KHHGĐ đã vận động được hàng nghìn lượt người ở 5 xã Du Già, Du Tiến, Đường Thượng, Ngam La, Đông Minh đến khám, điều trị phụ khoa và tham gia thực hiện các biện pháp tránh thai, nâng tỷ lệ áp dụng các biện pháp tránh thai còn tác dụng đạt 64,58%.

Trong chiến dịch thực hiện chương trình hành động về DS-KHHGĐ lần này có một số điểm mới là Trung tâm DS-KHHGĐ trực tiếp tham mưu cho huyện, hướng dẫn các xã xây dựng quy ước của thôn, xóm, làng phải đưa chế tài cụ thể vào quy ước; các hộ gia đình tự nguyện ký cam kết như: Nếu cặp vợ chồng nào vi phạm sinh con thứ 3 (không phải trong trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy đinh), tảo hôn, kết hôn cận huyết hay sinh con ngoài giá thú lần 2 sẽ phải tự động đóng góp nộp sung quỹ đủ số nguyên vật liệu để làm 1 m đường bê tông mác 250 cho thôn theo quy ước; gia đình nào vi phạm không đưa trẻ đến UBND xã đăng ký khai sinh trong vòng 60 ngày từ khi trẻ sinh ra thì phải nộp sung quỹ cho thôn là 60 kg thóc (ngô) hoặc quy đổi thành tiền... Sau triển khai chương trình, bước đầu đã cho thấy hiệu quả như: Xã Phú Lũng 100% các hộ dân, công chức, viên chức đã tự nguyện ký vào quy ước thôn, biên bản xã về việc không sinh con thứ 3, tảo hôn, kết hôn cận huyết thống... Các ngành đoàn thể, cán bộ công chức, viên chức xã Đông Minh cũng đã ký cam kết với cấp ủy, chính quyền xã về thực hiện không sinh con thứ 3 và 100% các xã, thôn được hướng dẫn và ban hành quy chế, quy ước thực hiện cam kết theo hướng dẫn của trung tâm DS-KHHGĐ.

Được biết trong chương trình hành động về DS-KHHGĐ, hiện nay toàn tỉnh chỉ có huyện Yên Minh mới thực hiện việc xây dựng thiết chế, quy ước tới thôn, bản, xóm, làng về thực hiện cam kết không sinh con thứ 3, tảo hôn, kết hôn cận huyết thống... và có chế tài cụ thể như vậy. Để tiếp tục phát huy hiệu quả chương trình này và có thể triển khai rộng rãi trên địa bàn tỉnh, giúp giảm thiểu sự gia tăng dân số rất cần sự quan tâm, phối hợp, vào cuộc của các cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể và sự nhiệt tình của đội ngũ cán bộ làm công tác dân số cơ sở.