Hạn chế thực phẩm làm tăng lượng cholesterol

Sự gia tăng cholesterol trong máu phụ thuộc vào chế độ ăn. Những thức ăn có nhiều cholesterol là mỡ động vật, thịt có màu đỏ, tôm, lòng heo, lòng bò, óc, trứng, dầu dừa...

Những người tuổi trung niên bắt đầu phải đối mặt với lượng cholesterol tăng cao trong máu. Tăng cholesterol trong máu là một bệnh tuy diễn biến âm thầm nhưng hậu quả của nó gây ra cho hệ tim mạch rất nặng nề và khó chữa trị.

Tăng cholesterol – sát thủ thầm lặng

Bác sĩ Huỳnh Kim Chi, Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, cho biết gan là cơ quan sản xuất và xử lý cholesterol. Nếu còn hoạt động tốt thì mức cholesterol trong máu được cân bằng. Nhưng khi sự sản xuất cholesterol được cung cấp thêm từ thức ăn có nhiều chất béo bão hòa thì số lượng cholesterol trong máu tăng lên cao. Lượng cholesterol dư thừa sẽ tích tụ ở thành mạch máu và màng tế bào gây ra những mảng xơ vữa ở động mạch.

Khoảng 85% lượng cholesterol trong máu là do chính cơ thể tạo ra, 15% còn lại do thức ăn cung cấp. Vì vậy, sự gia tăng cholesterol trong máu phụ thuộc vào chế độ ăn như thức ăn có nhiều cholesterol là mỡ động vật, thịt có màu đỏ (thịt bò, thịt heo), tôm, lòng heo, lòng bò, óc, trứng, dầu dừa (là dầu thực vật nhưng lại có nhiều acid béo bão hòa)...

Cholesterol cao còn do di truyền. Nếu trong gia đình người có bệnh cholesterol máu cao thì cha mẹ hay anh em cũng thường bị, do các bệnh về chuyển hóa như tiểu đường, rối loạn chuyển hóa lipid máu... Lối sống thiếu vận động, hút thuốc lá cũng làm tăng lượng cholesterol xấu. Người có lượng cholesterol tổng cộng trên 200 mg/lít máu có nhiều nguy cơ bị bệnh tim mạch. Nếu có hàm lượng cholesterol toàn phần trong máu thấp hơn 200 mg/dl thì ít có nguy cơ mắc bệnh mạch vành, nhưng nếu cao hơn 240 mg/dl thì có nguy cơ mắc bệnh cao.

Phòng ngừa suốt đời

Bệnh tim mạch được coi là sát thủ số một và người ta vẫn nghĩ cholesterol như là tội đồ. Bác sĩ Nguyễn Huân, Trung tâm Dinh dưỡng, cho rằng thực ra cholesterol có vai trò rất quan trọng đối với đời sống của con người. Không có cholesterol, cơ thể không tồn tại nhưng nếu mức cholesterol quá cao cũng có thể là con đường dẫn đến thần chết. Theo tính toán, nếu giảm lượng cholesterol trong khẩu phần ăn hằng ngày đi 1% sẽ giảm được 2% nguy cơ mắc bệnh mạch vành. Việc phòng ngừa tăng cholesterol phải được bắt đầu ngay từ lúc còn trẻ, cho đến suốt đời và không lúc nào được coi là muộn cả. Để đạt được điều này, nên hạn chế sử dụng các loại thịt, cá xuống còn 150 g – 200 g mỗi ngày, cần chọn cho mình những thức ăn có hàm lượng mỡ và cholesterol thấp. Khi chế biến món ăn, thay vì chiên thì nên luộc, hấp hoặc nướng. Không ăn da, đầu, cổ, cánh của các loại gia cầm như: gà, ngan, vịt. Hạn chế ăn lưỡi, tim, gan... lợn. Dùng dầu thực vật để chế biến thức ăn, nhưng cũng phải hạn chế. Nên chọn loại sữa gầy hoặc sữa ít béo. Rau quả thì ăn không giới hạn nếu bạn không xào hoặc trộn với dầu. Hiện nay, có bằng chứng cho thấy chất xơ hòa tan trong đậu, cùi trái cây,... có tác dụng làm giảm cholesterol trong máu.

Một điều không kém phần quan trọng là bạn nên tập thể dục thường xuyên và bỏ thuốc lá vì điều này không những giúp tránh được nhiều vấn đề về sức khỏe mà còn làm tăng lượng cholesterol “tốt” trong cơ thể bạn. Nếu tất cả các phương pháp trên áp dụng trong vòng 3 tháng mà lượng cholesterol máu vẫn không hạ thì phải dùng thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ.