Cần nhiều hơn sự định hướng, quản lý thanh, thiếu niên trên môi trường mạng xã hội

BHG - Mạng xã hội (MXH) có rất nhiều lợi ích, nhưng cũng có những nguy cơ mặt trái có thể gây hậu quả thật trên môi trường ảo. Thanh niên được coi là đối tượng dùng MXH nhiều nhất. Bên cạnh cơ bản sự tích cực, chúng ta cũng được chứng kiến không ít các hành vi, phát ngôn tiêu cực liên quan đến thanh, thiếu niên trên môi trường MXH khiến dư luận dậy sóng.

Môi trường MXH có thể tạo nên sự sáng tạo cho cuộc sống, đặc biệt là giới trẻ, nó tăng tính liên kết thông tin, xã hội và tạo ra sự tiện lợi cho người dùng. Chúng ta ghi nhận không ít trang youtube, tiktok, facebook của thanh niên được lập ra với những hoạt động sôi nổi, thu hút và có tầm ảnh hưởng rộng rãi, tích cực đối với cộng đồng MXH. Tuy nhiên, cũng có những trang thiếu tính kiểm soát của người dùng, sa vào các vấn đề liên quan đến hành vi và phát ngôn lệch lạc với đời sống xã hội; có trang mạng sau các phát ngôn, hình ảnh, video có tính chất gây sốc, tiêu cực…, lập tức bị cộng đồng mạng tẩy chay, lên án và thậm chí là tấn công chủ tài khoản.

Đoàn viên thành phố Hà Giang tích cực hỗ trợ người dân đăng ký thủ tục làm Căn cước.

Chúng ta mới đây được biết đến vụ việc một học sinh cấp 3 ở Yên Bái có phát ngôn thiếu hiểu biết, lệch lạc về lịch sử, chính trị của đất nước trên facebook cá nhân và lập tức bị cộng đồng mạng phản đối dữ dội. Không những thế, từ phát ngôn lệch lạc của nam sinh này, nhiều trang, đối tượng phản động đã lợi dụng để cổ súy và lấy nam sinh làm hình ảnh tuyên truyền những luận điệu xuyên tạc, kích động giới trẻ. Vụ việc nhanh chóng được nhà trường, địa phương xử lý, em học sinh cấp 3 kia công khai xin lỗi vì phát ngôn lầm lạc.

Tại Hà Giang mới đây, lợi dụng sự thiếu biểu biết của một số người, đối tượng T.M.S, 29 tuổi, ở xã Thượng Phùng, huyện Mèo Vạc đã sử dụng MXH để lừa đảo nhiều nạn nhân với thủ đoạn giúp các nạn nhân mở tài khoản tiktok để kiếm được nhiều tiền. Với thủ đoạn này, bước đầu xác định T.M.S đã lừa được trên 550 triệu đồng và bị Công an bắt tạm giam để điều tra, làm rõ hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Một phát ngôn, một hình ảnh lệch lạc, thiếu chuẩn mực trên thế giới ảo trở thành điều có thể hủy hoại hình ảnh thật của chính mình. Điển hình như một vài bạn trẻ trong đợt lũ bão số 3 vừa qua với những trò cộng đồng mạng hay gọi là “phông bạt” khi ủng hộ thì ít, khoe khoang thì nhiều, bị MXH bóc phốt khi Ban Cứu trợ Trung ương công khai sao kê ủng hộ; hay việc tận dụng bão số 3 để “làm màu” trong hoạt động từ thiện của một vài anh chị trong giới Showbiz để khoe lên MXH đã bị bóc phốt, thậm chí có thể ảnh hưởng đến sự phát triển sự nghiệp.

Không ít trường hợp bạn trẻ dùng MXH quá… nhanh tay với việc đăng tải, chia sẻ những thông tin vi phạm pháp luật. Trong một phút sống ảo đăng tải hình ảnh, thông tin thiếu kiểm chứng, tin không đúng sự thật…, lập tức bị cơ quan chức năng triệu tập, xử lý và nộp phạt vì hành vi có thể là lần đầu và ngây thơ của mình. Ngày nay đời sống kinh tế phát triển, không ít bạn trẻ cấp 2, cấp 3 đã được sở hữu những chiếc điện thoại thông minh, tuy nhiên lại thiếu sự quan sát của cha mẹ, dẫn đến ngày đêm vùi mình vào MXH và thế giới ảo, sa sút trong học tập; thậm chí sử dụng MXH để đăng tải các hành vi phản cảm, “bắt nạt online”, chia sẻ hành vi bạo lực học đường...

Chúng ta cũng thấy trên môi trường MXH, có người thời gian trước là idol, có sức ảnh hưởng rất lớn đến giới trẻ, chỉ vì sử dụng MXH thiếu kiểm soát dẫn đến hành vi vi phạm và bị pháp luật sờ gáy, xử lý với những tội danh bị truy tố, kết án. Từ đó có thể thấy, việc sử dụng MXH thiếu tích cực, việc bày tỏ quan điểm tiêu cực trên MXH đã trở thành con dao hai lưỡi đối với thanh, thiếu niên, người dùng.

Trong sự phát triển của MXH, thanh niên với khả năng nắm bắt nhanh nhạy của mình chính là đối tượng trung tâm trong việc khai thác, sử dụng, phát huy vai trò, tác dụng khổng lồ của MXH. Tại Hà Giang, chúng ta có thể thấy MXH thời gian qua góp phần thúc đẩy các phong trào của Đoàn thanh niên, các trào lưu tích cực của giới trẻ. Tỉnh đoàn đã tích cực chỉ đạo, khuyến khích các cấp bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng MXH trong công tác. Theo các đồng chí lãnh đạo Tỉnh đoàn, Đoàn các cấp trong tỉnh đã tăng cường ứng dụng, phát huy tối đa ưu thế của các công cụ, phương tiện truyền thông, MXH trong các phong trào. Qua đó, đã phát huy vai trò MXH trong triển khai kế hoạch của Đoàn với Chương trình giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và văn hóa cho thanh, thiếu niên trên không gian mạng; triển khai các giải pháp cụ thể hóa Cuộc vận động xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới và ứng xử văn minh trên không gian mạng; thanh niên chia sẻ việc tốt, hành động đẹp trên MXH; tạo các trào lưu, xu hướng tích cực trên không gian mạng; phát huy MXH để nắm bắt, định hướng dư luận, phản bác các thông tin xấu độc trên không gian mạng.

Từ vai trò, tác động của MXH, thời gian tới chúng ta cần nhiều hơn sự quan tâm của cơ quan chức năng, của gia đình, nhà trường và xã hội đối với việc phát huy vai trò của thanh, thiếu niên sử dụng MXH phục vụ cho các hoạt động tích cực, ý nghĩa; chú trọng việc định hướng, nắm bắt xu hướng của thanh, thiếu niên trên môi trường MXH. Qua đó, góp phần tạo ra một môi trường MXH lành mạnh, tích cực.

Bài, ảnh: Huy Toán