Người lao động được hưởng nhiều quyền lợi khi tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện

BHG - Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là chính sách bảo hiểm mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Thời gian qua, với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH, số người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng.

Cán bộ Bảo hiểm xã hội huyện Yên Minh tuyên truyền người dân tham gia bảo hiểm tự nguyện. Ảnh: Tư liệu

Với mức tham gia chỉ vài trăm ngàn đồng mỗi tháng, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng nhiều quyền lợi như: Nhận lương hưu hàng tháng gấp nhiều lần so với mức đóng, được cấp thẻ Bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí… Tuy nhiên, 2 năm gần đây, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 dẫn đến thu nhập của một bộ phận người dân, lao động tự do bị giảm sút, không có điều kiện kinh tế để tham gia BHXH tự nguyện, có những trường hợp đã tham gia nhưng việc đóng tiền bị ngắt quãng hoặc dừng đóng. Theo số liệu thống kê của BHXH tỉnh, tính đến nay, toàn tỉn có 864.100 người tham gia BHXH, BHYT, đạt 98,82% dự toán BHXH Việt Nam giao, tăng 10.603 người (tăng 1,24%) so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, 11.750 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 2.650 người so với cùng kỳ năm 2021, bằng 56,63% kế hoạch năm 2022.

Chính sách BHXH tự nguyện thể hiện tính nhân văn, ưu việt và sự quan tâm, trách nhiệm của Đảng và Nhà nước đối với đời sống nhân dân. BHXH tự nguyện đang trở thành một trong những trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội hiện nay. Theo Luật BHXH năm 2014, công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, không nằm trong nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đều có thể tham gia BHXH tự nguyện. Tham gia BHXH tự nguyện, khi hết tuổi lao động và đủ thời gian đóng BHXH theo quy định người dân sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng đến trọn đời. Nếu người tham gia BHXH chưa đủ thời gian tham gia để hưởng lương hưu thì được đóng BHXH cho đến khi đủ thời gian theo quy định để hưởng lương hưu hàng tháng. Mức lương hưu hàng tháng được tính bằng tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng nhân với mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.

Ngoài ra, được cấp thẻ BHYT trong suốt thời gian hưởng lương hưu, mức hưởng BHYT tương ứng sẽ là 95% chi phí khám, chữa bệnh (trong khi mức hưởng của người tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình là 80%); được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp thu nhập của bản thân, mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện tối thiểu bằng mức chuẩn hộ nghèo đối với khu vực nông thôn (mức chuẩn hộ nghèo hiện hành là 1,5 triệu đồng/người/tháng) và tối đa bằng 20 lần lương cơ sở (mức lương cơ sở hiện hành là 1.490.000 đồng). Như vậy, kể từ ngày 1.1.2022, mức đóng BHXH tự nguyện thấp nhất là 330.000 đồng/tháng; mức đóng BHXH tự nguyện tối đa là 6.556.000 đồng/tháng.

Bên cạnh đó, thân nhân được hưởng chế độ tử tuất khi người tham gia qua đời, trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện đủ 5 năm trở lên hoặc đang hưởng lương hưu chết thì ngoài chế độ tử tuất người thân sẽ được hưởng trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở.

Đối với những người tham gia BHXH bắt buộc, khi đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian đóng góp thì thay vì chỉ được hưởng BHXH một lần như trước đây, có thể đóng tiếp BHXH tự nguyện và lựa chọn phương thức đóng một lần cho những năm còn thiếu để được hưởng ngay lương hưu. Ngoài các quyền lợi về lương hưu hàng tháng được xác định dựa trên mức đóng và thời gian tham gia của người lao động, mức lương hưu tiếp tục được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá sinh hoạt, tăng trưởng kinh tế và khả năng cân đối của quỹ BHXH từng thời kỳ.

Để hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch được giao, trong đó chú trọng đẩy mạnh phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, từ nay đến cuối năm, BHXH tỉnh tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp phù hợp; phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành và cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp tăng cường công tác tuyên truyền, chủ động thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn... Đồng thời, mở rộng mạng lưới các điểm thu BHXH, BHYT có mặt ở các khu dân cư trên địa bàn 193 xã, phường, thị trấn trên toàn tỉnh để tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người dân được tiếp cận và tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình phấn đấu, hướng tới BHXH, BHYT toàn dân. Tham gia BHXH tự nguyện là điều cần thiết để giảm bớt gánh nặng cho các gia đình, góp phần cùng Nhà nước thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội.

KHÁNH HUYỀN