Nỗ lực triển khai Chiến lược dân số giai đoạn 2020 -2025

BHG - Với mục tiêu giải quyết đồng bộ, toàn diện các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bố, chất lượng dân số (DS) đặt trong mối quan hệ qua lại với phát triển KT – XH, Chiến lược DS giai đoạn 2020 – 2025 đang được tỉnh ta đẩy mạnh. Qua đó, nâng cao nhận thức của toàn xã hội, khống chế đà tăng tỉ số giới tính khi sinh, phát huy lợi thế cơ cấu DS vàng, xây dựng tỉnh phát triển nhanh, bền vững. 

Hoạt động chăm sóc người cao tuổi được thực hiện thường xuyên. Ảnh TL

Thực hiện Chiến lược DS và sức khỏe sinh sản Việt Nam, giai đoạn 2011 – 2020, công tác DS trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần vào sự nghiệp phát triển KT – XH, nâng cao đời sống nhân dân. Nhận thức của người dân về chính sách DS – KHHGĐ có nhiều chuyển biến tích cực; quy mô gia đình 2 con được chấp nhận rộng rãi, tỷ suất sinh giảm xuống còn 2,47 con/phụ nữ. Tuy nhiên, công tác DS vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức do mức sinh chưa ổn định, chất lượng DS còn thấp; xuất hiện tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh… Những khó khăn này đặt yêu cầu cần có kế hoạc hành động cụ thể, giải quyết những vấn đề tồn tại theo định hướng Chiến lược DS Việt Nam đến năm 2030. 

Trên cơ sở đó, Chiến lược DS giai đoạn 2020 - 2025 được UBND tỉnh ban hành với mục tiêu giảm chênh lệch mức sinh giữa các vùng, đối tượng; bảo vệ, phát triển DS các dân tộc thiểu số dưới 10 nghìn người, dân tộc thiểu số ít người có nguy cơ suy giảm giống nòi. Bên cạnh đó, đưa tí số giới tính khi sinh về mức 108 trẻ trai/100 trẻ gái; nâng cao chất lượng DS. Hoàn thành xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Thích ứng với già hóa DS, đẩy mạnh chăm sóc người cao tuổi… Thời gian qua, các giải pháp được các cấp, ngành đẩy mạnh triển khai. Trong đó, tăng cường sự lãnh, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp trong triển khai Nghị quyết số 21 của BCH T.Ư Đảng khóa XII về công tác DS trong tình hình mới, thống nhất trong nhận thức, hành động của toàn xã hội thực hiện hiệu quả mục tiêu nâng cao chất lượng, chuyển trọng tâm từ DS – Kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) sang DS và phát triển. Phát huy vai trò, nâng cao hiệu quả hoạt động của Trung tâm DS – KHHGĐ trong tham mưu, bố trí cán bộ thực hiện thành công nhiệm vụ DS các cấp. 

Nổi bật, các chương trình truyền thông, vận động về DS được đổi mới, phù hợp với điều kiện KT – XH, từng đối tượng. Người dân dễ dàng tiếp cận, hiểu biết các thông tin về DS và phát triển; các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ được cung cấp thông tin về cuộc vận động sinh đủ 2 con, quyền, trách nhiệm sinh con, nuôi dạy con tốt. Nhận thức về mất cân bằng giới tính khi sinh, giá trị của trẻ em gái, vị thế của phụ nữ và bình đẳng giới được nâng cao. Phát triển mạng lưới và nâng cao chất lượng dịch vụ DS, đặc biệt tại các vùng có mức sinh cao, vùng đặc biệt khó khăn. Đổi mới cung cấp dịch vụ KHHGĐ theo hướng mở rộng, đáp ứng nhu cầu của từng nhóm đối tượng. Bảo đảm nguồn lực cho công tác DS, kiện toàn, ổn định tổ chức bộ máy và đào tạo gắn với nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống thông tin, số liệu DS… 

Sau 2 năm triển khai Chiến lược DS giai đoạn 2020 – 2025, công tác DS đã thu được nhiều kết quả. Đồng chí Nguyễn Công Khanh, Giám đốc Chi cục DS – KHHGĐ tỉnh cho biết: Thời gian qua, hoạt động tuyên truyền, giáo dục chuyển đổi hành vi về DS, chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ được triển khai rộng khắp đã tạo chuyển biến rõ nét về nhận thức, thái độ, hành vi của người dân. Bên cạnh đó, tổ chức mạng lưới cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản từ tuyến tỉnh đến cơ sở từng bước được củng cố, đáp ứng yêu cầu cơ bản cho nhân dân. Đa dạng hóa các biện pháp tránh thai, các phương tiện tránh thai miễn phí được cung cấp cho đối tượng hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách. Các dịch vụ DS như: Truyền thông, vận động chăm sóc sức khỏe sinh sản, phòng, chống các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, làm mẹ an toàn… được triển khai thường xuyên. 

Nằm trong xu thế chung, DS của Hà Giang hiện đang trong giai đoạn DS vàng; tỷ trọng người từ 15 – 64 tuổi chiếm 62,2% tổng DS, tỷ trọng DS dưới 15 tuổi chiếm 33%, DS từ 65 tuổi trở lên chiếm 4,8%. Tỷ số giới tính khi sinh hàng năm đạt kế hoạch đề ra từ 0,4 đến 0,6 điểm %/năm. Chất lượng DS được nâng lên rõ rệt cả về thể lực, trí lực thông qua các chương trình, đề án chăm sóc sức khỏe; chỉ số phát triển con người (HDI) từng bước được cải thiện, tuổi thọ bình quân đạt 67,9 tuổi. Tỷ suất trẻ em dưới 1 tuổi tử vong chiếm 12,1%, trẻ em sinh ra được sàng lọc trước sinh và phụ nữ mang thai được khám sàng lọc ngày càng tăng... 

Bài, ảnh: PHẠM HOAN