Vị Xuyên chuyển đổi mô hình quản lý chợ

BHG - Với mục tiêu khai thác tối đa vai trò, lợi thế của chợ để thúc đẩy thương mại, dịch vụ, tăng thu ngân sách và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân; huyện Vị Xuyên đang tích cực thực hiện chuyển đổi mô hình hoạt động và được các tiểu thương, người dân đồng tình ủng hộ. 

Chợ Vạt xã Việt Lâm đang được tu sửa, nâng cấp theo mô hình hoạt động mới.

Huyện Vị Xuyên hiện có 22/24 xã, thị trấn có chợ, trong đó có 1 chợ được xây dựng kiên cố; 19 chợ bán kiên cố; còn lại là chợ tạm và đất trống. 1 chợ do doanh nghiệp quản lý, 2 chợ do HTX quản lý và 19 chợ do UBND cấp xã quản lý dưới hình thức thành lập tổ quản lý, ban quản lý. Riêng chợ thị trấn Việt Lâm được chuyển đổi mô hình hoạt động để làm điểm rút kinh nghiệm và nhân rộng.

Thực tế, các chợ được xây dựng từ lâu, cơ sở vật chất xuống cấp, không đồng bộ; diện tích khai thác, kinh doanh không đáp ứng được nhu cầu mua, bán của nhân dân; lối đi hẹp, thiếu hệ thống các công trình phụ như: Nhà vệ sinh, bãi đỗ xe, bãi rác thải; không đảm bảo về mỹ quan và an toàn giao thông, cháy nổ. Việc quản lý và điều hành hoạt động của chợ còn nhiều bất cập; vai trò, trách nhiệm của ban quản lý, tổ quản lý chợ chưa được phát huy; trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ quản lý chưa đáp ứng được yêu cầu; các quy định của pháp luật về thuế, an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, an toàn cháy nổ, chống hàng giả, hàng kém chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm... chưa thực hiện tốt. Tại một số chợ, số tiền thu phí chợ không đủ để bù đắp các khoản chi phí, khấu hao và phục vụ sửa chữa, nâng cấp chợ. Có chợ tuy được nhà nước hỗ trợ đầu tư lớn nhưng hoạt động không hiệu quả; trong khi chợ tạm, chợ tự phát lấn chiếm lòng, lề đường, gây mất an toàn giao thông, mỹ quan đô thị và nếp sống văn minh vẫn mọc lên. Vì vậy, việc chuyển đổi mô hình hoạt động chợ là rất cấp thiết để khắc phục những hạn chế trên, đồng thời mở rộng trao đổi, thúc đẩy lưu chuyển hàng hóa và tăng thu ngân sách, phát triển thị trường, góp phần thúc đẩy phát triển KT – XH.

Để phát huy tối đa lợi thế của chợ, UBND huyện ban hành kế hoạch chuyển đổi chợ giai đoạn 2021 – 2025. Riêng trong năm 2021, sẽ thực hiện chuyển đổi mô hình hoạt động của 12 chợ gồm: Chợ Vạt, xã Việt Lâm; các chợ Linh Hồ, Trung Thành, Thượng Sơn, Tùng Bá, Minh Tân, Phương Tiến, Đạo Đức, Bạch Ngọc, Thuận Hòa, Cao Bồ, Phú Linh. Số chợ còn lại thực hiện theo lộ trình giai đoạn 2022 – 2025. Các chợ thuộc trung tâm thị trấn thực hiện đấu thầu để lựa chọn doanh nghiệp, HTX kinh doanh, khai thác và quản lý; các chợ thuộc địa bàn nông thôn áp dụng hình thức giao cho các doanh nghiệp, HTX đủ năng lực, điều kiện theo quy định tiếp nhận kinh doanh, khai thác và quản lý.

Chợ Vạt xã Việt Lâm được UBND huyện đầu tư xây dựng từ năm 2001. Diện tích đất chợ trên 6.113 m2 với 2 nhà chợ chính xây cấp 4, mái lợp tôn, vỉ kèo sắt. Chợ hoạt động theo phiên vào Chủ nhật hàng tuần, có 9 hộ kinh doanh cố định trong chợ và trên100 hộ kinh doanh lưu động theo chợ phiên. Hàng năm, thu nộp ngân sách nhà nước  36.800.000 đồng. Sau thời gian khai thác, chợ đã xuống cấp, không đảm bảo các điều kiện an toàn. Để phát huy hiệu quả chợ, UBND huyện Vị Xuyên phê duyệt phương án chuyển đổi mô hình hoạt động. Theo đó, thời gian kinh doanh, khai thác và quản lý chợ là 5 năm; mức giá tối thiểu quy định để tổ chức lựa chọn thầu là 300.000.000 đồng. Đơn vị trúng thầu sẽ đầu tư xây dựng mới và nâng cấp một số hạng mục chợ đáp ứng tiêu chuấn thiết kế chợ hạng 3, với quy mô khoảng 200 điểm kinh doanh. Quy hoạch các khu vực kinh doanh riêng biệt để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm; xây dựng các công trình phụ trợ như khu gửi xe, điện chiếu sáng, khu tập kết xử lý rác thải, cơ sở vật chất cho công tác phòng cháy, chữa cháy. Tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng trên 1,8 tỷ đồng.

Phó Chủ tịch UBND huyện Vị Xuyên, Trần Mạnh Tuyên cho biết: “Việc chuyển đổi mô hình hoạt động chợ là cấp thiết để đầu tư, cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất, đáp ứng các điều kiện an toàn, tạo điều kiện thuận lợi cho các tiểu thương và người dân mua bán, trao đổi hàng hóa, tăng thu ngân sách địa phương. Quá trình chuyển đổi mô hình hoạt động chợ được thực hiện công khai, minh bạch, đúng pháp luật, được các tiểu thương và nhân dân ủng hộ; lựa chọn được những doanh nghiệp, HTX có đủ năng lực để vận hành chợ hoạt động hiệu quả. Hiện nay, ngoài chợ thị trấn Việt Lâm đã chuyển đổi, đang hoạt động hiệu quả, huyện đã phê duyệt phương án chuyển đổi mô hình hoạt động chợ Vạt xã Việt Lâm, chợ xã Phú Linh và đang đẩy nhanh tiến độ thực hiện chuyển đổi 12 chợ trong năm 2021. Việc thực hiện thành công chuyển đổi mô hình hoạt động chợ sẽ góp phần thúc đẩy phát triển thương mại, dịch vụ trên địa bàn”.

Bài, ảnh: Biện Luân