Nghề "trông nắng, trông mưa"

BHG - Bản tin dự báo thời tiết đã trở nên quen thuộc trong đời sống hàng ngày của mỗi người… Nhưng không nhiều người biết những khó khăn, vất vả, thầm lặng của người làm Khí tượng Thủy văn (KTTV) với công việc ngày, đêm “trông nắng, trông mưa”.

Các dự báo viên của Đài KTTV tỉnh cập nhật số liệu.

Chúng tôi đến Trạm Khí tượng Hà Giang vào buổi chiều trung tuần tháng 3. Trạm được bố trí tại khu vực đồi đất cao, yên tĩnh và không gian rộng rãi ở tổ 15, phường Nguyễn Trãi, thành phố Hà Giang. Trong không khí se lạnh kèm theo mưa phùn lất phất, những cán bộ của Trạm đang miệt mài quan sát và cập nhật số liệu, ghi chép cẩn thận. Trong dáng người mảnh khảnh, chị Hoàng Thị Nga cầm trên tay cuốn sổ vừa nhìn vào máy đo vừa ghi số liệu thoăn thoắt trong một lần thực hiện đi “ốp”. Với chị công việc cập nhật số liệu quen thuộc trong suốt những năm tháng làm nghề khí tượng. Sau khi học xong chuyên nghiệp, chị nộp hồ sơ xin vào làm ở Trạm từ năm 1990 đến nay. Công tác đã tròn 30 năm, làm việc với những con số và thường xuyên làm bạn với các thiết bị nhưng chưa ngày nào chị thấy buồn chán mà càng ngày càng yêu mến nghề này hơn. Chị Nga cho biết: Để có được những con số chính xác, nhất là khi thời tiết bất thường, những quan trắc viên của Trạm thường phải thức trắng đêm để canh diễn biến của thời tiết, đo đếm các số liệu và mã hóa dữ liệu. Bởi thời tiết có thể thay đổi thường xuyên, vì vậy công tác cập nhật số liệu lại càng phải chính xác. Ngoài ra, người quan trắc viên cũng cần có sự quan sát trực quan để nắm bắt được những diễn biến bất thường xảy ra. Thậm chí, không biết bao nhiêu lần chị phải đi “ốp” giữa đêm, bất kể mưa gió để ghi chép số liệu, rồi cập nhật và xử lý số liệu liên tục, giúp các chuyên gia, dự báo viên dự báo chính xác và kịp thời, từ đó đưa ra những nhận định và khuyến cáo cho người dân.

Chị Hoàng Thị Nga theo dõi nhiệt độ ở Trạm Khí tượng.

Một ngày công việc của quan trắc viên bắt đầu bằng việc xem xét thời tiết, cập nhật số liệu và mã hóa thông tin… Tất cả được thực hiện theo đúng trình tự và đúng thời gian theo quy định. Thông thường, mỗi ngày những người quan trắc viên phải đi “ốp” 8 lần, vì thế, công việc ở các Trạm luôn đòi hỏi người quan trắc phải trực 24/24h. Trải qua 30 năm trong nghề, dẫu có vất vả, nhưng chị vẫn thực hiện tốt nhiệm vụ thầm lặng của mình.

Hiện tại, Trạm Khí tượng Hà Giang có 5 quan trắc viên phân công trực theo ca. Mỗi ca làm việc, một người quan trắc viên phải ghi chép tất cả các số liệu về khí tượng như: Nhiệt độ, độ ẩm, khí áp, mưa, nắng, mây, hướng gió… Mỗi bản tin dự báo hay những thông tin cảnh báo thời tiết được cập nhật kịp thời đến nhân dân sẽ là cơ sở để phòng, tránh và giảm thiểu các nguy cơ thiệt hại do thiên tai. Sau khi cập nhật số liệu quan trắc thực đo của các Trạm KTTV trong và ngoài tỉnh, các dự báo viên của Đài KTTV tỉnh sẽ làm công tác ghi nhận, tính toán, chạy các mô hình dự báo và căn cứ vào kết quả để ra bản tin dự báo thời tiết trên địa bàn tỉnh. Nghe đơn giản nhưng để đưa ra được dự báo thời tiết với xác xuất nhỏ nhất thì báo cáo viên cần phải có trình độ chuyên ngành, có kinh nghiệm, cảm nhận tốt về thời tiết và phải biết kết hợp giữa phương pháp hiện đại và cổ truyền. Chị Lê Thị Hà, dự báo viên Đài KTTV tỉnh cho biết: Tôi vào nghề được 10 năm, hàng ngày vật lộn với các con số, những hình ảnh vệ tinh nhưng chưa lúc nào cảm thấy chán nản. Bởi lẽ, các hiện tượng thời tiết không bao giờ trùng lặp, luôn mới mẻ theo từng giờ, từng ngày. Chị Hà cho biết, thời tiết năm nay diễn biến khá bất thường, đầu năm đã có dông lốc kèm theo mưa đá ở một số địa phương trong tỉnh và lại diễn ra đúng ngày mùng 1 tết Nguyên đán Canh Tý, vậy nên công việc của dự báo viên cũng phải cập nhật thường xuyên và trực, đón Tết tại cơ quan.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Nguyễn Đình Hợp, Giám đốc Đài KTTV tỉnh cho biết: Đài KTTV tỉnh trực thuộc Đài KTTV khu vực Việt Bắc; có 5 Trạm Khí tượng và 5 Trạm Thủy văn; có chức năng quan trắc, điều tra, khảo sát KTTV, môi trường và quan trắc định vị sét; dự báo, cảnh báo KTTV; thông tin dữ liệu KTTV trong phạm vi toàn tỉnh; thực hiện các hoạt động dịch vụ KTTV theo quy định của pháp luật. Để đáp ứng tốt công việc, các dự báo viên thay nhau trực thường xuyên 24/24h và không có ngày nghỉ, lễ, tết. Mặc dù, nhiều người có hoàn cảnh khó khăn, xa quê, xa nhà… nhưng chúng tôi luôn động viên nhau vượt qua để tập trung hoàn thành nhiệm vụ. Sau mỗi bản tin dự báo thời tiết được cập nhật chính xác, kịp thời đến nhân dân, chúng tôi lại càng thấy yêu, quý nghề hơn.

Bài, ảnh:  VĂN LONG