Cần sớm có giải pháp vận hành hệ thống xử lý rác thải ở Yên Minh

BHG - Dự án Nâng cấp, cải tạo bãi xử lý rác thải trung tâm huyện Yên Minh được phê duyệt, đầu tư năm 2011 bằng nguồn kinh phí sự nghiệp môi trường T.Ư. Đến nay, công trình gần như hoàn thiện các hạng mục đầu tư xây dựng cơ bản, lắp đặt xong hệ thống lò đốt rác. Tuy nhiên, kết quả thử nghiệm cho thấy, để có thể vận hành hệ thống lò đốt rác, xử lý hiệu quả lượng rác thải thu gom hàng ngày, dự kiến sẽ tiêu tốn trên 1,8 tỷ đồng mỗi năm.

Dự án Nâng cấp bãi xử lý rác thải trung tâm huyện Yên Minh đã hoàn thành trên 90% khối lượng.

Bãi xử lý rác của huyện Yên Minh được đầu tư, nâng cấp với mục tiêu: Thu gom, xử lý triệt để chất thải rắn, hạn chế những nguy hại đối với môi trường; giải quyết vấn đề cấp bách trong công tác bảo vệ môi trường (BVMT) khu vực trung tâm huyện; nâng cao ý thức BVMT của người dân bằng việc hình thành dần thói quen thu gom và xử lý chất thải rắn hợp vệ sinh... Dự án có tổng vốn đầu tư tính đến lần phê duyệt điều chỉnh gần nhất (14.5.2015) là trên 46,9 tỷ đồng, quy mô 1,5ha với các hạng mục xây dựng hạ tầng gồm các bể chôn lấp, hệ thống thu gom, xử lý nước thải, hệ thống điện; mua sắm các thiết bị phục vụ thu gom, xử lý rác... Đây là tin vui đối với người dân và cấp ủy, chính quyền xã Hữu Vinh nói riêng, huyện Yên Minh nói chung. Bí thư Đảng ủy xã Hữu Vinh, Nguyễn Thị Hoài cho biết: Bãi rác đặt trên địa bàn xã với lượng rác thải lớn, cách tiêu hủy thủ công nên ảnh hưởng lớn đến môi trường và cuộc sống của người dân quanh khu vực. Khi biết, bãi xử lý rác được đầu tư, nâng cấp với hệ thống xử lý hiện đại, người dân, cấp ủy, chính quyền xã rất vui và yên tâm, môi trường khu vực sẽ được đảm bảo.

Ông Đào Văn Thuyết, Giám đốc Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng huyện Yên Minh – đại diện chủ đầu tư dự án cho biết: Hiện nay, hạng mục xây dựng cơ bản của dự án gần như đã hoàn thành; lắp đặt xong hệ thống lò xử lý rác thải rắn, còn một số thiết bị như xe chở rác, máy xúc... trong thời gian tới sẽ được bàn giao. Tổng thể dự án đã hoàn thành trên 90% khối lượng. Cuối tháng 8 vừa qua, đại diện chủ đầu tư, đơn vị thi công, nhà thầu cung cấp thiết bị, Trung tâm Dịch vụ công cộng – môi trường và cấp thoát nước Yên Minh đã vận hành thử nghiệm hoạt động của hệ thống lò đốt rác. Theo kết quả vận hành, công suất đốt rác cơ bản đảm bảo thông số của hệ thống, trung bình đạt 500 kg rác thải/giờ. Rác đốt qua hệ thống lò đốt không thải khói ra môi trường, muội than sau đốt sẽ được chôn lấp... rất an toàn với môi trường xung quanh.

Hàng trăm tấn rác được tập kết tại bãi rác chưa thể xử lý ngay vì không có kinh phí.

Tuy nhiên, qua thực tế quá trình vận hành thử nghiệm, Trung tâm Dịch vụ công cộng – môi trường và cấp thoát nước Yên Minh tính toán, để có thể đốt hết số rác hàng ngày thu gom được, kinh phí dự kiến chi cho hoạt động quản lý, vận hành ước tính trên 1,8 tỷ đồng/năm, trung bình mỗi tháng hết khoảng 150 triệu đồng. Trong khi hiện nay, nguồn thu từ phí dịch vụ môi trường trên địa bàn huyện Yên Minh chỉ đạt khoảng trên 300 triệu/năm, không đảm bảo tái đầu tư, chi hoạt động thu gom, xử lý rác. Anh Hoàng Văn Chiến, Giám đốc Trung tâm cho biết: Số rác thải thu gom hiện nay khoảng trên 10 tấn/ngày, theo công suất của lò đốt, để xử lý hết phải mất 24 giờ và cần 12 công nhân. Ngoài ra, rác thu gom thường là rác ướt, chưa phân loại nên sẽ mất thêm công phơi, phân loại bởi một số loại rác được khuyến cáo nghiêm cấm và không thể đốt bằng công nghệ của lò.

Hiện nay, hệ thống đã thử nghiệm xong, đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, nhưng huyện Yên Minh không bố trí được kinh phí để vận hành nên lượng rác thải thu gom về đã tồn lên tới hàng trăm tấn, chưa được xử lý. Được biết, huyện Yên Minh đang thực hiện bảo vệ ngân sách năm 2018, tuy nhiên chưa biết ngân sách chi cho công tác vận hành, quản lý hệ thống xử lý rác khu trung tâm huyện có được tỉnh phê duyệt. Nếu không được phê duyệt hoặc bị cắt giảm, chắc chắn hệ thống xử lý rác ở huyện vùng cao này sẽ khó hoạt động hiệu quả. Vì vậy, huyện Yên Minh đã tính đến phương án xã hội hóa công tác quản lý, vận hành hệ thống xử lý rác bằng cách cho các đơn vị đấu thầu nhằm giảm gánh nặng ngân sách. Hoặc phải đợi đảm bảo thu ngân sách vượt chỉ tiêu giao, khi đó sẽ có nguồn vượt thu để chi cho các hoạt động khác, trong đó có vận hành hệ thống xử lý rác... Dù phương án nào đi nữa, chắc chắn huyện Yên Minh cần tính toán kỹ và đưa ra giải pháp tối ưu để quản lý, vận hành hệ thống xử lý rác đạt hiệu quả nhất.

Bài, ảnh: DUY TUẤN