Cai nghiện bằng Methadone - "phao cứu sinh" cho người nghiện ma túy

BHG - Sa chân vào “vũng lầy” của “cái chết trắng”, nhiều người nghiện ma túy lâm vào tình cảnh không có lối thoát, kiệt quệ về tài chính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, hạnh phúc gia đình. Nhưng từ 3 năm trở lại đây, những người nghiện, chích ma túy trên địa bàn tỉnh đã có cơ hội làm lại cuộc đời, tái hòa nhập cộng đồng nhờ Chương trình điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone.

Sở Y tế Hà Giang làm việc với Cục Y tế huyện Malypho (Vân Nam - Trung Quốc) trong Chương trình Hội thảo: Thúc đẩy, duy trì điều trị Methadone Trung-Việt năm 2017 vừa được tổ chức cuối tháng 6.2017.

Methadone là một chất tổng hợp, tương tự các chất dạng thuốc phiện như Heroin và moocphin. Methadone có thời gian bán hủy dài và người sử dụng không có xu hướng tăng liều dùng. Người dùng không còn lệ thuộc vào chất ma túy bất hợp pháp, giảm tử vong liên quan đến ma túy và nguy cơ mắc bệnh lây truyền qua đường tiêm chích như HIV, viêm gan B, C. Đồng thời, điều trị Methadone giúp cải thiện tình trạng sức khỏe, người nghiện có cơ hội tìm được việc làm, ổn định cuộc sống và tiến tới giảm liều, ngừng sử dụng Methadone. Với những lợi ích to lớn này, tháng 7.2014, tỉnh ta đã triển khai thực hiện Chương trình điều trị cai nghiện chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone. Cơ sở điều trị đầu tiên được mở ra cũng đồng nghĩa với việc mở ra cánh cửa hy vọng cho những người nghiện trên địa bàn tỉnh.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 5 cơ sở điều trị Methadone tại các huyện: Mèo Vạc, Bắc Mê, Vị Xuyên, Bắc Quang, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS. Trong năm 2016, toàn tỉnh có 225 người nghiện ma túy tham gia điều trị bằng Methadone, đạt 90% chỉ tiêu Chính phủ giao cho tỉnh. Tính đến hết tháng 5.2017, toàn tỉnh có 245 người duy trì điều trị, nâng lũy tích điều trị lên 341 người. Theo bác sỹ Trần Mạnh Tuấn hiện đang là bác sỹ điều trị tại cơ sở Methadone thuộc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS cho biết: Bệnh nhân điều trị Methadone cơ thể sẽ được cung cấp lượng chất dạng thuốc phiện vừa đủ giúp thoả mãn cơn thèm thuốc mà không gây ảnh hưởng đến hành vi và chức năng của não bộ như việc dùng heroin. Do hấp thu qua đường uống nên giảm được nguy cơ lây nhiễm HIV, ít gây nghiện hơn ma túy và không đòi hỏi phải tăng liều, chỉ cần dùng 1 lần/ngày.

Có mặt tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS vào khoảng 7h30 sáng, chúng tôi đã thấy rất đông bệnh nhân đến điều trị Methadone. Theo Bác sỹ Phạm Thị Kim Dung, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS cho biết, Trung tâm là cơ sở điều trị Methadone đầu tiên của tỉnh. Đến hết năm 2015, Trung tâm có 126 bệnh nhân và xét nghiệm cho thấy nhóm bệnh nhân điều trị sau 1 năm có tỷ lệ âm tính với heroin chiếm đến 96%. Hiện nay, Trung tâm có 109 bệnh nhân và trên 90% bệnh nhân tuân thủ nghiêm ngặt quá trình điều trị. Qua điều trị, các bệnh nhân bước đầu đã cải thiện được sức khỏe, kinh tế gia đình, giảm nguy cơ lây nhiễm HIV trong nhóm nghiện, chích ma túy, góp phần ổn định an ninh, chính trị trên địa bàn. Trung tâm cũng thường xuyên hợp tác, phối hợp với các đơn vị nhằm tiếp thu, học hỏi kinh nghiệm để quá trình điều trị Methadone tại cơ sở ngày càng được nâng cao.

Hiện nay, thuốc Methadone tỉnh ta đang được cấp miễn phí trong Chương trình mục tiêu Y tế và Dân số giai đoạn 2016-2020. Với thủ tục đơn giản, các đối tượng  nghiện các chất dạng thuốc phiện, có nơi cư trú rõ ràng tại các huyện, thành phố và cam kết tuân thủ các quy định sẽ được tham gia điều trị bằng thuốc Methadone. Quy trình điều trị bệnh nhân sẽ trải qua những đánh giá ban đầu, giai đoạn dò liều để tìm ra lượng Methadone phù hợp và bước vào giai đoạn ổn định, tiến tới ngừng sử dụng Methadone. Tuy nhiên, quá trình điều trị bằng Methadone là rất lâu dài, có nhiều người phải sử dụng cả đời nên đòi hỏi bệnh nhân cần quyết tâm và duy trì sử dụng thuốc đều đặn.

Sau 3 năm triển khai chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone trên địa bàn tỉnh đã làm giảm số người tái nghiện, giảm các vụ vi phạm pháp luật liên quan đến người nghiện, giảm lây nhiễm HIV/AIDS và gánh nặng xã hội. Tuy nhiên, đẩy lùi ma túy là một “cuộc chiến” hết sức cam go, đòi hỏi sự vào cuộc của các cấp, các ngành và toàn xã hội trong việc đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, thúc đẩy người nghiện chất ma túy tham gia điều trị bằng Methadone.

Bài, ảnh: PHẠM HOAN