Ngài Là Thầu bình yên nơi biên cương

BHG - Tôi đến thôn Ngài Là Thầu, xã Lao Chải (Vị Xuyên) lần đầu vào năm 2019, cùng một đoàn khảo sát chè Shan tuyết. Ngài Là Thầu nép mình dưới Đỉnh cao 2.000m trong xanh và bình yên đến kỳ lạ, để lại ấn tượng không chỉ bởi những đồi chè Shan tuyết đặc sản gắn với danh Chè chốt một thời mà còn bởi đời sống văn hóa, cảnh quan tươi đẹp và tình người nơi biên cương này.

Chè Shan tuyết, cây trồng chủ lực của người dân Ngài Là Thầu.

Trưởng thôn Ngài Là Thầu Cư Seo Sàng dẫn chúng tôi đi thăm đồi chè của thôn, vừa đi anh vừa kể: Cả thôn này có hơn 10 ha chè nhưng chất lượng tốt nhất ở các xã Lao Chải đấy! Trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới, các chú bộ đội thích sao và uống chè ở thôn lắm. Còn bây giờ chè Shan tuyết ở thôn là vùng nguyên liệu được thu mua giá trị cao nhất toàn xã. Những đồi chè này không biết được trồng từ bao giờ, nhưng chè phát triển đều mơn mởn, cá biệt có cây chè to bằng một vòng tay người ôm, tán rộng, cành vươn dài mọc đầy búp xanh phủ lông trắng, khi nhai thử cho vị chát dịu và ngọt lâu hơn các vùng khác.

Khung cảnh yên bình của thôn Ngài Là Thầu.

Ngài Là Thầu có 72 hộ, 100% là dân tộc Mông, bà con sống trong những ngôi nhà trình tường theo kiến trúc cổ truyền, sống nhờ chè Shan tuyết và những thửa ruộng bậc thang 1 vụ được “vẽ” theo lưng đồi thoải xuống giáp với đất của xã Xín Chải. Chúng tôi đến thôn cũng là lúc người dân vừa gặt lúa xong, những bao thóc đầy được bà con xếp hai bên đường vào nhà văn hóa thôn để chờ phơi khô, những đứa bé chăn trâu cùng bà cụ trong trang phục dân tộc tạo ra khung cảnh thanh bình của buổi chiều biên cương. Thôn hiện còn hơn 30 hộ nghèo, còn nhiều khó khăn nhưng với chính sách hỗ trợ của nhà nước và địa phương, đời sống bà con đã được cải thiện. Ngoài trồng lúa 1 vụ bà con chỉ biết trông vào cây chè và cây Thảo quả làm sinh kế, cây Thảo quả với diện tích gần 80 ha nhưng sản lượng thấp do thời tiết và cây giống cũ nên ảnh hưởng đến thu nhập của bà con. Cây chè vẫn là chủ lực với 3 vụ thu hoạch trong năm, nhưng bà con vẫn bán chè tươi cho thương lái với giá thấp, chưa tự sản xuất chè thành phẩm có giá trị cao. Nhiều gia đình ở thôn đã vay vốn chăn nuôi trâu, lợn theo hướng hàng hóa hiệu quả như gia đình ông Giàng Seo Và phát triển nuôi trâu vỗ béo và sinh sản.

Ngài Là Thầu nằm ở vị trí tách biệt với các thôn khác, khí hậu trong lành, cảnh quan hài hòa, nhiều đoàn du lịch đến với Ngài Là Thầu để ngắm đồi chè và cảm nhận sự thanh bình ở mảnh đất biên giới này. Với địa hình dựa lưng vào núi, đón nắng sớm phía Đông, dịu mát vào buổi chiều, có tiềm năng phát triển nghỉ dưỡng gần gũi với thiên nhiên. Từ giữa thôn có thể nhìn ra cao điểm 1509, xã Xín Chải với những cung ruộng bậc thang cao thấp, những nếp nhà truyền thống của người Dao, người Mông đan bám đất giữ biên cương Tổ quốc.

Dù còn nhiều gian nan nhưng Ngài Là Thầu có nhiều hướng phát triển du lịch để trở thành điểm đến hấp dẫn gắn với các sản vật đặc trưng của địa phương. Văn hóa dân tộc cùng kiến trúc nhà trình tường, trang phục dân tộc Mông... hy vọng sẽ là điểm nhấn thu hút mọi người đến với mảnh đất biên cương này.

Bài, ảnh: Trọng Toan