Để tiếng Then còn mãi…!

11:52, 27/10/2021

BHG - Xã Phương Độ (Tp. Hà Giang) hiện có 5 dân tộc cùng sinh sống. Trong đó, đồng bào Tày chiếm 76%, sống tập trung tại 2 thôn Hạ Thành và thôn Tha. Đây là những thôn được công nhận Làng văn hóa du lịch cộng đồng. Cho tới nay, nhiều giá trị văn hóa truyền thống vẫn được người dân nơi đây gìn giữ khá tốt, trở thành ưu thế để phát triển du lịch. Nổi bật có thể kể đến hát Then, đàn Tính, hát Cọi, Lễ hội Lồng Tồng, lẩu Then... Tuy nhiên, một số loại hình đang đứng trước nguy cơ bị mai một, nguyên nhân là do thế hệ trẻ ít chú ý đến bản sắc văn hóa, trong khi lớp nghệ nhân cao tuổi đang dần mất đi. Thấy được điều này, ông Nguyễn Văn Chự, một nghệ nhân ở thôn Chang, xã Phương Độ đã phối hợp với UBND xã Phương Độ mở lớp dạy hát Then, đàn Tính tại chính ngôi nhà ông đang ở. Lớp học có hơn 40 học viên đến từ 2 thôn Hạ Thành, thôn Tha với nhiều lứa tuổi, trong đó học viên cao tuổi nhất là 68 tuổi. Để lớp học thành công hơn, ông Chự còn mời thêm nghệ nhân Nguyễn Xuân Hữu từ xã Quang Minh, huyện Bắc Quang lên cùng truyền dạy.

Toàn cảnh lớp học hát Then, đàn Tính tại nhà ông Nguyễn Văn Chự
Toàn cảnh lớp học hát Then, đàn Tính tại nhà ông Nguyễn Văn Chự
Một học viên nhỏ tuổi nhất đang chăm chú những nốt nhạc nghệ nhân dạy
Một học viên nhỏ tuổi nhất đang chăm chú những nốt nhạc nghệ nhân dạy
Nghệ nhân Nguyễn Xuân Hữu từ xã Quang Minh, huyện Bắc Quang tới Tp. Hà Giang để truyền dậy hát Then, đàn Tính
Nghệ nhân Nguyễn Xuân Hữu từ xã Quang Minh, huyện Bắc Quang tới Tp. Hà Giang để truyền dậy hát Then, đàn Tính
Lớp học là sự giao thoa giữa các thế hệ, cho thấy sức sống của loại hình nghệ thuật này.
Lớp học là sự giao thoa giữa các thế hệ, cho thấy sức sống của loại hình nghệ thuật này.
Trong quan niệm dân gian, “Then” có nghĩa là “Trời.” Hát Then là một nghi lễ không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người Tày.
Trong quan niệm dân gian, “Then” có nghĩa là “Trời.” Hát Then là một nghi lễ không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người Tày.
 
Các nghệ nhân hướng dẫn tỉ mỉ cách đàn cho học viên
Các nghệ nhân hướng dẫn tỉ mỉ cách đàn cho học viên
Hát Then được gìn giữ, bảo tồn như thế nào trong tương lai phụ thuộc rất nhiều vào lớp trẻ.
Hát Then được gìn giữ, bảo tồn như thế nào trong tương lai phụ thuộc rất nhiều vào lớp trẻ.
Lớp học là cầu nối đưa hát Then, đàn Tính đến gần hơn với cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ, giúp lưu giữ một trong những nét văn hóa đặc sắc nhất của đồng bào dân tộc Tày.
Lớp học là cầu nối đưa hát Then, đàn Tính đến gần hơn với cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ, giúp lưu giữ một trong những nét văn hóa đặc sắc nhất của đồng bào dân tộc Tày.

 Phóng sự ảnh: Xuân Phúc


Ý kiến bạn đọc


Cùng chuyên mục

Đêm gió Thượng Phùng

BHG - Trước đây, Xín Cái, Thượng Phùng, Sơn Vĩ thuộc hệ thống 3 xã phía Đông sông Nho Quế (Mèo Vạc), có tính độc lập tương đối và đầy biến động. Năm 1997, con đường liên xã mới được mở, điều đó cho thấy tình hình phát triển kinh tế - xã hội ở vùng đất này còn đặc biệt khó khăn.

26/10/2021
Nghề đan lát của người Tày xã Phương Tiến

BHG - Đan lát từ cây tre là nghề truyền thống lâu đời của đồng bào dân tộc Tày, bằng bàn tay khéo léo của mình, họ biến thanh tre rừng thành những vật dụng chắc chắn, đẹp mắt phục vụ nhu cầu sinh hoạt thường ngày. Trước sự giao thoa văn hóa mạnh mẽ như hiện nay, nghề đan lát trong vùng đồng bào thiểu số nói chung, dân tộc Tày nói riêng không còn phổ biến. Với mục đích bảo tồn, gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của dân tộc mình, những nghệ nhân xã Phương Tiến (Vị Xuyên) đã tích cực khôi phục nghề đan lát. 

26/10/2021
Ngỡ ngàng sắc Thu miền cực Bắc

BHG - Cao nguyên đá vào Thu, bầu trời trở nên trong xanh với những tia nắng hanh hao. Khắp rẻo cao được nhuộm bởi sắc lúa vàng mê mải, những "bậc thang" vàng óng xen lẫn trong sắc xanh của đồi chè Shan tuyết. Hoa Tam giác mạch bung những cánh mỏng manh, khoe vẻ đẹp dịu dàng, e ấp trên các triền đồi. Dưới trời xanh trong vắt, các cô gái Tày, Nùng, Dao, Mông trong sắc váy thổ cẩm rực rỡ, thoăn thoắt thu hoạch lúa, hương lúa chín dào dạt hòa cùng khói lam chiều bảng lảng trên những nếp nhà… Tất cả tạo nên một Hà Giang nồng nàn, quyến rũ trong sắc Thu.

25/10/2021
Sự cần thiết cải tạo, bài trừ hủ tục trong đồng bào các dân tộc thiểu số ở Hà Giang hiện nay

BHG - Nghị quyết số 03-NQ/TW, ngày 16.7.1998 Hội nghị lần thứ năm BCH Trung ương Đảng khóa VIII về xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đã xác định 5 quan điểm xây dựng, phát triển văn hóa, trong đó quan điểm thứ 5 chỉ rõ vấn đề liên quan đến các hủ tục: "Văn hoá là một mặt trận, xây dựng, phát triển văn hoá là một sự nghiệp cách mạng lâu dài, đòi hỏi phải có ý chí cách mạng và sự kiên trì, thận trọng"...

25/10/2021