Những mùa hoa gây thương nhớ

Xuân 2020 - Nhớ Hà Giang, hẳn nhiều người sẽ mải miết mơ về tháng 10 với đồi đồi, núi núi trùng điệp sắc tím hồng của Tam giác mạch. Ấy nhưng, giữa rừng đá bạt ngàn, chưa bao giờ những thảm hoa nhỏ xinh thôi khoe sắc, biến miền cực Bắc thành xứ sở thần tiên đủ sắc màu, mạnh mẽ, bền bỉ, ngan ngát, quanh năm gây thương nhớ.

Vườn Xuân.

Xứ sở thần tiên…

Tiết xuân là thời điểm tuyệt đẹp để du khách say đắm trong sắc hồng phớt của đào rừng, sắc trắng tinh khôi của hoa mơ, hoa lê, hoa mận trên những ngọn núi hùng vĩ ở Hà Giang. Từ tháng 1 đến tháng 3, suốt một dải biên cương từ Quản Bạ, Yên Minh đến Đồng Văn, Mèo Vạc, đâu đâu cũng ngập tràn sắc hoa đẹp đến nao lòng, hồn người xao động. Chỉ cần chạm chân tới vùng Cao nguyên đá, bạn sẽ phải ngước theo những cây đào cheo leo trên sườn núi, sườn đồi. Rồi, cả những cây đào trước ngõ, trong sân, hoặc bên tường rào bằng đá xám, cạnh ngôi nhà mái ngói đen thẫm của đồng bào nơi đây.

Hoa Tam giác mạch.

Không rực rỡ như đào, hoa mận, mơ, lê âm thầm nở rộ ở Phố Cáo, Phố Bảng, Sủng Là, Lao Xa,… quyến rũ lữ khách bởi sắc trắng trong trẻo, tinh khôi và kiêu sa, trải dài bất tận. Sáng sáng, chiều chiều, màn sương mỏng bao trùm lại càng làm cho “miền tuyết trắng” ấy huyền ảo và nên thơ như một xứ sở thần tiên. Hoa lê, mận, mơ ở miền cực Bắc không trồng dàn trải, cũng chẳng được sắp đặt hàng lối hay cắt tỉa cầu kì. Chúng cứ hồn hậu và dung dị lớn lên, theo đường ong bướm mà phát tán hương mật, để rồi ngẫu hứng sinh sôi. Đôi khi bắt gặp những khu rừng mơ chen hoa dày đặc, đi hết cả thung lũng săn tìm hoa trắng giống như trò đuổi bắt nghịch ngợm của nàng sơn nữ làm lữ khách đường xa mê đắm.

Hoa Đào.

Thế rồi, Tết Nguyên Đán đi qua, không khí khô lạnh cuối đông hoàn toàn nhường chỗ cho “nàng tiên” xuân dạo bước. Mơ, lê, mận vẫn đầu cành khoe sắc, ấp ủ những mầm xanh thì ở dưới chân đã bừng lên một màu hoa mới, cải nương vàng. Chúng được đồng bào nơi đây ngẫu hứng gieo hạt trên nương ngô, vươn mình qua hốc đá, uống nước sương cao nguyên mà lớn lên, nên chúng đặc biệt mạnh mẽ và bền bỉ.

Hoa Mận.

Tiếp nối mùa cải nương, những vạt cây gạo hay Mộc Miên, Pơ Lang ra hoa đỏ rực khắp thân cành khẳng khiu, cao vút trên những vách đá sừng sững của núi rừng Cao nguyên đá, mỗi độ tháng 3, tháng 4, như những đốm lửa dọc Quốc lộ 4C lên Đồng Văn; rồi cả cung đường xã Cán Tỷ (Quản Bạ)… tạc bức tranh nên thơ, đầy lãng mạn nhưng cũng thật kiên gan, dữ dội.

Tháng 3 cũng là thời điểm hoa trẩu nơi miền cực Bắc bung nở mạnh mẽ nhất. Bên những hẻm núi hun hút, trẩu lặng lẽ nảy mầm, âm thầm lớn lên. Từng dải màu tím tỏa lan trên sườn núi, viền theo những con đường mòn uốn lượn trong chiều hoàng hôn, đẹp tựa miền cổ tích. Những bông hoa trẩu mạnh mẽ tới cả khi rụng xuống vẫn còn tươi tắn, rạng rỡ. Hương thơm của trẩu phủ khắp bản làng, gợi nhắc phiên chợ tình Khâu Vai, nơi tâm tình của những đôi trai gái. Trẩu không chỉ là loài hoa mang sức sống mãnh liệt tô thắm cho núi rừng Cao nguyên đá; mà thân trẩu săn chắc để làm gỗ dựng nhà; hạt trẩu ép lấy sơn dầu; vỏ trẩu dùng làm thuốc…

Hoa Cúc cam.

Hương sắc mùa Xuân khiến những ai vô tình đi qua vùng núi Hà Giang đều không khỏi choáng ngợp, để rồi thương nhớ khi phải xa rời.

… và “đại sứ du lịch” của miền cực Bắc

Nhắc đến vùng Cao nguyên đá, tất lẽ phải ngợi ca “nữ hoàng” các loài hoa – hoa Tam giác mạch. Từ khoảng tháng 10 cho tới tháng 12 là thời điểm những cánh đồng bạt ngàn sắc trắng xen lẫn hồng tím, điệp với màu lá xanh giữa xung quanh là núi, là rừng, là những con dốc ngoằn nghoèo hay bản làng của người dân tộc… luôn khiến ta muốn được chìm đắm thêm thật nhiều, thật nhiều lần nữa.

Hoa Gạo.

Những nụ Tam giác mạch bé xíu, yểu điệu, mỏng manh nhưng kỳ thực lại mang sức sống kiên cường. Chúng chịu rét, chịu khô qua hết mùa Đông để vươn lên bung xòe mạnh mẽ khắp vách đá ở 4 huyện vùng Cao nguyên đá Đồng Văn… như con người Hà Giang, cứng cỏi vươn lên giữa muôn trùng sỏi đá. Hết mùa, hoa chuyển đỏ thẫm, người ta thu hoạch hạt về làm các món bánh và rượu rất được ưa thích ở miền cực Bắc.

Nhìn thấy cơ hội phát triển du lịch từ “báu vật” ấy, những năm qua, Hà Giang đã quan tâm tổ chức Lễ hội Hoa Tam giác mạch để chiều lòng những tín đồ đam mê khám phá. Cùng với thành công của “Bản tình ca từ đá” năm 2017, “Miền hoa – lan tỏa” năm 2018, “Sắc màu hoa đá” năm 2019, hoa Tam giác mạch thực sự đã trở thành “đại sứ du lịch” giúp miền cực Bắc ngày càng nổi tiếng khắp xa, gần.

Hoa Cải.

Bên cạnh “nữ hoàng” Tam giác mạch, Hà Giang tháng 10 còn khiến lữ khách say lòng bởi sắc cúc cam mọc rải rác khắp đèo cao, triền đồi. Chẳng cần bàn tay người gieo hạt, hay chăm bón, cánh cúc cam tươi rói tự dưỡng mình rồi bung nở như lời hẹn ước với vùng Cao nguyên đá, rạng rỡ, mang ấm áp cho ngày rét lạnh vùng cao, để ai nấy đều bâng khuâng một góc nhìn mê mẩn.

Nối tiếp cánh cam, khi những cơn gió se lạnh ùa về, rất nhiều nơi ở Hà Giang hoa sở nở thành chùm, cánh trắng thơ mộng, đẩy đưa hương thơm như hoa trà. Để khi đi trên Quốc lộ 4C – con đường Hạnh phúc chạy qua địa phận Yên Minh, đã không ít du khách nhầm tưởng đây là nơi khởi nguồn của nhạc phẩm nổi tiếng “Chiều biên giới” với những câu ca như được chắt lọc ở chính nơi này: “Em ơi! Có nơi nào đẹp hơn chiều biên giới, khi mùa đào đang nở hoa, khi mùa sở ra cây, lúa lượn bậc thang mây, mùi tỏa ngát hương bay…”.

Hoa Mai.

Thế rồi, những ngày Tam giác mạch, cúc cam, sở lụi dần, cuối tháng 12 là lúc nhiều cánh đồng hoa cải vùng Cao nguyên đá trổ vàng, trải dài, ươm màu rực rỡ khiến tiết Đông vùng cao trở nên ấm áp, tinh khôi lạ thường. Có ai ngờ được, dưới sự trầm mặc của đá xám hay trơ trọi của núi non, trong từng kẽ đá tai mèo, dưới mái ngói âm dương, bên hông bờ rào đá lại thổi bùng sắc vàng rực rỡ đến thế. Tuyệt nhất là khi nắng chiều chuếnh choáng từng vệt chiếu xuống nương cải làm hoa óng lên màu vàng lộng lẫy không nơi nao sánh bằng. Chẳng thế mà, Đông đến, dù có lạnh đến mấy, chỉ cần một vài tia nắng dịu nhẹ chiếu xuống cánh đồng cải cũng đủ làm bừng sáng cả núi rừng.

Hoa trẩu.

Vâng, chẳng cần những toà nhà chọc trời, trung tâm thương mại hay khu vui chơi giải trí sầm uất; dù chỉ có những vách núi dựng đứng, triền dốc và thung lũng sâu chìm trong mây, tỏa hơi lạnh ngắt, những ngôi nhà cổ, ruộng bậc thang và chén rượu nồng bên bếp lửa giữa đêm Đông giá rét… cũng đủ khiến bạn chẳng thể nào quên vùng đất này.

Cùng với sự chuyển giao của đất trời qua các mùa trong năm, núi rừng Hà Giang cũng thay hương đổi sắc bao lần. Nếu đã từng đắm mình trong bất cứ mùa hoa nào ở xứ sở thần tiên ấy, chắc hẳn bạn đã bị gây thương nhớ, mà nếu không đi đủ bốn mùa thì thật tiếc nuối vô cùng.

HỒ HẠ (Báo Đầu tư)