Độc đáo trang phục phụ nữ Nùng

BHG - Người Nùng có lịch sử truyền thống văn hóa lâu đời và hiện còn giữ được nhiều phong tục tập quán đặc sắc, độc đáo làm phong phú thêm bản sắc văn hóa các dân tộc. Nét đẹp đặc trưng tạo nên bản sắc riêng của người Nùng được thể hiện rõ nét và dễ nhận thấy nhất đó là những hoa văn, họa tiết và cách làm nên những bộ trang phục độc đáo của người phụ nữ.

Trang phục phụ nữ Nùng luôn toát lên nét đẹp truyền thống.

Không sặc sỡ như một số trang phục dân tộc khác, trang phục người Nùng khá đơn giản; các bộ trang phục thường được làm bằng vải thô, nhuộm chàm. Các bộ trang phục dành cho phụ nữ Nùng thường có màu sắc đa dạng, như: Xanh nhạt, xanh thẫm, tím than, xanh đen. Những chiếc váy có kết cấu được tạo nên từ cạp váy, đầu váy, thân váy và gấu váy. Trong đó, cạp váy được nối từ đầu váy, hai bên tạo thành 2 dây vải dài thắt cho váy giữ chặt eo lưng. Đầu váy thường là mảnh vải khác màu, xanh hoặc trắng khâu liền một phía với thân váy, đầu kia với cạp váy. Đầu váy có chiều dài khoảng gấp rưỡi vòng bụng, nhưng lại ngắn hơn nhiều so với chiều ngang thân váy. Do vậy, khi khâu lại với nhau, thân váy phải xếp nếp sao cho đều; khi mặc, các nếp xếp gối với nhau đều đặn chảy dài theo chân váy. Khi đi làm nương, làm ruộng hay làm việc nhà; để cho gọn và dễ dàng cử động; người phụ nữ thường túm một túm vải phía sau thân váy buộc lại tạo thành cục gọi là “pẳn pái”. Hình thức của một chiếc váy không khép kín, hai mép vải do thân váy để hở khi mặc, mép nọ chồng lên mép kia làm cho người mặc có cảm giác kín đáo.

Trang phục phụ nữ Nùng mặc trong các dịp lễ hội, tết thường được cắt may từ vải đen nhuộm chàm; phần lớn không có nhiều hoa văn và đường nét. Phụ nữ Nùng chủ yếu mặc áo năm thân màu chàm, áo ngắn đủ che mông, được may rất rộng cả phần thân và tay; giúp cho các cử động trên cơ thể khi đi làm nương, làm việc nhà được thoải mái. Chiếc áo của phụ nữ Nùng được trang trí thêm miếng vải khác màu vào cổ tay áo và phần trước ngực, thường là vải đen đắp lên áo chàm. Những bộ trang phục này sẽ trở nên đẹp và hoàn thiện hơn khi được trang bị thêm khăn đội đầu gọi là bầu chịp. Tuy nhiên, người phụ nữ Nùng dùng khăn đội đầu khi có cưới xin, hội hè. Ngoài ra, trang phục người phụ nữ Nùng còn kết hợp thêm tạp dề, xà cạp, đệm vai, giày vải và một số đồ trang sức làm bằng kim loại đeo trên người, như: Vòng cổ, vòng tai, trâm cài tóc, dây chuyền..., để trang sức vừa có tính thẩm mỹ lại vừa thể hiện quan niệm tín ngưỡng đối với các vị thần linh ở núi rừng thiêng liêng.    

Chị Sùng Thị Nẳm, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Cốc Rế, cho biết: Bộ trang phục của dân tộc Nùng là sản phẩm vật chất phục vụ đời sống với nhiều hình thức khác nhau; đặc biệt, trong các dịp lễ tết, lễ hội, đám cưới... Trang phục người Nùng có nhiều nét độc đáo, có thể nhận biết được qua cách ăn mặc, cách bố trí trang phục và được người dân gìn giữ, phát huy đến ngày nay.

Bài, ảnh: Thành Nhân