Hiệu quả bền vững trong việc phát triển Làng Văn hóa du lịch cộng đồng ở Quang Bình

BHG- Thời gian qua, việc phát triển các Làng Văn hóa du lịch cộng đồng (LVHDLCĐ) tại huyện Quang Bình được đánh giá là hoạt động mang lại lợi ích kinh tế bền vững, góp phần bảo tồn và phát huy những nét văn hóa độc đáo của địa phương. Mỗi LVHDLCĐ đều mang những nét đẹp văn hóa truyền thống đặc trưng riêng, tạo điểm nhấn ấn tượng trong lòng du khách.

Khách du lịch thích thú xem Nghệ nhân dệt thổ cẩm truyền thống.

Nằm cách trung tâm thị trấn Yên Bình (Quang Bình) hơn 10 km theo tuyến tỉnh lộ 183, xã Xuân Giang được xem là “điểm nhấn” phát triển hoạt động DLCĐ gắn với bảo tồn, phát triển văn hóa truyền thống dân tộc Tày của địa phương với LVHDLCĐ thôn Chì và Hợp tác xã (HTX) DLCĐ Hà Giang ở thôn Chang. HTX DLCĐ Hà Giang (ra đời từ tháng 9.2013) được nhiều du khách trong nước và quốc tế chọn làm điểm đến trong hành trình khám phá vẻ đẹp Hà Giang. Không phải là những cung đường đá hùng vĩ như Đồng Văn, Mèo Vạc, nơi đây đem đến cho du khách “hơi thở” của làng quê thanh bình với đồng lúa, nương ngô, những ngôi nhà sàn truyền thống mang đậm nét văn hóa của người Tày bản địa. Ngoài việc được tự tay chế biến, thưởng thức ẩm thực của dân tộc Tày như rêu nướng, thịt khô gác bếp, măng rừng..., du khách còn được trải nghiệm cuộc sống cùng người dân, khám phá nghề dệt thổ cẩm và cảm nhận nét đẹp trong những làn điệu hát Then, hát Cọi của địa phương. Giám đốc HTX DLCĐ Hà Giang, ông Hoàng Xuân Bách chia sẻ: Hiện nay, HTX là một điểm đến trong các tour du lịch của một số công ty lữ hành như: Vidotour, Việt Anh, Đường mòn châu Á... Với giá dịch vụ “homestay” ăn nghỉ tại bản trọn gói 300.000 đồng/người/ngày, trung bình mỗi năm HTX đón tiếp hơn 100 đoàn khách du lịch trong và ngoài nước, thu nhập bình quân khoảng 200 triệu đồng, tạo công ăn việc làm lúc nông nhàn cho bà con nhân dân địa phương.

Hướng dẫn viên HTX DLCĐ Hà Giang (thôn Chang, xã Xuân Giang) giới thiệu với du khách về các sản phẩm thủ công truyền thống của dân tộc Tày.

Ghé thăm LVHDLCĐ thôn My Bắc, xã Tân Bắc (dọc theo tuyến Quốc lộ 279), chúng tôi cảm nhận rõ nét hơn bản sắc văn hóa đặc trưng của dân tộc Pà Thẻn đang sinh sống nơi đây. Hiện nay, nhiều hộ dân trong thôn vẫn lưu giữ được kiến trúc nhà truyền thống, trang phục thổ cẩm và nét ẩm thực độc đáo. Đặc biệt “lôi cuốn” du khách đến đây là dịp Lễ hội Nhảy lửa dân tộc Pà Thẻn (16.10 âm lịch hàng năm) mang sắc thái tâm linh, huyền bí, đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia (năm 2013). Hình ảnh những chàng trai Pà Thẻn chân trần nhảy lửa trong tiếng mõ và ánh lửa bập bùng đã in dấu đậm nét trong tâm trí những người khách có dịp được thưởng thức lễ hội. Trung bình mỗi năm, LVHDLCĐ thôn My Bắc đón tiếp khoảng 500 lượt khách đến tham quan, trải nghiệm; thu nhập của bà con năm vừa qua, được gần 18 triệu đồng/người/năm. Trao đổi với chúng tôi, anh Kim Ngọc Hiếu, Phó Bí thư Đảng ủy xã Tân Bắc cho hay: Việc xây dựng LVHDLCĐ dân tộc Pà Thẻn thôn My Bắc đã góp quan trọng trong việc bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống, bảo vệ môi trường tự nhiên, đồng thời cải thiện, nâng cao đời sống cho người dân địa phương. Tuy nhiên, do điều kiện cơ sở vật chất còn hạn chế (kiến trúc nhà đất xuống cấp, thiếu một số thiết bị, đồ dùng sinh hoạt...), ý thức giữ gìn vệ sinh chung của một số người dân còn nhiều hạn chế, tuyến Quốc lộ 279 đang thi công gây ồn, bụi bẩn..., do đó, hoạt động của LVHDLCĐ chưa đạt được hiệu quả cao. Thời gian tới, xã sẽ cải tạo, sửa chữa những kiến trúc nhà truyền thống; nghiên cứu thêm các loại hình, sản phẩm du lịch; cải thiện môi trường, cảnh quan sạch đẹp..., thúc đẩy hơn nữa việc khai thác, phát triển dịch vụ DLCĐ của địa phương.

Hiện nay, một số xã trên địa bàn huyện Quang Bình như Tân Nam, Yên Thành cũng đang hướng tới phát triển LVHDLCĐ. Có thể thấy, dịch vụ DLCĐ không chỉ thúc đẩy sự phát triển ngành “công nghiệp không khói” của địa phương mà còn đem lại lợi ích thiết thực đối với người dân. Người dân có được nguồn thu trực tiếp từ các dịch vụ cung cấp cho khách du lịch, cao hơn so với làm nông thuần túy. Điều kiện cơ sở hạ tầng bao gồm: Hệ thống đường giao thông, điện, nước, mạng lưới thông tin, y tế, vệ sinh môi trường được đầu tư, cải tạo. Từ đó, thúc đẩy sự phát triển KT – XH; góp phần xóa đói, giảm nghèo cho nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số... Mỗi năm, doanh thu từ dịch vụ du lịch của Quang Bình được hàng trăm triệu đồng; tổng giá trị thương mại, dịch vụ năm 2015 ước đạt 436,3 tỷ đồng (tăng gấp đôi so với năm 2010).

Phát triển các LVHDLCĐ là hướng đi bền vững của ngành du lịch tỉnh Hà Giang nói chung và của huyện Quang Bình nói riêng. Do vậy, huyện Quang Bình đã xác định phương hướng trong thời gian tới sẽ không ngừng cải thiện, nâng cao chất lượng các hoạt động DLCĐ, đa dạng hóa các sản phẩm du lịch (ẩm thực, đồ lưu niệm...), tuyên truyền quảng bá hình ảnh về các LVHDLCĐ... để khai thác hơn nữa hiệu quả tiềm năng của loại hình dịch vụ LVHDLCĐ trên địa bàn.

YẾN VŨ