Đảm bảo “3C - 4T - 4N” để nâng tầm HĐND cấp xã: Kỳ 2: Gỡ “nút thắt”

BHG - Thẳng thắn nhìn nhận khách quan, thấu đáo những khó khăn, hạn chế, HĐND tỉnh đã chỉ đạo HĐND các cấp triển khai quyết liệt nhiều giải pháp hiệu quả để đổi mới các hoạt động, đặc biệt nâng cao chất lượng đại biểu, đảm bảo hiệu lực và hiệu quả hoạt động của cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương.

Nâng tầm chất lượng đại biểu

Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2019 quy định: “Đại biểu HĐND là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân địa phương, chịu trách nhiệm trước cử tri địa phương và trước HĐND về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu của mình”. Đại biểu HĐND có vai trò rất quan trọng, là “cầu nối” giữa nhân dân với Nhà nước, tăng cường tính dân chủ trong nhân dân. Trong bối cảnh T.Ư đang tiến hành những cải cách mạnh mẽ nhằm phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương các cấp phát huy tính chủ động, sáng tạo trong quản lý nhà nước, thực hiện tốt các chức năng quyết định, giám sát những vấn đề quan trọng thì vai trò của đại biểu HĐND càng đặc biệt quan trọng, đảm bảo mọi hoạt động của HĐND cấp xã đều hướng tới mục tiêu xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân và vì dân.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Chúng Thị Chiên dự ra mắt mô hình điểm “Nghiên cứu đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của đại biểu HĐND cấp xã tại tỉnh Hà Giang” tại thị trấn Mèo Vạc, huyện Mèo Vạc. Ảnh: C.T.V

Với ý nghĩa đó, nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng, bản lĩnh cho đại biểu trong thực hiện nhiệm vụ, đồng thời gỡ “nút thắt” để giải quyết những hạn chế trong hoạt động của HĐND cấp xã, HĐND tỉnh triển khai Đề tài khoa học “Nghiên cứu đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của đại biểu HĐND cấp xã tại tỉnh Hà Giang”. Đề tài được triển khai mô hình điểm tại xã Đản Ván (Hoàng Su Phì) và thị trấn Mèo Vạc với 5 nội dung chính và 31 tiêu chí cụ thể, như: Trách nhiệm và mối quan hệ với cử tri của đại biểu HĐND xã; phẩm chất và thái độ tích cực của người đại biểu; phát triển kỹ năng, nâng cao năng lực, phương thức làm việc của người đại biểu; nâng cao tinh thần trách nhiệm, bản lĩnh, tự tin, phát huy vai trò đại biểu trong hoạt động chất vấn tại kỳ họp; đổi mới phương thức tiếp xúc cử tri (TXCT); rèn luyện kỹ năng thu thập và xử lý thông tin trong hoạt động giám sát; xây dựng kế hoạch làm việc nhóm; lắng nghe ý kiến góp ý của cử tri và công dân. Thay vì đánh giá chung chung như trước đây, hàng năm, HĐND xã căn cứ bộ tiêu chí để chấm điểm, đánh giá về vai trò, trách nhiệm, mức độ hoàn thành công việc của đại biểu. Trong khuôn khổ đề tài, HĐND tỉnh đã tổ chức các lớp tập huấn nâng cao kỹ năng hoạt động cho đại biểu theo hướng “cầm tay chỉ việc”. Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Nguyễn Thị Thanh Thủy chia sẻ: Đề tài là “cẩm nang” quan trọng giúp đại biểu thay đổi tư duy, tác phong làm việc, nâng cao trình độ, trách nhiệm, phát triển kỹ năng, hoàn thiện bản thân để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Đồng bộ nhiều giải pháp

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Giang khóa XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đặt ra mục tiêu “Nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND các cấp, tăng cường công tác giám sát đối với các cơ quan quản lý nhà nước”. Đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, khắc phục khó khăn, hạn chế và tạo đột phá trong hoạt động của HĐND cấp xã, HĐND tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp quan trọng: Phối hợp với các địa phương tổ chức bồi dưỡng, nâng cao trình độ, năng lực, kỹ năng cho đại biểu về thực hiện chức năng quyết định của HĐND các cấp, tổ chức kỳ họp, thẩm tra văn bản, giám sát, chất vấn, thuyết trình, TXCT, tiếp công dân, qua đó giúp đại biểu nhận thức sâu sắc về chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của HĐND trong hệ thống chính quyền địa phương, áp dụng các hiểu biết, kỹ năng vào thực tiễn hoạt động. Tổ chức các hội nghị trao đổi kinh nghiệm hoạt động HĐND các cấp, tạo diễn đàn cần thiết, quan trọng để đại biểu giao lưu, chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm hay, bài học quý, đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động; tổ chức cho đại biểu đi học tập kinh nghiệm hoạt động ở các tỉnh trong nước; tổ chức các hội thảo với sự tham gia của nhiều đại biểu, các chuyên gia bàn giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND cấp xã; tổ chức diễn đàn “Dân nói đại biểu lắng nghe”.

Lãnh đạo HĐND thị trấn Vị Xuyên (Vị Xuyên) trao đổi nghiệp vụ, chuẩn bị các tài liệu cho kỳ họp cuối năm 2023.

Tại huyện Vị Xuyên, nhiệm kỳ 2021 - 2026, toàn huyện có 506 đại biểu HĐND cấp xã. Có 10 xã bố trí Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch HĐND xã. Phó Chủ tịch HĐND huyện Vị Xuyên Mai Thị Hạnh chia sẻ: Trong nhiệm kỳ, HĐND huyện đã tổ chức các đợt tập huấn cung cấp kiến thức, kỹ năng cho đại biểu HĐND cấp xã; khảo sát hoạt động thực tế của HĐND các xã để nắm bắt kịp thời và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho cơ sở; tổ chức giao ban luân phiên chuyên đề theo cụm xã. Nhờ vậy chất lượng hoạt động của HĐND cấp xã được nâng lên đáng kể. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND 2 cấp đã tổ chức trên 1.800 cuộc TXCT với gần 50.000 lượt cử tri tham dự. Các ý kiến, kiến nghị chính đáng của cử tri được tổng hợp, phân loại kịp thời và chuyển đến các cơ quan liên quan trả lời, giải quyết, một số nội dung nổi cộm được lãnh đạo UBND, đại biểu HĐND trả lời trực tiếp tại buổi TXCT. Đặc biệt, tất cả các xã, thị trấn đều ban hành đề án nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND cấp xã với nhiều giải pháp cụ thể, phù hợp”.

Tại huyện Quang Bình, HĐND huyện ban hành Đề án nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND hai cấp với mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát, TXCT và nhận thức về vai trò, trách nhiệm của người đại biểu HĐND trong giai đoạn mới. Cùng với đó, Thường trực, lãnh đạo các ban và đại biểu HĐND huyện được phân công dự, chấm điểm các kỳ họp của HĐND cấp xã, mời Thường trực HĐND các xã, thị trấn cùng tham dự, chấm điểm kỳ họp, tổ chức họp đánh giá, rút kinh nghiệm ngay sau kỳ họp. Qua chấm điểm, năm 2022 có 11/15 xã, thị trấn đạt loại tốt, 4/15 xã, thị trấn đạt loại khá; năm 2023, có 15/15 xã, thị trấn đều có kỳ họp được chấm điểm đạt loại tốt; 100% HĐND cấp xã tổ chức được phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp. Qua chấm điểm kỳ họp cho thấy, chất lượng hoạt động của HĐND cấp xã trên địa bàn được nâng lên rõ rệt.

Những giải pháp quyết liệt nêu trên đã thổi làn “gió mới” vào hoạt động của HĐND cấp xã, chất lượng đại biểu và các hoạt động đều được nâng lên rõ rệt và minh chứng bằng nhiều kết quả nổi bật, góp phần xây dựng chính quyền địa phương vững mạnh.

------------

Kỳ cuối: “Quả ngọt” từ quyết tâm đổi mới

Bài, ảnh:  BIỆN LUÂN