Vui buồn công tác đào tạo trẻ bóng đá Việt Nam

Thành công của ĐT U19 Việt Nam không ngẫu nhiên mà có. Nó xuất phát từ một quá trình dài tập trung làm công tác đào tạo trẻ rất bài bản và chuyên nghiệp của bầu Đức.

Dẫu biết thành công mới chỉ là bước khởi đầu nhưng đã xuất hiện rất nhiều tín hiệu mừng về công tác đào tạo và phát triển bóng đá trẻ Việt Nam thời gian qua. Vấn đề là, liệu sau thành công này, mô hình của bầu Đức sẽ được áp dụng như thế nào ở các CLB?

Bóng đá trẻ ngày càng được quan tâm

Nhiều mô hình đào tạo trẻ ở các CLB Việt Nam đang hoạt động thật sự hiệu quả. Ngay cả đến Nam Định, địa phương vừa có đội bóng phải xuống hạng Nhì nhưng công tác đào tạo trẻ vẫn giữ được truyền thống của mình.

HLV Nguyễn Ngọc Hảo (Nam Định) cho biết: “Chất lượng trẻ của các CLB ngày càng được nâng cao rõ rệt. Việc Nam Định phải xuống hạng nhưng truyền thống đào tạo trẻ vẫn được phát huy là một thực tế đau xót. Chúng tôi không có cơ chế để theo đuổi cơn lốc thị trường chuyển nhượng nên bị loại khỏi cuộc chơi. Thế nhưng, tôi đảm bảo truyền thống đào tạo trẻ của Nam Định không chỉ được gìn giữ mà còn phát triển mạnh trong tương lai”.

SLNA là một trong những nơi có lò đào tạo trẻ tốt nhất cả nước

Trong khi đó, lò đào tạo trẻ trứ danh SLNA cũng rất tự hào khi sản sinh ra nhiều cầu thủ trẻ, tạo “nguồn cung” dồi dào cho đội 1 và cả nhiều CLB trên cả nước. HLV Hữu Thắng cho biết, ở mùa giải qua, ông đã đôn rất nhiều cầu thủ trẻ lên đá V.League và tất cả đã cho thấy sự tiến bộ vượt bậc. Trong giai đoạn kinh tế khó khăn phải chia tay nhiều trụ cột, khó mua được ngoại binh “xịn”, thì việc sử dụng cầu thủ trẻ với SLNA lại rất hợp lý.

Ngoài ra, còn có thể kể đến những lò đào tạo trẻ khác mới nổi như SHB Đà Nẵng, HN T&T…Tất cả các đội bóng này đều xác định phải có sự phát triển bền vững, dựa trên nền tảng phát triển cầu thủ trẻ.

TTK VFF Ngô Lê Bằng cho biết: “Công tác đào tạo trẻ hết sức quan trọng của mỗi quốc gia. Nó tạo nên một nền tảng vững chắc cũng như là giúp cho hoạt động bóng đá đỉnh cao. Trong những năm gần đây, VFF có sự coi trọng và đầu tư rất lớn đối với công tác đạo tạo bóng đá trẻ thông qua việc liên tục cử các đội lứa tuổi U tham dự các giải châu lục và khu vực, đồng thời nâng cấp và hoàn thiện các giải đấu trong hệ thống thi đấu quốc gia, từ U11 đến U21. Điều đó khẳng định rằng, hướng mà chúng ta đang đi cũng như sự đầu tư của VFF rất đúng và các kết quả ngày càng được thể hiện rõ hơn”.

Có một thực tế là công tác đào tạo bóng đá trẻ chủ yếu vẫn phải trông chờ từ các CLB, ông Bằng không phủ nhận điều này: “Bóng đá chuyên nghiệp đòi hỏi phải theo hệ thống đào tạo của các CLB. VFF dưới góc độ quản lý phải có nghĩa vụ tạo ra các sân chơi, điều kiện thi đấu để cho các CLB được tham dự, hỗ trợ cho quá trình đào tạo ngày càng tốt hơn. Thông qua các hệ thống thi đấu này, chúng ta sẽ tuyển chọn các cầu thủ tài năng có xu hướng thi đấu đỉnh cao để đưa vào ĐTQG để tập trung đầu tư, giúp cho các cầu thủ được cọ xát để có kinh nghiệm sớm hơn so với thời gian đào tạo vừa qua”.

Đánh giá về thành công của ĐT U19 lần này, ông Bằng khẳng định công tác đào tạo trẻ của chúng ta đang được làm rất tốt. Ông Bằng cũng hy vọng từ thành công này sẽ tạo nên 1 hiệu ứng tích cực trong việc các đội tuyển trẻ của Việt Nam càng ngày càng có một vị trí nhất định trong khu vực và châu lục, sẽ hỗ trợ trong việc đẩy nhanh hoàn thiện về kỹ năng, kỹ thuật cũng như tư duy chiến thuật để làm sao khi lên ĐTQG sẽ phát huy được khả năng cũng như tố chất bẩm sinh của mình.

Các của Học viện HAGL Arsenal JMG được đào tạo bài bản từ nhỏ

Vẫn còn nhiều nỗi lo

Có một thực tế là vì sao bóng đá trẻ thường rất tốt nhưng cứ lên ĐTQG thì lại có sự chững lại, thậm chí là thui chột tài năng. Chính cựu HLV Calisto và cả HLV Falko Goetz vẫn chưa hài lòng về chất lượng của một số cầu thủ trẻ được đào tạo từ tuyến dưới, nên khi lên tuyển phải bắt đầu từ con số không. Về vấn đề này, ông Bằng cho rằng Đây là một vấn đề mang tính quá trình. Chúng ta mới chỉ cải tổ mạnh mẽ trong vấn đề đào tạo bóng đá trẻ từ năm 2006.

Phải tiến hành từng bước một, bên cạnh việc đào tạo trẻ thì cần đào tạo những người thầy. Sự thống nhất trong phương pháp huấn luyện và qua những lớp đào tạo HLV đồng bộ, quy củ, hy vọng chất lượng đào tạo cơ bản của tuyến trẻ sẽ đạt được hiệu quả như mong muốn. Hy vọng thời gian ngắn nữa hệ thống đào tạo trẻ của bóng đá Việt Nam sẽ xuyên suốt và tiếp cận được với trình độ phát triển bóng đá trên thế giới.

Thế nhưng, có một vấn đề lớn nữa ai cũng nhận ra, chính là việc bất chấp sự tiến bộ không ngừng của các ĐT trẻ thời gian qua, nhưng cơ hội để những cầu thủ này tại V.League vẫn gần như không có. Đây chính là nguyên nhân chính khiến các cầu thủ trẻ không có môi trường để trưởng thành.

Sớm được phát hiện tài năng và được đào tạo bài bản hẳn hoi, nhưng rất ít cầu thủ trẻ Việt Nam thành công như kỳ vọng, giống như lứa của Văn Quyến cách đây 1 thập kỷ về trước.

Bóng đá không có chỗ cho những cầu thủ thiếu bản lĩnh, ít kinh nghiệm. Điều đó càng đúng khi áp vào bóng đá Việt Nam, cụ thể là V.League. Giải đấu này ngày càng tỏ rõ cuộc đua thành tích, cuộc đua mà những ông chủ đội bóng ít khi sử dụng những cầu thủ trẻ vì thiếu an toàn, mà thay vào đó là những gương mặt đã từng được khẳng định. Nhiều năm trở lại đây, phong trào “tây hóa” với việc mua sắm ngoại binh cũng như nhập tịch tràn lan đang “bóp chết” các nhân tố trẻ trong nước.

Thêm nữa, như bầu Đức lo lắng, ngay cả khi các cầu thủ trẻ được một vài CLB sử dụng tại V.League, nhưng với lối chơi “chặt chém”, những cầu thủ được đào tạo gần chục năm trời có thể sẽ phải giải nghệ sớm vì chấn thương.

Suy cho cùng, phát triển bóng đá trẻ không thôi chưa đủ, bóng đá Việt Nam vẫn phải có sự chuyên nghiệp đồng bộ.