Li-bi: Ngổn ngang thách thức với NTC

Gần hai tháng kể từ khi chiếm được thủ đô Tri-pô-li, lực lượng của Hội đồng Dân tộc chuyển tiếp (NTC) ở Li-bi hiện đang phải đối mặt với những thách thức niềm tin do chưa kiểm soát được toàn bộ đất nước trong khi đã xuất hiện những nghi ngại về năng lực điều hành.

Xơ-tê hiện là thành trì cuối cùng ủng hộ ông Ca-đa-phi mà NTC vẫn chưa phá được sau suốt 2 tháng vừa giao tranh vừa thương lượng. Ngày 18-10, thành trì Ba-ni Oa-lít đã sụp đổ và NTC đã giành quyền kiểm soát hoàn toàn thị trấn này. Ở Xơ-tê, NTC đã phải có những bước lùi trên chiến trường do vấp phải hỏa lực phản công mạnh của các nhóm trung thành với ông Ca-đa-phi. Điều này đang khiến dư luận nghi ngờ về khả năng kiểm soát Li-bi của NTC. 

Bà Hi-la-ri Clin-tơn gặp Chủ tịch NTC Áp-đun Gia-lin tại Tri-pô-li. Ảnh: AP

Trong bối cảnh ấy, tại Li-bi đã xuất hiện tranh cãi về việc tiền của Li-bi đang được ban lãnh đạo mới chi tiêu ra sao, khiến năng lực điều hành và quản lý đất nước của NTC bị đặt dấu chấm hỏi. Thậm chí, có những thắc mắc về việc các khoản tiền này được chuyển đổi sang tiền tệ Li-bi theo những tỷ giá khác nhau như thế nào. Tại một họp báo trong tuần này, Chủ tịch NTC, ông Áp-đun Gia-lin tuyên bố “sự minh bạch là tương lai của Li-bi”. Ông đã giới thiệu các giới chức Li-bi giải thích các vấn đề tài chính của chính phủ mới. Ông cho biết, đang có những nghi ngờ về sự liêm chính của NTC và các thành viên của hội đồng. Ông I-bra-him A-li (Ibrahim Ali), Giám đốc điều hành Hiệp hội Minh bạch Li-bi cho biết, đã nhận được nhiều cáo buộc liên quan tới những nghi ngại có tham nhũng ở cơ quan tiền tệ của NTC có tên “Cơ chế tài chính tạm thời” (TFM).

NTC hiện đang nhận được các khoản viện trợ quốc tế, bao gồm của Mỹ để xây dựng lại đất nước Li-bi sau cuộc chiến tranh tàn phá. Ngoại trưởng Mỹ Hi-la-ri Clin-tơn đã bất ngờ tới Tri-pô-li và dự kiến sẽ cam kết các khoản viện trợ mới trị giá hàng triệu USD của Oa-sinh-tơn cho chính quyền mới nhằm hỗ trợ lĩnh vực y tế và giáo dục. Theo giới chức Mỹ, viện trợ của Oa-sinh-tơn cho Li-bi kể từ khi xung đột bắt đầu đã lên tới 135 triệu USD. Chủ tịch NTC Áp-đun Gia-lin và bà Hi-la-ri Clin-tơn đã nhất trí thành lập một ủy ban cấp cao chung Li-bi - Mỹ nhằm thúc đẩy các quyền lợi của hai nước. Hai bên cũng thảo luận cách thức thành lập một cơ quan chung về nghiên cứu khoa học.

Trong một diễn biến liên quan tới Li-bi, NATO ngày 18-10 cho biết, đã trao lại quyền kiểm soát không phận trên thành phố Ben-ga-di ở miền Đông Li-bi cho NTC. Hãng hàng không dân dụng Li-bi mới thành lập sẽ nhận trách nhiệm quản lý máy bay thuộc không phận trên Sân bay quốc tế Be-ni-na ở Ben-ga-di. Theo đó, mặc dù khu vực cấm bay của NATO vẫn có hiệu lực, song cơ quan quản lý bay của Li-bi từ nay sẽ điều khiển các chuyến bay nhân đạo ra vào không phận này trong bán kính 80km xung quanh Ben-ga-di. Quyết định trên của NATO đánh dấu bước đi đầu tiên của quá trình từng bước chuyển giao toàn bộ trách nhiệm quản lý không phận Li-bi cho NTC, cho phép chính quyền mới của Li-bi có thể bắt đầu tái thiết đất nước./.