Sau những vụ NATO không kích nhầm thường dân: Li-bi tố cáo NATO "phạm tội ác chiến tranh"

BBC dẫn một tuyên bố của NATO ngày 19-6 cho biết, NATO đã bắt đầu mở cuộc điều tra về cáo buộc NATO đã oanh kích trúng một ngôi nhà thường dân ở thủ đô Tri-pô-li của Li-bi, khiến nhiều dân thường thiệt mạng. Các quan chức chính phủ Li-bi cho biết ít nhất 5 người đã chết trong cuộc oanh kích của NATO vào sáng sớm ngày 19-6 trong một ngôi nhà 3 tầng ở khu dân cư Xâu-úc An Giu-ma ở Tri-pô-li.

Trong tuyên bố của mình, NATO nói: “NATO hối tiếc sâu sắc về bất cứ trường hợp mất mạng nào của dân thường trong suốt chiến dịch và vô cùng xin lỗi nếu việc xem xét sự cố này kết luận đó là do chiến dịch của NATO gây ra”. Tuyên bố còn biện hộ cho các phi đội của NATO phải bay chặng đường dài và luôn hạn chế tối thiểu gây nguy hiểm cho dân thường. Và rằng, các khu vực dân cư trước đây từng được chính quyền của ông Ca-đa-phi tuyên bố là khu vực dân cư, nhưng nay đã được chuyển sang sử dụng như các trung tâm chỉ huy và điều khiển. Đáp lại, ông Mu-xa I-bra-him, phát ngôn viên chính quyền Li-bi cho biết, không có các cơ sở quân sự ở bất kỳ đâu gần ngôi nhà bị trúng bom của NATO.

Ngôi nhà bị phá hủy hoàn toàn vì trúng bom của NATO ở Tri-pô-li. Ảnh: Roi-tơ

Vụ việc đang được điều tra, chưa có kết luận chính thức, nhưng đây không phải là lần đầu tiên NATO bị cáo buộc bắn nhầm trong chiến dịch can thiệp quân sự chống Li-bi. Trước đây NATO từng tấn công nhầm vào lực lượng đối lập ở Li-bi nhưng đã không đưa ra lời xin lỗi nào. Cách đây ít ngày, NATO đã thừa nhận họ lại tấn công nhầm lực lượng của phe đối lập Li-bi trong một cuộc không kích. NATO cho biết lực lượng của họ nhìn thấy một đoàn xe quân sự đang di chuyển trong khu vực có giao tranh giữa quân chính phủ và quân nổi dậy, do đó họ đã tấn công. Đoàn xe sau đó được xác nhận là xe của quân nổi dậy. NATO không cho biết số thiệt hại mà chỉ nói hối tiếc về số người đã chết và bị thương.

Các vụ bắn nhầm của NATO đã tạo cơ hội cho chính quyền của nhà lãnh đạo Ca-đa-phi lên tiếng công kích các hành động quân sự của liên minh này chống Li-bi. Thủ tướng Li-bi Ba-đa-đi An Ma-mu-đi (Baghdadi al-Mahmudi) đã lên tiếng cáo buộc NATO "phạm tội ác chiến tranh và chống loài người" vì có hành động trực tiếp tấn công các mục tiêu dân sự trong những ngày gần đây. Ông Ca-đa-phi, ngày 18-6, trong một bài phát biểu trên truyền hình nhà nước tuyên bố quyết chiến thắng âm mưu của NATO nhằm lật đổ ông.

Tuyên bố của ông Ca-đa-phi không khỏi gây lo ngại trong tình thế giằng co, bế tắc hiện nay ở Li-bi. Phe đối lập ở Li-bi cho biết họ đã hết sạch tiền mặt sau nhiều tháng chiến đấu với quân chính phủ. Trong khi đó, việc sản xuất dầu thô bị đình trệ do chiến sự chưa dứt. Từ đại bản doanh của phe đối lập, ông A-li Ta-hu-ni (Ali Tarhouni), người được coi là "Bộ trưởng Tài chính và Dầu mỏ" thuộc lực lượng chống Chính phủ Li-bi, đã cáo buộc phương Tây không giữ lời hứa trong việc viện trợ tài chính khẩn cấp cho lực lượng này.

Cộng đồng quốc tế vẫn đang nỗ lực tìm giải pháp cho vấn đề Li-bi. Ngày 18-6, tại thủ đô Cai-rô của Ai Cập, các quan chức cấp cao của Liên hợp quốc, Liên minh châu Âu (EU), Liên đoàn A-rập (AL), Tổ chức hội nghị Hồi giáo (OIC) và Liên minh châu Phi (AU) đã tổ chức hội nghị về tình hình Li-bi, đồng thời kêu gọi một giải pháp chính trị cho vấn đề bất ổn đang diễn ra tại quốc gia Bắc Phi này. Một thông cáo báo chí được đưa ra sau cuộc họp tại trụ sở của AL nhấn mạnh tầm quan trọng thúc đẩy đưa ra một giải pháp chính trị đáp ứng những nguyện vọng chính đáng của nhân dân Li-bi.