Li-bi tiếp tục bị không kích

Ngày 22-3, cuộc can thiệp quân sự của lực lượng quốc tế ở Li-bi đã bước sang ngày thứ tư với một loạt cuộc không kích nhằm vào căn cứ quân sự của Li-bi. Trong khi đó, cộng đồng quốc tế tiếp tục lên án cuộc chiến này.

Đôi bên đều đã có thiệt hại

Theo người phát ngôn Chính phủ Li-bi, ông Mu-xa I-bra-him (Mussa Ibrahim), lực lượng do Mỹ, Anh và Pháp cầm đầu đã đánh phá thị trấn miền Nam Xê-ba, thành trì của bộ lạc Gu-ê-đê-pha của Nhà lãnh đạo Ca-đa-phi và thành phố Xớt, nơi đặt một số cơ quan quan trọng của chính phủ, và cũng là quê hương của ông Ca-đa-phi. Truyền hình quốc gia Li-bi cũng phát những hình ảnh cho thấy, một số địa điểm, trong đó có một căn cứ hải quân gần trụ sở đài truyền hình tại thủ đô Tri-pô-li và một đường ống dẫn dầu tại Sa-áp, thành phố cảng phía Đông Tri-pô-li, đã bị trúng bom của lực lượng quốc tế. Ông Mu-xa cho biết, đã có thêm nhiều dân thường thiệt mạng, nhiều sân bay dân sự và cảng biển bị phá hủy trong các vụ không kích mới.

Hiện trường nơi máy bay chiến đấu F-15E của Mỹ bị rơi ở Li-bi. Ảnh: Roi-tơ.

Ngày 22-3, người phát ngôn Bộ chỉ huy châu Phi của quân đội Mỹ V. Crâu-li (Vince Crawley) thông báo, một máy bay chiến đấu F-15E của Mỹ đã bị rơi tại Li-bi đêm hôm trước. Một thành viên phi hành đoàn đã được cứu thoát an toàn, trong khi người còn lại vẫn đang "trong quá trình tìm kiếm". Theo ông Crâu-li, nguyên nhân sự cố có thể do lỗi máy móc chứ không phải do hỏa lực của Li-bi.

Trong bối cảnh thiệt hại về người tiếp tục gia tăng, theo yêu cầu của Li-bi, vào ngày mai (24-3), Hội đồng bảo an LHQ sẽ họp và nghe Tổng thư ký LHQ Ban Ki Mun tóm tắt tình hình tại Li-bi sau 7 ngày cơ quan này thông qua Nghị quyết 1973 cho phép áp đặt vùng cấm bay tại quốc gia Bắc Phi này.

Đến nay, ngoài Mỹ, Anh, Pháp, đã có thêm một số nước đồng ý tham gia cuộc can thiệp quân sự vào Li-bi như: Ca-na-đa, Tây Ban Nha, Bỉ, Đan Mạch, Ca-ta. Theo Tư lệnh Bộ chỉ huy châu Phi của Mỹ, Tướng Các-tơ Ham (Carter Ham), lực lượng quốc tế tiếp tục tiến hành các cuộc không kích ở Li-bi, đẩy mạnh mở rộng vùng cấm bay về phía Nam và phía Tây, cuối cùng sẽ mở tới thủ đô Tri-pô-li. 

Rạn nứt trong nội bộ các nước tham chiến

Chiến dịch quân sự của lực lượng quốc tế nhằm vào Li-bi tiếp tục vấp phải sự phản đối từ cộng đồng quốc tế, trong chính giới cũng như người dân các nước tham chiến.

Dù đang có chuyến công du nước ngoài nhưng Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma (Barack Obama) vẫn phải đối mặt với các chỉ trích của nghị sĩ Quốc hội liên quan tới quyết định tấn công Li-bi. Hạ nghị sĩ Dân chủ M. Hon-đa (Michael Honda) nêu rõ những mỏ dầu lớn của Li-bi chứ không phải vấn đề nhân quyền đã là động lực thúc đẩy các cuộc tấn công của liên quân vào Li-bi. Chia sẻ quan điểm này, nữ Hạ nghị sĩ Cộng hòa Ken-đi-xơ Mi-lơ (Candice Miller), thành viên Ủy ban An ninh nội địa của Hạ viện Mỹ, cho rằng việc Tổng thống Ô-ba-ma ra lệnh tấn công Li-bi mà không có sự đồng ý chính thức của Quốc hội Mỹ là "không thể chấp nhận được".

Những người Li-bi ủng hộ nhà lãnh đạo Ca-đa-phi phản đối cuộc chiến ở Li-bi hiện nay. Ảnh: Roi-tơ.

Trong khi đó, mặc dù Quốc hội Anh đã ủng hộ chiến dịch quân sự của nước này chống Li-bi nhằm áp đặt một khu vực cấm bay tại quốc gia Bắc Phi này, song Luân Đôn vẫn đang phải đối mặt với làn sóng phản đối của người dân. Kết quả thăm dò dư luận do ComRes/ITN thực hiện và công bố cho thấy, có tới 43% số người được hỏi phản đối chiến dịch quân sự của chính phủ tại Li-bi, trong khi tỷ lệ những người lưỡng lự là 22%. Nhiều người dân lo ngại rằng Anh sẽ bị sa lầy vào một cuộc xung đột kéo dài ở nước ngoài đúng thời điểm nền kinh tế gặp nhiều khó khăn và cần phải thắt chặt chi tiêu ngân sách.

Rạn nứt cũng bắt đầu xuất hiện giữa các nước thành viên thuộc Liên minh châu Âu (EU) xung quanh chiến dịch can thiệp quân sự vào Li-bi cũng như vai trò của NATO  trong chiến dịch này. Ngoại trưởng I-ta-li-a Phran-cô Phrát-ti-ni (Franco Frattini) một mặt cảnh báo các đối tác trong lực lượng đa quốc gia không biến chiến dịch này thành một cuộc chiến tranh đối với Li-bi, mặt khác dọa sẽ không cho lực lượng đa quốc gia sử dụng các căn cứ không của nước này nếu NATO không đảm nhận vai trò chỉ huy chiến dịch quân sự ở Li-bi.

Không tỏ rõ quan điểm, song Bun-ga-ri khẳng định sự can dự của một số nước lớn trong EU là hành động mạo hiểm. Na Uy quyết định tạm hoãn cử máy bay tham gia lực lượng đa quốc gia cho đến khi có quyết định rõ ràng về người chỉ huy lực lượng này. Thụy Điển, Luých-xăm-bua sẵn sàng cam kết tham gia chiến dịch quân sự ở Li-bi, với điều kiện phải có sự bảo đảm từ NATO.

Trong một diễn biến liên quan Li-bi, ngày 22-3, Trung Quốc cáo buộc phương Tây gây thương vong cho dân thường Li-bi trong các cuộc không kích, đồng thời kêu gọi các bên liên quan chiến sự ở Li-bi ngừng bắn ngay lập tức. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Khương Du nhấn mạnh, mục đích của LHQ trong nghị quyết về Li-bi là bảo đảm an toàn cho người dân Li-bi. Tuy nhiên, các hoạt động quân sự của phương Tây đang gây thương vong cho những người vô tội. Bà khẳng định, Trung Quốc phản đối việc sử dụng vũ lực có thể dẫn đến thương vong nhiều hơn cho dân thường và có thể gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo lớn hơn.