Thực trạng và giải pháp phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ em

BHG - Ngày 15.12.2020, Bộ Công an ký ban hành Kế hoạch số 506 về phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ em và phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi giai đoạn 2021 – 2022 (KH 506). Thực hiện Kế hoạch này, thời gian qua tỉnh ta đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Phòng Cảnh sát hình sự (Công an tỉnh) tuyên truyền, phổ biến pháp luật tại cơ sở.

Theo số liệu của cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh, trong 2 năm lực lượng Công an toàn tỉnh phát hiện 56 vụ với 61 đối tượng có hành vi xâm hại trẻ em, nghi có hành vi xâm hại trẻ em, có 58 trẻ em bị xâm hại, giảm 35 vụ với 41 trẻ em so với cùng kỳ giai đoạn trước. Các hành vi vi phạm chủ yếu là: Giết người, cố ý gây thương tích với người dưới 16 tuổi, hiếp dâm, cưỡng dâm, giao cấu với người từ 13 đến dưới 16 tuổi, dâm ô, mua bán người… Nguyên nhân chủ yếu của tội phạm là do tình trạng tảo hôn, kết hôn sớm trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số; nhiều gia đình có cha mẹ ly hôn, không hạnh phúc hoặc đang chấp hành án phạt tù, hoặc mải mê làm ăn, lo toan cuộc sống nên ít quan tâm, chăm sóc, giáo dục con cái; công tác quản lý giữa gia đình và nhà trường đôi lúc chưa thường xuyên, chặt chẽ. Các nạn nhân đều là những trẻ em thiếu kiến thức về giới tính, kỹ năng tự bảo vệ bản thân… Ở nhóm này, phương thức thủ đoạn của các đối tượng chủ yếu là tiếp cận, làm quen với các nạn nhân để yêu đương hoặc lợi dụng mạng xã hội để kết bạn, yêu đương rồi rủ rê đi chơi sau đó thực hiện hành vi phạm tội.

Đối với tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi phát hiện 81 vụ với 172 đối tượng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật như: Giết người, các hành vi xâm hại tình dục, cướp tài sản, trộm cắp tài sản, cố ý gây thương tích, xâm hại sức khỏe người khác… Hầu hết các đối tượng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật là những trẻ vị thành niên có hoàn cảnh gia đình đặc biệt, mồ côi, lang thang, cơ nhỡ; ham chơi, đua đòi, giao du, kết bạn với đối tượng xấu, bị lợi dụng, dụ dỗ, lôi kéo thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Phân tích nguyên nhân chủ yếu là do sự du nhập của các yếu tố tiêu cực từ văn hoá đồi truỵ, bạo lực; sự phát triển nhanh chóng của các trang mạng xã hội; công tác quản lý thông tin đăng tải trên các trang mạng xã hội chưa chặt chẽ, nhiều ấn phẩm, phim có nội dung không lành mạnh xuất hiện tràn lan; mặt khác do ảnh hưởng của dịch bệnh, phải nghỉ học ở nhà có thời gian sử dụng internet, kết bạn, làm quen, công tác quản lý của gia đình và nhà trường chưa thực sự sâu sát và chặt chẽ…

Trước bối cảnh nêu trên, các cơ quan chức năng đã tăng cường đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật. Trong đó, lực lượng Công an các cấp phối hợp với các ngành, lực lượng, nhà trường, khu dân cư tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn của tội phạm mua bán người, xâm hại trẻ em, bạo lực gia đình để người dân nâng cao nhận thức về trách nhiệm bảo vệ và chăm sóc, giáo dục người dưới 18 tuổi; ý thức cảnh giác, tự phòng ngừa với tội phạm bằng hình thức trên các phương tiện thông tin đại chúng, loa phát thanh tại khu dân cư hoặc lồng ghép trong các buổi họp của thôn bản, giờ học ngoại khoá trong các nhà trường…

Thời gian tới, lực lượng Công an các cấp tiếp tục làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương trong công tác phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ em, phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi. Trong đó, phải bám sát các văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; tham mưu các giải pháp phòng ngừa số trẻ em có nguy cơ cao bị xâm hại như trẻ em tại vùng sâu, vùng xa, trẻ em không được đi học. Duy trì và nâng cao chất lượng các mô hình phòng, chống tội phạm và mô hình tự quản về ANTT như “Toàn dân tham gia tố giác tội phạm”, “Tổ nhân dân tự quản”, ‘Thắp sáng niềm tin”, “Dòng họ tự quản”. Đặc biệt, nhân rộng các mô hình điểm như “Phòng chống xâm hại tình dục trẻ em” tại huyện Quang Bình và “Phòng ngừa, trợ giúp người chưa thành niên vi phạm pháp luật dựa vào cộng đồng” của huyện Bắc Quang và Đồng Văn…

Tuy nhiên, sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, ngành vẫn là chưa đủ, hơn hết, các gia đình phải quan tâm hơn đến công tác quản lý, giáo dục con em mình, tránh để xảy ra những hậu quả đáng tiếc.

Bài, ảnh: Nguyễn Lân