Cần phát huy hiệu quả hoạt động của các Tổ sản xuất trong mỗi Hợp tác xã

BHG- Việc thành lập các Hợp tác xã (HTX) kiểu mới trong lĩnh vực nông nghiệp đã góp phần thúc đẩy nền nông nghiệp theo hướng hiện đại hoá; tạo sự liên kết bền vững theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ. Tuy nhiên hiện nay, một số Tổ sản xuất (TSX) trong HTX hoạt động không hiệu quả. Vậy đâu là nguyên nhân của việc các TSX này chưa mang lại lợi ích kinh tế cho HTX và biện pháp nào để giải quyết vấn đề này?

Anh Sẩu thăm mô hình ruộng được cấy bằng máy cấy mạ khay tại thôn Chang (Việt Lâm, Vị Xuyên).

Chúng tôi đến thăm HTX Toàn thôn – thôn Chang tại xã Việt Lâm (Vị Xuyên), đây là HTX Toàn thôn được đánh giá cao với nhiều mô hình kinh tế, các TSX hoạt động hiệu quả. Được biết, HTX hiện có 6 TSX nhưng chỉ có 3 TSX đi vào hoạt động, đó là: TSX máy cấy, mạ khay; TSX vườn ươm và TSX dịch vụ cung ứng phân bón. Theo tìm hiểu từ một số TSX đã giải thể, như: TSX gừng, TSX lúa giống, được biết: Đối với TSX gừng, ban đầu với 5 thành viên, được Phòng NN&PTNT huyện tạm ứng giống, các thành viên vay của HTX số tiền 2 triệu đồng/người; chi ra thêm 1 triệu đồng mua đất,... tổng chi phí ban đầu ước tính là 13 triệu đồng; các gia đình tự góp công. Tuy nhiên khi thu hoạch và bán sản phẩm, chỉ thu lại được 3 triệu đồng, lỗ 10 triệu đồng; dẫn đến phải giải thể TSX. Theo ông Nguyễn Minh Sẩu, Trưởng thôn Chang, Giám đốc HTX cho rằng: “Với các TSX, mặc dù được huyện tạo điều kiện hỗ trợ, tuy nhiên vẫn không thể hoạt động có hiệu quả do điều kiện đất đai và kỹ thuật còn rất hạn chế và nguyên nhân chính, đó là: HTX hiện tại không có được các mối liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ”. Có lẽ đây chính là nguyên nhân đã làm cho nhiều TSX phải “chết yểu”. Cũng theo ông Sẩu, có nhiều công ty đứng ra cung ứng giống nhưng lại không ký cam kết tiêu thụ sản phẩm cho HTX, điều này gây khó khăn cho việc tiêu thụ sản phẩm.

Trong HTX Toàn thôn Chang, chúng tôi ghi nhận TSX máy cấy, mạ khay hoạt động có ý nghĩa thiết thực và hiệu quả hơn cả. Đây không phải là địa phương đầu tiên sử dụng hình thức gieo cấy này; tuy nhiên tại thôn Chang  được đánh giá là hợp lý và phù hợp với địa hình. Được biết, TSX máy cấy, mạ khay là 1 trong 6 TSX của HTX. Ban đầu, TSX được hỗ trợ số tiền 200 triệu đồng để mua máy cấy và khay gieo; HTX cung ứng một số giống lúa như: Thiên ưu 8, Nhị ưu 838... Năm 2016, TSX thực hiện làm thí điểm 0,4 ha, năng suất đạt 65tạ/1ha, tăng so với các năm. Theo tính toán, việc sử dụng máy cấy tại thôn Chang có thể giúp giảm ngày công, giảm giống, nâng cao chất lượng, năng suất lúa; cụ thể giảm tới 40% chi phí so với việc gieo cấy thủ công. Bên canh đó, việc ứng dụng máy cấy, mạ khay vào sản xuất có thể thực hiện “5 cùng” trên toàn thôn. Trao đổi với anh Nguyễn Minh Sẩu, anh cho biết thêm: “Mặc dù có một số TSX đã giải thể ngay sau khi thí điểm, tuy nhiên vẫn có một số TSX đã và đang hoạt động rất hiệu quả, có khả năng đứng vững và phát huy hết được tiềm năng. Chúng tôi rất mong muốn nhận được sự hỗ trợ về mọi mặt để bà con có thể tiếp cận gần hơn với nền nông nghiệp tiên tiến”.

Từ thực tế trên cho thấy, các TSX cần được quan tâm hơn nữa để phát huy có hiệu quả, góp phần thúc đẩy sự phát triển của HTX. Giải pháp thiết thực nhất là tìm ra được sự liên kết trong sản xuất và tiêu thụ, trong cung và cầu; kịp thời tháo gỡ những khó khăn vướng mắc. Bên cạnh đó, những thành viên của TSX cũng cần được bồi dưỡng, tập huấn về kỹ thuật hiện đại để kịp thay đổi nhận thức. Những TSX không hiệu quả và giải thể phần lớn nguyên nhân là không tìm ra được đầu ra cho sản phẩm cũng như còn quá nhiều hạn chế về khoa học kỹ thuật. Tăng cường hiệu quả hoạt động cho các TSX chính là thúc đẩy phát triển các HTX, làm cho nền nông nghiệp phát triển bền vững;  qua đó, giải quyết vấn đề việc làm cho rất nhiều nhân công.

My Ly