Phát huy những cách làm hay trong xây dựng Nông thôn mới

BHG - Giai đoạn 2016-2020, tỉnh ta phấn đấu có 38 xã hoàn thành 19 chỉ tiêu Xây dựng nông thôn mới (XDNTM), các xã còn lại phấn đấu mỗi năm tăng từ 1-2 tiêu chí, tổng nguồn lực cần huy động trên 13,7 nghìn tỷ đồng... Con số trên được dự báo rất khó, nhưng sẽ thành hiện thực nếu tiếp tục phát huy hiệu quả cách làm hay trong XDNTM giai đoạn trước.

Vị Xuyên - huyện đầu tiên của tỉnh có xã hoàn thành mục tiêu XDNTM vào cuối năm 2014. Tuy chưa phải địa phương có tiềm lực kinh tế mạnh, xuất phát điểm XDNTM chưa cao, nhưng qua cách làm linh hoạt, phát huy hiệu quả vai trò của cấp ủy, chính quyền nên vùng nông thôn Vị Xuyên đang có những thay đổi rõ nét. Sau 5 năm triển khai, Vị Xuyên có 2 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, 3 xã đạt 14 tiêu chí, 17 xã còn lại đạt từ 5 - 10 tiêu chí, bình quân mỗi xã đạt 8,5 tiêu chí. Kết quả này xuất phát từ vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của nhân dân.

Theo Bí thư Huyện ủy Vị Xuyên Vi Hữu Cầu, vai trò lãnh đạo của cấp ủy các cấp trong XDNTM đã làm chuyển đổi về tư tưởng, nhận thức của nhân dân, góp phần đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, giải quyết việc làm, giảm nghèo, bộ mặt nông thôn từng bước đổi thay, đời sống vật chất và tinh thần được cải thiện, hệ thống chính trị được củng cố, hoạt động có hiệu quả, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Đồng thời, qua quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện sát sao của cấp ủy các cấp đã xuất hiện nhiều cách làm mới, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả xác định rõ những việc nào làm trước, việc nào làm sau, việc nào trọng tâm cấp bách; thống nhất chia thành các nhóm tiêu chí như: Nhóm không cần tiền hoặc cần ít tiền làm trước đã chỉ rõ 15 việc của xã, 16 việc của thôn và nhân dân tự thực hiện trong XDNTM không cần Nhà nước hỗ trợ; những việc trực tiếp liên quan đến đời sống và thu nhập của nhân dân thì làm trước như tổ chức lại sản xuất, đầu tư vào các cơ sở thiết yếu phục vụ sản xuất và dân sinh như kênh mương, đường giao thông, nước sinh hoạt. Vị Xuyên đã xây dựng mô hình “Hội đồng quản lý và phát triển thôn” tại thôn Chang xã Việt Lâm nay nâng lên thành HTX Dịch vụ nông - lâm nghiệp thôn Chang; mô hình dồn điền đổi thửa tại thôn Chung xã Việt Lâm; các phong trào “Làng mới” gồm 11 phong trào nhằm duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí đối với xã được công nhận đạt chuẩn NTM.

Xín Mần - một trong những huyện nghèo nhất nước bắt tay vào XDNTM với bộn bề gian khó, nhưng trong cái khó ló cái khôn. Huyện cửa ngõ miền Tây đã huy động, sử dụng có hiệu quả nguồn lực xây dựngNTM; phát huy hiệu quả Quỹ phát triển địa phương. Ông Dương Văn Thành, Chủ tịch UBND huyện cho biết: Thực hiện các tiêu chí XDNTM, đặc biệt hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn, BCĐ huyện xác định cần huy động và lồng ghép tốt các nguồn lực. Giai đoạn 2011 - 2015, Xín Mần đã huy động, lồng ghép nguồn lực thực hiện XDNTM với tổng giá trị trên 497 tỷ đồng. Trong đó, vốn đầu tư trực tiếp thực hiện chương trình trên 46 tỷ đồng, vốn lồng ghép từ các chương trình, mục tiêu, dự án trên 270 tỷ đồng, vốn tín dụng trên 109 tỷ đổng, doanh nghiệp góp gần 44 tỷ đồng và nhân dân đóng góp trên 27 tỷ đồng.

Còn huyện Đồng Văn lại chú trọng phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp gắn khai thác du lịch, nhằm nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, nuôi dưỡng và phát huy nội lực XDNTM. Bí thư Huyện ủy Đồng Văn Nguyễn Ngọc Thanh khẳng định: Huyện tận dụng lợi thế, tiềm năng, tập trung phát triển cây cảnh quan thu hút khách du lịch, trong đó chú trọng trồng cây Tam giác mạch, Lê, Mận, Đào dọc tuyến Quốc lộ 4C, các điểm du lịch. Đồng Văn đã lựa chọn Tam giác mạch là cây trồng chính vụ Đông, các HTX đã ký hợp đồng thu mua sản phẩm với bà con nhân dân, giá thu mua 20 nghìn đồng/kg hạt giúp người dân yên tâm trồng Tam giác mạch. Hiện nay, HTX sản xuất bánh, kẹo, rượu, trà từ Tam giác mạch đang hoạt động hiệu quả, giải quyết công ăn việc làm, tạo nguồn thu ổn định cho người dân. Qua đó, đời sống được nâng lên, người dân càng vững tâm dồn tâm, lực thực hiện XDNTM.

...Sự chủ động, linh hoạt trong cách làm của mỗi địa phương, phù hợp với điều kiện thực tế, không dập khuôn, máy móc, nóng vội, chạy theo thành tích nên XDNTM của tỉnh đi vào thực chất. Với xuất phát điểm thấp, khi bắt tay XDNTM, tỉnh ta đã xác định rõ cách làm, cũng như phương phâm chỉ đạo thống nhất, xuyên suốt, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị nên kết quả đạt được rất khả quan. Sau 5 năm thực hiện XDNTM, với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền, tổ chức đoàn thể, quần chúng nhân dân, đến hết 2015 toàn tỉnh có 11 xã được công nhận đạt chuẩn NTM (trong đó có 3 xã đặc biệt khó khăn thuộc huyện 30a), xếp thứ 33/63 tỉnh, thành trong cả nước; 1 xã đạt từ 15-18 tiêu chí, 25 xã đạt từ 10-14 tiêu chí, 121 xã đạt từ 5-9 tiêu chí, 18 xã đạt dưới 5 tiêu chí, bình quân mỗi xã đạt 7,9 tiêu chí.

Tổng nguồn lực huy động thực hiện XDNTM giai đoạn 2011-2015 trên địa bàn tỉnh đạt gần 3 nghìn tỷ đồng, trong đó vốn Chương trình XDNTM 377 tỷ đồng, vốn lồng ghép trên 2 nghìn tỷ đồng, huy động đóng góp của các tổ chức, cá nhân trên 479 tỷ đồng. Ngoài ra, vốn vay của các ngân hàng cho hộ sản xuất, kinh doanh, làm đường giao thông, xây dựng nhà ở đạt 3.540 tỷ đồng. Trong 5 năm, có 1.512km đường giao thông nông thôn được nâng cấp, mở mới; làm mới, cải tạo, nâng cấp 670 công trình thủy lợi; 508 công trình, cải tạo lưới điện cho 3.514 hộ gia đình; cải tạo, nâng cấp 415 trường học... Nhân dân hiến gần 1,7 triệu m2 đất, đóng góp trên 1,8 triệu ngày công đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng.

Kết quả trên đã làm cho bộ mặt nông thôn có đổi mới, khang trang, sạch sẽ, văn minh hơn, cơ sở hạ tầng thiết yếu được đầu tư xây dựng đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH của địa phương, thu nhập và đời sống nhân dân được cải thiện, tăng từ 9,6 triệu đồng năm 2011 lên 19,2 triệu đồng/người/năm 2015; nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân có sự chuyển biến tích cực, phát huy được tính chủ động, sáng tạo, sự tham gia đóng góp của mọi tầng lớp nhân dân; huy động được toàn thể hệ thống chính trị thực hiện chương trình, thống nhất được công tác chỉ đạo, điều hành triển khai thực hiện XDNTM hiệu quả hơn; có sự chuyển biến trong việc tổ chức lại sản xuất, phát huy tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương như thành lập các tổ chỉ đạo sản xuất ở thôn, bản, nhóm sở thích, tổ hợp tác, sản xuất gắn với địa chỉ tiêu thụ sản phẩm.

Đây chính là tiền đề quan trọng, niềm tin để tỉnh ta phấn đấu có 38 xã hoàn thành 19 tiêu chí NTM, các xã còn lại phấn đấu hàng năm tăng từ 1-2 tiêu chí, tổng sản phẩm bình quân đạt 30 triệu đồng/người/năm; tổng nguồn vốn dự kiến đầu tư nông thôn mới trên 13,7 nghìn tỷ đồng trong giai đoạn 2016-2020.

THIÊN THANH