Hợp tác xã rượu ngô Thanh Vân thúc đẩy phát triển nghề truyền thống

HGĐT- Huyện Quản Bạ, trong sản xuất nông nghiệp chủ yếu là trồng cây ngô. Vào thời điểm này, nếu ai đặt chân lên vùng cao nguyên này sẽ được ngắm nhìn những rải vườn ngô xanh ngút mắt. Quản Bạ không chỉ có vẻ đẹp thiên nhiên thơ mộng, khí hậu quanh năm mát mẻ mà đặc biệt có hương vị của một loại rượu ngon làm từ men lá.

Rượu ngô ở tỉnh ta được đồng bào chưng cất nhiều, nhưng rượu ở xã Thanh Vân ( Quản Bạ) là đặc biệt hơn cả, bởi được nấu bằng công thức gia truyền của người Mông. Chính vì vậy để rượu ngô Thanh Vân trở thành một đặc sản của huyện Quản Bạ. Hội đồng Khoa học huyện Quản Bạ đã xây dựng đề tài: “Nghiên cứu tính đặc thù truyền thống nhằm nâng cao chất lượng rượu ngô Thanh Vân” đề tài đã được Hội đồng Khoa học tỉnh phê duyệt. Sở Khoa học và công nghệ Hà Giang được dự án Caritas-Thụy Sỹ hỗ trợ đã thành lập Hợp tác xã (HTX) sản xuất rượu ngô Thanh Vân.

Được thành lập từ tháng 12.2003 và đến đầu năm 2007, sản phẩm rượu ngô Thanh Vân chính thức được bán ra thị trường. Với mục tiêu tiếp tục sản xuấtrượu ngô từ men lá truyền thống của địa phương, tạo tiền đề thúc đẩy kinh tế gia đình phát triển, giải quyết việc làm cho các xã viên, chủ yếu là người địa phương, giúp bà con tăng thêm thu nhập, ổn định, bền vững, góp phần xoá đói giảm nghèo, đưa nghề nấu rượu từ sản xuất thủ công phát triển thành dây chuyền sản xuất hiện đại, góp phần kiểm soát được chất lượng cũng như cải thiện được vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm trong quá trình sản xuất

Trong quá trình sản xuất rượu ngô Thanh Vân vẫn là những công đoạn thủ công truyền thống: Ủ bằng men lá và chưng cất trong thùng gỗ lớn. Ông Vàng Sèo Mua, Chủ nhiệm HTX rượu ngô Thanh Vân, ông là người gắn bó với nghề này lâu năm cho biết cách làm men ủ rượu như sau: “Men ủ rượu gồm bột kê và một số loại cây thuốc trong rừng được say nhuyễn rồi nặn thành bánh. Vì vậy mà hương vị đặc trưng của rượu ngô Thanh Vân được khách hàng nhớ mãi”. Men rượu do HTX sản xuất, đượcBan quản lý bán cho các xã viên về ủ men và chưng cất tại nhà. Sau đó HTX thu mua sản phẩm rượu của xã viên để chưng cất lại lần 2 rồi pha chế, khử chất anđêhit , đóng chai tại xưởng để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Hiện nay, HTX sản xuất rượu ngô Thanh Vân trong Ban quản lý có 06 nhân viên, 16 nhân viên chuyên rửa chai và đóng chai, 68 xã viên. Vì vậy khi HTX ra đời, góp phần tạo việc làm cho hàng trăm người lao động và nâng cao chất lượng đời sống cho bà con nơi đây. Anh Thành, là xã viên cho biết: Từ khi gia nhập HTX, nguồn thu nhập trong gia đình tôi ổn định hơn. gia đình tôi đã tận dụng bã rượu để nuôi lợn, ngoài ra tôi trồng cỏ để chăn nuôi trâu, bò. Thu nhập trung bình của gia đình tôi được 35 triệu đồng/năm”.

HTX có một dây chuyền sản xuất rượu hiện đại, có 01 phòng vi sinh ( chuyên nuôi giống men truyền thống), 02 nồi chưng cất, 01 máy xoáy nút chai. Nhờ chất lượng sản phẩm thơm ngon, đảm bảo, từ khi thành lập đến nay trung bình số lượng rượu sản xuất được 30.000 chai/năm (dung tích 0,5l/ chai), mỗi chai bán ra thị trường với giá nhập giao động từ 15.000đ đến 18.000đ/chai. Từ năm 2007 đến nay, HTX nộp hơn 600 triệu đồng vào ngân sách của nhà nước. HTX còn thường xuyên trang bị cho xã viên kiến thức về khoa học, bảo vệ môi trường trong sản xuất, đảm bảo vệ sinh. Hương vị đặc trưng của rượu ngô Thanh Vân được khách hàng nhớ mãi, vì vậy nó không chỉ bó hẹp trên địa bàn tỉnh mà còn lan rộng ra nhiều tỉnh khác, những đơn đặt hàng ngày càng nhiều hơn.Tuy nhiên trong thời gian qua trên thị trường có rất nhiều rượu ngô Thanh Vân giả, kém chất lượng, đã gây ảnh hưởng rất lớn tới thương hiệu HTX sản xuất rượu ngô Thanh Vân, người tiêu dùng khó có thể nhận biết hàng thật hay hàng giả. Vì vậy, hiện nay rượu ngô Thanh Vân chính hiệu, trên nắp trai có gián tem chống hàng giả của Bộ Công an, khách hàng bây giờ có thể an tâm khi sử dụng .

Đến nay, hoạt động của HTX sản xuất rượu ngô Thanh Vân đã mang lại hiệu quả thiết thực, sản phẩm không chỉ được bà con trong vùng ái mộ mà nó đã trở thành một sản phẩm được nhiều người trong cả nước biết đến. Tiêu biểu HTX sản xuất rượu ngô Thanh Vân được nhận Huy chương vàng của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, do Ban tổ chức Hội chợ “Thần nông” – Hà Giang năm 2008; Cúp vàng thương hiệu an toàn vì sức khoẻ cộng đồng năm 2010; được trao 07 Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang...

Đểgiữ được uy tín “ thương hiệu”, HTX sản xuất rượu ngô Thanh Vân luôn tuân thủ các quy trình sản xuất rượu đặc sản để có giá trị loại rượu ngon nổi tiếng của đồng bào Mông trên quê hương miền núi Quản Bạ.