Vì nhân dân phục vụ, nhìn từ Chỉ số PAPI

BHG - Nếu như năm 2019, Chỉ số hiệu quả Quản trị và Hành chính công (PAPI) của tỉnh ta xếp thứ 45 thì năm 2020 đã bứt phá 12 bậc, đứng đầu nhóm đạt điểm Trung bình thấp để xếp hạng thứ 33/63 tỉnh, thành phố. Đặc biệt hơn, có chỉ số nội dung (CSND) thuộc nhóm đạt điểm thấp nhất nay “ngược dòng”, giữ vị trí nhóm đầu cả nước.

Cán bộ Trung tâm Phục vụ Hành chính công tỉnh giúp người dân thực hiện các thủ tục hành chính.

Năm 2020, Chỉ số PAPI do Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) thực hiện tiếp tục tập trung vào 8 CSND, gồm: Tham gia của người dân ở cấp cơ sở; công khai, minh bạch; trách nhiệm giải trình với người dân; kiểm soát tham nhũng trong khu vực công; thủ tục hành chính công; cung ứng dịch vụ công; quản trị môi trường và quản trị điện tử. Chỉ số PAPI được xếp hạng theo 4 nhóm, tính điểm số từ cao xuống thấp, gồm: Nhóm đạt điểm Cao nhất (nhóm 1), Trung bình cao (nhóm 2), Trung bình thấp (nhóm 3) và Thấp nhất (nhóm 4). Kết quả chỉ số PAPI năm 2020, tỉnh ta đạt 42,67/80 điểm (tương ứng 53,34%) đứng đầu nhóm 3 (gồm 16 địa phương), xếp hạng 33/63 tỉnh, thành phố; tăng 0,25 điểm và 12 bậc so với năm 2019.

Chỉ số PAPI năm 2020 của tỉnh ta đạt kết quả khá toàn diện, có 6/8 CSND xếp loại trong nhóm 1 và 2. Trong khi đó, năm 2019 chỉ có 3 CSND thuộc nhóm 2 và không có CSND thuộc nhóm 1. Ví như CSND “Trách nhiệm giải trình với người dân”, năm 2019 thuộc nhóm đạt điểm thấp nhất (xếp thứ 42/63 tỉnh, thành) thì năm 2020 bứt phá 27 bậc, vươn lên thuộc nhóm 1, xếp thứ 15/63 tỉnh, thành phố. Đây là minh chứng quan trọng, chứng minh hiệu quả của các cuộc tiếp xúc, đối thoại giữa các cấp chính quyền với người dân. Đồng thời cho thấy mức độ tin tưởng của người dân vào tòa án và các cơ quan tư pháp địa phương khi CSND này tập trung đánh giá: Hiệu quả tương tác giữa người dân với các cấp chính quyền; giải đáp khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của người dân; tiếp cận dịch vụ tư pháp.

Tương tự như vậy, CSND “Quản trị môi trường” của tỉnh ta xếp thứ 15/63 tỉnh, thành phố, tăng 3 bậc so với năm 2019. Chỉ số này phản ánh ý kiến đánh giá của người dân về chất lượng không khí, nguồn nước sinh hoạt nơi cư trú; trở thành kênh thông tin quan trọng giúp các cấp chính quyền hiểu sâu sắc hơn mối quan ngại của người dân về vấn đề môi trường để có chương trình hành động sát thực tiễn. Và kết quả trên đã minh chứng sự nghiêm túc của chính quyền và doanh nghiệp đầu tư ở địa phương trong nỗ lực bảo vệ môi trường. Thêm một ấn tượng khác, CSND “Thủ tục hành chính công” của tỉnh ta tăng 14 bậc so với năm 2019, vươn lên vị trí thứ 9/63 tỉnh, thành phố, thuộc nhóm 1 so với cả nước. Điều này phản ánh sinh động chỉ số đo lường chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công ở những lĩnh vực cần thiết nhất cho đời sống của người dân, bao gồm: Thủ tục chứng thực/xác nhận của chính quyền cơ sở; cấp giấy phép xây dựng; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và thủ tục hành chính công cấp xã, phường. Đồng thời, phản ánh mức độ chuyên nghiệp của các cấp chính quyền cũng như khả năng đáp ứng yêu cầu của người dân đối với dịch vụ hành chính công.

Cùng với 3 CSND thuộc nhóm 1, tỉnh ta có thêm 3 chỉ số đánh giá thuộc nhóm 2 của cả nước, gồm: “Tham gia của người dân ở cấp cơ sở” (xếp thứ 25/63), “Công khai, minh bạch” và “Quản trị điện tử” cùng xếp thứ 26/63 tỉnh, thành phố. Kết quả này phản ánh sự nỗ lực của các cấp chính quyền trong việc tương tác với người dân trên không gian mạng internet, bao gồm: Mức độ sẵn có, khả năng sử dụng và khả năng đáp ứng của dịch vụ công trực tuyến. Đồng thời, công khai minh bạch: Danh sách hộ nghèo, ngân sách cấp xã, tiếp cận thông tin, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và khung giá đền bù, theo quy định của Pháp lệnh thực hiện dân chủ cơ sở và các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành nhằm đảm bảo quyền “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”.

Bên cạnh những ưu điểm, tỉnh ta cũng thẳng thắn nhận diện hạn chế thông qua kết quả phân tích Chỉ số PAPI. Đó là 2/8 CSND thuộc nhóm 4, xếp hạng thấp. Trong đó, CSND “Cung ứng dịch vụ công” chỉ đạt 6,62/10 điểm, xếp thứ 57/63 tỉnh, thành phố, giảm 24 bậc so với năm 2019. Qua khảo sát của cơ quan chuyên môn cho thấy, đa phần các tiêu chí cấu thành CSND này đều đánh giá ở mức thấp, như: Tiêu chí giáo dục tiểu học công lập đạt 1,35/2,5 điểm; cơ sở hạ tầng căn bản đạt 1,83/2,5 điểm... Nguyên nhân dẫn đến thực tế này là do điều kiện địa hình vùng cao, dân cư phân tán, khoảng cách từ nhà đến trường của học sinh tiểu học khá xa, mất nhiều thời gian; đường giao thông gần gia đình nhất chủ yếu là đường cấp phối hoặc bê tông hẹp. Mặt khác, tỷ lệ gia đình được dùng nước máy trong sinh hoạt hàng ngày còn quá ít; công tác thu gom rác thải mới thực hiện chủ yếu ở các đô thị… Riêng CSND “Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công” của tỉnh ta mặc dù tăng 3 bậc so với năm 2019 nhưng mới dừng ở vị trí xếp hạng thứ 55/63 tỉnh, thành phố. Trong 4 tiêu chí thành phần của CSND này có tiêu chí “Công bằng trong tuyển dụng vào nhà nước” đạt điểm thấp nhất (0,96/2,5 điểm tương ứng 38,4%); tiếp đó là tiêu chí “Kiểm soát tham nhũng trong chính quyền” (đạt 1,42/2,5 điểm, tương ứng 56,8%). Điều này phản ánh công tác tuyển dụng vào cơ quan nhà nước cần tiếp tục được các cấp, ngành quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện đúng quy định của pháp luật…

Một trong những giá trị cốt lõi của Chỉ số PAPI là tạo cơ hội cho người dân tham gia đánh giá hiệu quả hoạt động của chính quyền, vận động chính quyền cải thiện cung cách phục vụ nhân dân. Do đó, ngay sau khi Chỉ số PAPI được UNDP công bố (tháng 4 vừa qua), trên cơ sở phân tích cụ thể Chỉ số PAPI năm 2020, UBND tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để cải thiện và nâng cao Chỉ số PAPI năm 2021 của tỉnh. Qua đó, tiếp tục cải thiện hiệu quả công tác, nâng cao mức độ hài lòng của người dân với hiệu quả quản trị và hành chính công nhằm thực hiện tốt hơn mục tiêu: “Nhà nước của dân, do dân, vì dân”.

 THU PHƯƠNG