Hỗ trợ sản xuất, dạy nghề, tạo việc làm – nguồn lực giúp người nghèo vươn lên

HGĐT-Từ năm 2011 đến 2013, toàn tỉnh giảm được gần 20.000 hộ nghèo, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 41,8% xuống còn 26,95% (bình quân mỗi năm giảm gần 5%). Để đạt được kết quả ấn tượng đó là nhờ sự cố gắng, nỗ lực, vượt khó chung của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên địa bàn toàn tỉnh. Đặc biệt, việc quan tâm, thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ sản xuất, dạy nghề, tạo việc làm đã tạo nguồn lực lớn giúp các hộ nghèo vươn lên.

Là tỉnh miền núi, điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, trình độ dân trí không đồng đều nên Hà Giang luôn là địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất trong cả nước. Tỷ lệ hộ nghèo cao được tỉnh xác định là do người dân thiếu vốn đầu tư, thiếu kinh nghiệm sản xuất, không có nghề và việc làm ổn định. Để thực hiện tốt công tác giảm nghèo, trong những năm gần đây, tỉnh đặc biệt quan tâm đến việc triển khai các chính sách hỗ trợ trực tiếp cho người nghèo của Nhà nước nhằm giải quyết những khó khăn, giúp người dân bứt phá vươn lên. Khó khăn đầu tiên là thiếu vốn để đầu tư phát triển sản xuất, chăn nuôi. Nhằm giải quyết vấn đề này, tỉnh chỉ đạo các ngành, các cấp quan tâm, triển khai có hiệu quả chương trình cho hộ nghèo vay vốn hỗ trợ lãi suất. Trong đó, trọng tâm là nguồn vốn hỗ trợ hộ nghèo cho vay ủy thác thông qua các tổ chức hội, đoàn thể của Ngân hàng CSXH tỉnh. Đến nay, tổng dư nợ cho vay hộ nghèo đạt khoảng 1.600 tỷ đồng với trên 114 nghìn hộ nghèo được vay phát triển sản xuất, chăn nuôi. Do thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát nên hầu hết các hộ vay vốn đều sử dụng vốn đúng mục đích, đồng vốn phát huy hiệu quả cao. Điển hình như gia đình chị Nguyễn Thị Hiến, tổ 5, thị trấn Đồng Văn được vay 30 triệu đồng từ nguồn vốn cho vay hộ nghèo của Ngân hàng CSXH để phát triển kinh tế. Chị Hiến cho biết: “Gia đình tôi thuộc diện hộ cận nghèo, rất cần có vốn để phát triển kinh tế, cho thu nhập cao hơn. Trong lúc thiếu vốn, năm 2013, gia đình được Ngân hàng CSXH huyện giải ngân cho vay 30 triệu đồng, tôi chi 22 triệu mua trâu sinh sản, còn lại 8 triệu sửa sang chuồng trại và đầu tư nuôi lợn, nuôi gà. Đến nay, việc chăn nuôi trâu sinh sản, lợn, gà đang thuận lợi. Đàn lợn, đàn gà đã xuất chuồng lứa đầu tiên cũng cho gia đình khoản thu không nhỏ. Nguồn vốn vay ưu đãi dành cho hộ nghèo thực sự có ý nghĩa, giúp gia đình chúng tôi có thêm động lực để bứt phá vươn lên thoát nghèo bền vững”. Gia đình chị Hiến chỉ là một trong rất nhiều hộ nghèo được vay vốn hỗ trợ lãi suất từ Ngân hàng CSXH biết đầu tư đúng mục đích và cho hiệu quả kinh tế.

Song hành cùng hoạt động cho hộ nghèo vay vốn, các địa phương cũng đặc biệt quan tâm đến việc tập huấn nâng cao trình độ cho nhân dân, nhất là các hộ ở vùng sâu, xa, trình độ không đồng đều. Từ năm 2011 đến nay, toàn tỉnh tổ chức tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi cho 71 nghìn lượt người tham gia, xây dựng hàng trăm chuyên mục khuyến nông, hướng dẫn kỹ thuật trên các phương tiện thông tin đại chúng, phát hành hàng chục nghìn cuốn bản tin khuyến nông cấp phát cho dân. Đặc biệt, các địa phương trong tỉnh cũng xây dựng được gần 50 mô hình trình diễn khuyến nông, khuyến lâm. Thông qua các mô hình khuyến nông, khuyến lâm, người dân không những được hỗ trợ vốn, giống, phân bón mà còn nắm bắt được tiến bộ khoa học mới để vận dụng vào sản xuất, chăn nuôi lâu dài, phát triển kinh tế bền vững. Đồng chí Hoàng Quang Hoàn, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Minh cho biết: “Việc thực hiện tốt công tác đào tạo, tập huấn cho nhân dân nắm bắt được khoa học kỹ thuật để áp dụng vào sản xuất, chăn nuôi luôn đóng vai trò quan trọng trong công tác xóa đói, giảm nghèo. Do đó, hàng năm, Yên Minh luôn dành kinh phí để triển khai chính sách hỗ trợ người dân tiếp cận khoa học kỹ thuật thông qua việc tổ chức tập huấn, xây dựng mô hình trình diễn. Trong đó, các mô hình trình diễn không những tạo thu nhập, nâng cao kiến thức cho nhân dân, nhiều mô hình còn mở hướng phát triển sản xuất hàng hóa cho địa phương. Đơn cử, năm 2013, huyện triển khai mô hình trồng giống lúa Japonica ĐS1 tại xã Mậu Duệ. Kết quả, đây là giống lúa giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện tại địa phương nên huyện xây dựng kế hoạch hỗ trợ để thực hiện thí điểm tập trung tại các xã trọng điểm lúa với mục tiêu năm 2014 trồng 100 ha”... Việc thực hiện tốt chính sách hỗ trợ người dân tiếp cận tiến bộ khoa học kỹ thuật không những giúp các hộ nghèo có điều kiện vươn lên mà còn giúp toàn tỉnh thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu phát triển trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp hàng năm.

Tỷ lệ lao động khu vực nông thôn chiếm rất cao, do đó công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm luôn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh. Việc thực hiện chính sách dạy nghề và tạo việc làm cho người nghèo được quan tâm và triển khai hàng năm. Trong 3 năm gần đây, các cơ sở dạy nghề trên địa bàn toàn tỉnh tổ chức đào tạo nghề cho 47.942 lao động, nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo nói chung lên gần 40% đến năm 2013. Đặc biệt, việc triển khai Đề án 1956 về đào tạo nghề cho lao động nông thôn và Nghị quyết 30a của Chính phủ nên mạng lưới dạy nghề được mở rộng, nâng cấp. Hiện nay, trên địa bàn toàn tỉnh hiện có 18 cơ sở dạy nghề, trong đó có 1 trường Cao đẳng nghề, 1 trường Trung cấp nghề và 12 Trung tâm dạy nghề công lập và tư thục. Các cơ sở dạy nghề được nâng cấp nên cơ sở vật chất được đầu tư, đội ngũ giáo viên được bổ sung, ngành nghề đa dạng đã đáp ứng nhu cầu học nghề của lao động và thị trường lao động, chất lượng dạy nghề từng bước được nâng lên. Chính sách tạo việc làm cho người nghèo luôn thực hiện song hành cùng công tác đào tạo nghề. Thông qua các chương trình, dự án, trong 3 năm qua, toàn tỉnh giải quyết việc làm mới cho trên 46 nghìn lao động, trong đó đi xuất khẩu lao động và làm việc ngoài tỉnh gần 5 nghìn lao động. Bên cạnh đó, tỉnh xem xét, quyết định đầu tư cho vay vốn đối với 2 nghìn dự án từ nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm với doanh số cho vay 63 tỷ đồng, góp phần giải quyết việc làm cho gần 5 nghìn lao động. Các chính sách tạo việc làm đã góp phần giảm tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị xuống còn 1,9%, nâng tỷ lệ sử dụng thời gian lao động ở khu vực nông thôn lên 86,73%.

Việc triển khai nghiêm túc, hiệu quả các chính sách hỗ trợ sản xuất, dạy nghề, tạo việc làm thực sự tạo bước chuyển biến trong công tác xóa đói, giảm nghèo trên địa bàn tỉnh. Dù vậy, gần 20.000 hộ mới thoát nghèo trong 3 năm vừa qua vẫn cần có sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, nhất là ý thức tự lực, tự cường vươn lên trong cuộc sống, thoát nghèo bền vững.