Tinh gọn bộ máy nơi địa đầu Tổ quốc – Kỳ 1: Thực tiễn tạo quyết sách

BHG - Cuối tháng 9 vừa qua, tỉnh ta đã sáp nhập một số cơ quan thuộc khối Đảng với chính quyền tương đồng chức năng, nhiệm vụ, tạo thành cơ quan mới, gồm: UBKT - Thanh tra tỉnh; Ban Tổ chức - Nội vụ tỉnh… Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt quan trọng, nhằm đổi mới, sắp xếp các cơ quan trong hệ thống chính trị tinh gọn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết T.Ư 6 (khóa XII).

Tháng 9.2018, Văn phòng Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Vị Xuyên được hợp nhất thành Văn phòng huyện Vị Xuyên. Trong ảnh: Cán bộ Văn phòng huyện Vị Xuyên trao đổi nghiệp vụ.

Trong quá trình hoạt động, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trên địa bàn tỉnh đã phát huy vai trò quan trọng đối với sự phát triển toàn diện, bền vững của mảnh đất địa đầu cực Bắc Tổ quốc. Song, thực tiễn cho thấy, hoạt động của bộ máy cũng bộc lộ hạn chế, đòi hỏi có bước chuyển mang tính đột phá, đáp ứng xu thế phát triển của thực tiễn.

Tổ chức bộ máy các cơ quan Đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh có 72 đơn vị, gồm 37 cơ quan chuyên môn, 9 đơn vị sự nghiệp công lập và 26 hội cấp tỉnh. Cấp huyện, thành phố có đến 952 phòng, ban chuyên môn; 677 đơn vị sự nghiệp và 170 hội. Toàn tỉnh có 195 xã, phường, thị trấn với 2.071 thôn, tổ dân phố. Trong quá trình hoạt động, các cơ quan, đơn vị đã có những đóng góp quan trọng, tích cực vào sự phát triển KT-XH của tỉnh. Tuy nhiên, cấp ủy, chính quyền tỉnh cũng thẳng thắn nhìn nhận: Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị chưa kịp thời được điều chỉnh, đáp ứng yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế; phát huy, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh và thực hiện các mục tiêu chiến lược có tính đột phá nhằm giảm nghèo bền vững. Công tác quản lý, giao biên chế tuy thực hiện đúng quy định của T.Ư, song chưa đảm bảo tính khoa học; trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có bước trưởng thành, song chưa ngang tầm nhiệm vụ…

Bên cạnh đó, quy định khung của T.Ư cho tất cả các tỉnh, thành trong cả nước chưa phát huy sự chủ động của địa phương; quy định về tổ chức bộ máy, tiêu chuẩn, vị trí chức danh các cơ quan Đảng, đoàn thể độc lập với cơ quan quản lý nhà nước dẫn đến bộ máy cồng kềnh, trùng chéo, hiệu lực, hiệu quả chưa cao; có khoảng cách giữa vai trò lãnh đạo của Đảng với hiệu quả quản lý Nhà nước và sự làm chủ của nhân dân. Hơn nữa, việc sắp xếp, tổ chức bộ máy của một số cơ quan, đơn vị theo quy định chung của T.Ư còn bất cập. Đơn cử như ngành Y tế tỉnh, số lượng đơn vị trực thuộc lớn, gồm 50 đầu mối: 1 văn phòng, 2 chi cục và 47 đơn vị sự nghiệp (chưa kể 195 trạm y tế cấp xã), song lại thiếu các bệnh viện chuyên khoa như: Bệnh viện Lão khoa, Ung bướu hay Bệnh viện Nội tiết... Hơn nữa, tại mỗi địa phương đều có Phòng Y tế, Trung tâm Y tế, Trung tâm Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ); có những trạm y tế xã, phường và bệnh viện gần nhau nên khó phát huy hiệu quả. Điều này khiến nguồn nhân lực đã thiếu lại bị phân tán, đầu tư trang thiết bị không đồng bộ, lãng phí.

Hay như, ngành Giáo dục, toàn tỉnh hiện có 2.464 điểm trường, phủ rộng đến các thôn, bản từ cấp học Mầm non đến Tiểu học. Nhiều trường có trên 10 điểm trường lẻ; có điểm trường, học sinh phải học lớp ghép vì không đủ số lượng khiến việc quản lý, tổ chức các hoạt động dạy và học gặp không ít khó khăn. Trong khi đó, vẫn phải đảm bảo định mức biên chế giáo viên/đầu lớp học và yêu cầu thiết yếu theo quy định của một trường học nên gây lãng phí, hiệu quả không cao. Điều này đòi hỏi việc nghiên cứu, sắp xếp lại các điểm trường, nhằm tập trung đầu tư, tạo điều kiện cho học sinh ở các thôn, bản được thụ hưởng đầy đủ chương trình, chế độ chính sách, cơ sở vật chất, thiết bị, giảm thiểu học sinh bỏ trường, bỏ lớp.

Cùng với bất cập trên, chức năng, nhiệm vụ giữa một số cơ quan tham mưu giúp việc của khối Đảng và cơ quan chuyên môn khối chính quyền còn trùng chéo, chưa đảm bảo đồng bộ, liên thông; công tác quản lý, phân cấp quản lý cũng bộc lộ bất cập. Trong đó, cùng một đơn vị, lĩnh vực hoạt động nhưng trực thuộc nhiều đầu mối quản lý, chưa thống nhất giữa ngành và địa phương. Ví như Trường Chính trị tỉnh và Trung tâm Bồi dưỡng chính trị cấp huyện do cấp ủy trực tiếp chỉ đạo, giao nhiệm vụ. Nhưng cơ chế tài chính, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức của nhà trường do cấp chính quyền quản lý… Hoặc ở cấp huyện, ngành Y tế có 4 đầu mối: Sở Y tế trực tiếp quản lý Trung tâm Y tế, Trung tâm DS-KHHGĐ và bệnh viện tuyến huyện; cấp huyện chỉ quản lý Phòng Y tế; Trung tâm Y tế quản lý các trạm y tế xã nhưng chức năng khám, điều trị do bệnh viện huyện quản lý; việc thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về DS-KHHGĐ do Trung tâm DS-KHHGĐ chỉ đạo…

Từ thực tiễn trên đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với hệ thống chính trị; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng phục vụ xã hội, phục vụ nhân dân. Do vậy, từ năm 2016 đến nay, Tỉnh ủy đã ban hành nhiều quyết sách mang tính chiến lược nhằm đổi mới, sắp xếp các cơ quan trong hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

 Bài, ảnh: THU PHƯƠNG

Kỳ 2: Bộ máy tinh gọn.