Sa thải Giám đốc FBI, Tổng thống Trump gây bão chính trị?

Từng ca ngợi Giám đốc FBI James Comey trong vụ điều tra bê bối email của bà Clinton, giờ đây Tổng thống lại bất ngờ sa thải Comey vì chính lý do này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa tạo ra một cơn địa chấn chính trị trong nội bộ nước Mỹ bằng việc bất ngờ sa thải Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI), ông James Comey, vào hôm 9/5 (giờ Mỹ).

Ông James Comey. Ảnh: Reuters.

Ông Comey vốn đang phụ trách công tác điều tra về các cáo buộc cho rằng nhóm vận động tranh cử của ông Trump vào năm 2016 đã “câu kết” với phía Nga để tác động đến kết quả bầu cử.

Tổng thống Trump cho biết lý do ông sa thải ông Comey là vì cách xử lý của ông này đối với một vụ bê bối email trong năm bầu cử liên quan đến ứng viên Tổng thống của phe Dân chủ là bà Hillary Clinton.

Nhưng dù vậy, động thái này vẫn khiến phe Dân chủ và những người khác nghi ngờ là Nhà Trắng đang cố làm lu mờ vụ điều tra của FBI liên quan đến Nga.

Sai lầm lớn của ông Trump?

Một số nhân vật của đảng Dân chủ còn so sánh động thái trên của Tổng thống Trump với sự kiện Tổng thống Mỹ Richard Nixon vào năm 1973 đã sa thải một công tố viên đặc biệt điều tra vụ bê bối Watergate.

Nhà Trắng đã bác bỏ các cáo buộc cho rằng có bất cứ động cơ chính trị nào trong động thái trên của ông Trump, người nhậm chức vào ngày 20/1.

Lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Mỹ Chuck Schumer cho biết ông đã nói chuyện với ông Trump và nói với ông ấy rằng ông ấy đã “phạm phải một sai lầm rất lớn” khi sa thải Comey.

Dù nhiều đảng viên Dân chủ chỉ trích cách Comeny xử lý vụ điều tra email bà Clinton, họ cho biết họ cảm thấy có vấn đề với thời điểm mà ông Trump chọn để sa thải Comey.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Richard Burr, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện, tuyên bố: “Tôi tin rằng việc sa thải ông ấy là một tổn thất đối với FBI và đất nước”.

Trong một lá thư, Tổng thống Trump nói với ông Comey rằng ông chấp nhận khuyến nghị của Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions, đó là ông Comey không lãnh đạo hiệu quả cơ quan FBI nữa. Nhiệm kỳ của ông Comey đáng lẽ kéo dài đến tháng 9/2023.

Andrew McCabe, Phó của Comey, trở thành quyền Giám đốc FBI. Theo Nhà Trắng, việc tìm kiếm một giám đốc thường trực mới bắt đầu ngay tức khắc.

Thời điểm sa thải

Quyết định sa thải được thực hiện vào thời điểm mà các việc làm trước đây của James Comey đã được công chúng biết đến trong nhiều tháng trời, mà quyết định đó cũng không cần kết luận từ báo cáo kiểm điểm của Tổng thanh tra Michael Horowitz của Bộ Tư pháp về hành vi của ông Comey.

Hoạt động kiểm tra nói trên dự kiến mất một năm mới hoàn thành.

Việc kiểm tra lại của Michael Horowitz tập trung vào một số vấn đề liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm ngoái, bao gồm tuyên bố công khai của ông Comey vào tháng 7/2016 về các lý do không khuyến nghị truy tố Hillary Clinton về việc sử dụng server email cá nhân.

Những nhân tố như thế này đã được Thứ trưởng Tư pháp Rod Rosenstein viện dẫn trong một thư báo vào hôm 9/5. Rosenstein nói rằng hành vi của Comey là sự vi phạm các nguyên tắc đã định hình của FBI. “FBI không thể lấy lại sự tin tưởng từ công chúng và quốc hội nếu như nó thiếu một vị giám đốc hiểu được sức nặng của các lỗi lầm và cam kết không bao giờ tái phạm”.

Nhân viên FBI “hoang mang”

Một quan chức FBI giấu tên cho biết, vụ sa thải đã gây sốc cho các nhân viên FBI – đa số họ đều đặt niềm tin vào James Comey bất chấp có những tranh cãi quanh cách ông này xử lý vụ email của bà Clinton.

Quan chức nói trên cho biết thêm, trong nội bộ các đặc vụ FBI có mối quan ngại rằng việc sa thải có động cơ chính trị liên quan đến yếu tố Nga.

Các quan chức khác trong lĩnh vực tình báo và thực thi pháp luật của Mỹ cũng nghi vấn cách giải thích của Nhà Trắng đối với việc sa thải Comey.

Austin Berglas, một cựu nhân viên FBI, nói: “Ông Trump từng ca ngợi ông ấy vì công việc ông ấy làm trong vụ điều tra email, vậy là (với hành động sa thải của ông Trump – ND) không phải như thế nữa rồi. Tôi nghĩ Tổng thống đã nhận thấy quy mô của vụ điều tra về yếu tố Nga đang diễn ra và quyết định loại ông ấy. Đối với tôi, đó là cách giải thích duy nhất logic hiện nay”./.

vov.vn