Khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới về sử dụng thuốc kháng HIV cho dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con

HGĐT- Nhằm giảm lây truyền HIV từ mẹ sang con, Tổ chức Y tế thế giới đã ban hành nhiều khuyến cáo liên quan đến gói dịch vụ cơ bản cho Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Một trong các thành phần quan trọng của gói dịch vụ quan trọng này là việc sử dụng thuốc ARV cho phụ nữ mang thai và con của họ.

Theo đó: Tất cả các phụ nữ mang thai nhiễm và phụ nữ nhiễm HIV đang cho con bú đều cần được sử dụng bằng phác đồ kết hợp 3 loại thuốc ARV ít nhất cho đến khi người mẹ cai sữa. Các trường hợp đủ tiêu chuẩn điều trị ARV thì cần được tiếp tục điều trị.

Tại các khu vực có tình hình dịch HIV toàn thể tất cả các phụ nữ mang thai nhiễm HIV và phụ nữ nhiễm HIV đang cho con bú cần được điều trị ARV ngay và kéo dài suốt đời.

Tại các quốc gia khác, nếu phụ nữ mang thai không đủ tiêu chuẩn điều trị ARV, có thể dừng việc sử dụng thuốc ARV khi mà nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con chấm dứt.

Phác đồ 3 thuốc ARV được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai nhiễm HIV và phụ nữ nhiễm HIV đang cho con bú gồm TDF/3TC/EFV viên kết hợp ngày một lần. Phác đồ này được khuyến cáo cho cả phụ nữ mang thai nhiễm HIV sử dụng thuốc ARV vì mục đích dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con và vì mục đích điều trị ARV lâu dài.

Trẻ sinh từ mẹ nhiễm HIV và bú mẹ cần sử dụng thuốc NVP hàng ngày trong vòng 6 tuần. Nếu trẻ được nuôi dưỡng bằng sữa ăn thay thế, trẻ cần sử dụng thuốc NVP hoặc AZT trong vòng 4 đến 6 tuần tuổi sau khi sinh.

Việt Nam hiện đang tiến hành cập nhật khuyến cáo mới của Tổ chức Y tế thế giới ban hành năm 2013. Với những khuyến cáo này mọi phụ nữ mang thai nhiễm HIV sẽ được điều trị dự phòng lây truyền mẹ con sớm hơn thay bằng điều trị từ tuần thứ 14 của thai kỳ như trước đây. Mọi phụ nữ đã bị nhiễm HIV mang thai có thể yên tâm tiếp tục sử dụng phác đồ ARV đang được điều trị mà không cần đổi phác đồ mới. Tuy vậy, khi mang thai mọi phụ nữ cần sớm đến cơ sở y tế để khám và tư vấn kịp thời kiến thức, thông tin về dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con và chăm sóc thai nghén.

Phụ nữ mang thai nhiễm HIV nếu không được điều trị dự phòng thì tỷ lệ lây truyền sang con từ 30 - 35%, nếu được điều trị dự phòng thích hợp bằng 3 thuốc thì tỷ lệ này sẽ giảm xuống chỉ còn dưới 2%.

Hiện nay, tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS; Trung tâm Y tế tuyến huyện, thành phố; Khoa Sản Bệnh viện đa khoa tỉnh và huyện đều có các thuốc ARV điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con cho bà mẹ và cho trẻ khi sinh ra từ họ.