Tư vấn xét nghiệm HIV lưu động, cơ hội tiếp cận dịch vụ cho phụ nữ vùng sâu, vùng xa

HGĐT- Nhân tiện đi khám phụ khoa trong chiến dịch chăm sóc sức khỏe sinh sản, chị Hoàng Thị H. ở xã Kim Thạch, huyện Vị Xuyên được các y, bác sĩ tư vấn và chị đã đồng ý làm xét nghiệm HIV. Chị chia sẻ “Biết chồng mình nghiện chích ma túy và cũng lo lắng chồng mình có thể bị nhiễm HIV rồi lây sang vợ, nhưng chị chưa có điều kiện để đi làm xét nghiệm”.

Chị H. là một trong nhiều phụ nữ thôn bản vùng sâu, vùng xa được tiếp cận với dịch vụ tư vấn, xét nghiệm HIV lưu động gắn với chiến dịch chăm sóc sức khỏe sinh sản hàng năm được trung tâm y tế tuyến huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh Hà Giang tổ chức. Với điều kiện ở một tỉnh miền núi, địa bàn rộng, dân cư phân tán thì việc tiếp cận dịch vụ tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện cho chị em phụ nữ các thôn bản còn gặp nhiều khó khăn, bởi xét nghiệm HIV chỉ được thực hiện tại các bệnh viện tuyến huyện, tuyến tỉnh. Chính vì vậy việc đưa hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV lưu động tới tuyến xã, gắn với các chiến dịch chăm sóc sức khoẻ sinh sản đã tạo điều kiện để phụ nữ các thôn bản vùng sâu, vùng xa tiếp cận với dịch vụ.

Hiện nay trên địa bàn tỉnh Hà Giang phòng tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện được mở tại Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS, các bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh và huyện, Bệnh viện Lao và các bệnh phổi. Khoa Xét nghiệm - Trung tâm Y tế tuyến huyện, thành phố ngoài chức năng thực hiện công tác tư vấn, xét nghiệm tại chỗ, còn có chức năng tư vấn và xét nghiệm HIV tự nguyện lưu động tại các xã vùng sâu xa - nơi người dân ít có cơ hội tiếp cận các dịch vụ y tế nói chung và tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện nói riêng. Đặc biệt dịch vụ tư vấn, xét nghiệm HIV lưu động được gắn với chiến dịch chăm sóc sức khỏe sinh sản thực hiện tại trạm y tế các xã đã tạo điều kiện thuận lợi để phụ nữ mang thai, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có hành vi nguy cơ cao tiếp cận với dịch vụ. Ngoài ra tất cả những người có hành vi nguy cơ cao như người dân di biến động từ các địa phương khác đến hoặc người địa phương đi làm ăn, người đi lao động ở tỉnh khác trở về, những người có quan hệ tình dục không an toàn, người sử dụng ma tuý, nam nữ thanh niên trước kết hôn... đều có thể được tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện và tư vấn các vấn đề liên quan sức khoẻ khác. Dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV lưu động đượctại tuyến xã song vẫn bảo đảm nguyên tắc: tự nguyện, bí mật, chính xác và miễn phí dịch vụ này. Đặc biệt hơn, khách hàng khi đến dịch vụ này sẽ được tư vấn các thông tin cần thiết để dự phòng lây nhiễm HIV và các bệnh lây qua đường tình dục, được tư vấn cách lựa chọn các hành vi an toàn, cách chăm sóc người thân, gia đình nếu có người đã nhiễm HIV. Kết quả xét nghiệm sẽ được trả ngay sau đó, với những người có kết quả dương tính sẽ được tư vấn xét nghiệm lại sau 3 tháng.

Năm 2013 trên địa bàn toàn tỉnh đã tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện được 18.900 lượt người, đạt 180 % kế hoạch trong đó chiếm một phần không nhỏ là những mẫu xét nghiệm được thực hiện lưu động tại tuyến xã.

Thạc sĩ Vũ Thanh Hiền, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS cho biết “Tư vấn xét nghiệm HIV lưu động không chỉ được phối hợp thực hiện với dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sinh sản, mà còn được thực hiện tại các buổi khám, điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục lưu động cho các nhân viên nhà hàng, khách sạn, gắn với các buổi truyền thông tại các vùng có đông nhóm người có hành vi nguy cơ như người nghiện chích ma tuý, người lao động tự do...Thực hiện rộng rãi dịch vụ tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện để giúp các thành phần xã hội phát hiện sớm tình trạng HIV của mình để giúp phòng lây nhiễm cho bản thân, người thân cho cộng đồng và thực hiện tốt chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con”.