Kết quả triển khai Chương trình mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ

HGĐT- Những năm qua, công tác DS-KHHGĐ ở tỉnh ta đã và đang được cấp ủy, chính quyền địa phương đánh giá cao. Hệ thống tổ chức làm công tác DS-KHHGĐ trên địa bàn tỉnh đã được kiện toàn và từng bước hoàn thiện về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cũng như phương thức hoạt động.

Cơ quan chuyên trách DS-KHHGĐ các cấp đã thực sự trở thành một tổ chức tham mưu tích cực cho cấp ủy, chính quyền các cấp về công tác DS-KHHGĐ. Đội ngũ cán bộ chuyên trách DS-KHHGĐ trong toàn hệ thống được tăng cường cả về số lượng và chất lượng; mạng lưới cộng tác viên dân số được bố trí đến tận thôn, bản, tổ dân phố, cụm dân cư. Đặc biệt, Nghị quyết 61/2012/NQ – HĐND về hỗ trợ chính sách công tác DS – KHHGĐ và Kế hoạch hành động giai đoạn 2011-2015 của UBND tỉnh trong việc thực hiện Chiến lược dân số và sức khỏe sinh sản Việt Nam đã được ban hành kịp thời. Hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông được mở rộng và đẩy mạnh, qua đó đã huy động được đông đảo các lực lượng xã hội và cá nhân tham gia vào việc tuyên truyền, vận động về DS-KHHGĐ dưới nhiều hình thức như: Truyền thông đại chúng (tuyên truyền trên Đài PTTH, Báo Hà Giang và một số báo ở Trung ương), truyền thông trực tiếp của đội ngũ cán bộ tuyên truyền viên, đội ngũ cán bộ chuyên trách dân số, cán bộ y tế và cộng tác viên dân số. Các mô hình truyền thông DS-KHHGĐ đã được xây dựng và tiếp cận với từng nhóm đối tượng, các sản phẩm truyền thông đa dạng về hình thức và phong phú về nội dung; giáo dục dân số được đưa vào các cấp học phổ thông, các trường trung học chuyên nghiệp, dạy nghề. Trong năm, đã phối hợp với Báo Hà Giang, Đài PTTH tỉnh thực hiện chuyên mục Dân số và Phát triển năm 2012; tuyên truyền trên Đài PTTH tỉnh được 9 phóng sự, 22 tin bài; Đài PTTH các huyện, thành phố 22 phóng sự, 40 tin bài; tuyên truyền trên Báo Hà Giang được 47 tin, 1 phóng sự; tuyên truyên trên Báo Gia đình và Xã hội được 5 tin, bài. Phối hợp với các thành viên Ban chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ tỉnh tuyên truyền việc thực hiện các chính sách DS-KHHGĐ tới hệ thống ngành dọc và mọi tầng lớp nhân dân trong tỉnh; tổ chức Hội thảo về truyền thông DS-KHHGĐ tại tỉnh với 68 đại biểu là thành viên BCĐ công tác DS-KHHGĐ tỉnh, lãnh đạo, cán bộ truyền thông Trung tâm DS-KHHGĐ, cán bộ Ban Tuyên giáo các huyện, thành phố; tổ chức thành công Liên hoan tuyên truyền viên dân số năm 2012 tại tỉnh với 50 tuyên truyền viên của Trung tâm DS-KHHGĐ các huyện, thành phố tham dự; tổ chức đưa Đội tuyên truyền viên của tỉnh tham dự Liên hoan tuyên truyền viên dân số khu vực phía Bắc tại tỉnh Yên Bái; phối hợp với Đoàn Nghệ thuật tỉnh Hà Giang tổ chức truyền thông các nội dung về DS/KHHGĐ bằng hình thức Sân khấu hóa tại 6 xã của huyện Mèo Vạc... Bên cạnh đó đã tổ chức triển khai thực hiện Chiến dịch tăng cường lồng ghép đưa dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ đến các xã có mức sinh cao, xã vùng đông dân, xã vùng khó khăn tại 127/127 xã, đạt 100% KH. Tổ chức truyền thông các nội dung về chăm sóc SKSS/KHHGĐ tại địa bàn có mức sinh cao và có đối tượng khó tiếp cận ở 13 xã của 2 huyện Đồng Văn, Mèo Vạc. Trong Chương trình hợp tác với tổ chức MarieStops InterNational Việt Nam, đã xây dựng kế hoạch các hoạt động và ký kết về chương trình thúc đẩy sử dụng biện pháp tránh thai lâu dài và vĩnh viễn năm 2012 tại các xã khó khăn của 10 huyện.... Với nhiều hoạt động nêu trên, do vậy mà trong năm qua số người áp dụng các biện pháp tránh thai mới đạt 121,8% KH, tăng 19,9% so với cùng kỳ năm 2011. Các biện pháp tránh thai phi lâm sàng được nhiều đối tượng áp dụng; các hình thức truyền thông phù hợp đã tác động nhiều đến đối tượng chuyển đổi hành vi có lợi; hệ thống phần mềm kho dữ liệu dân cư chuyên ngành DS-KHHGĐ được nâng cấp từ tỉnh đến huyện đảm bảo chất lượng theo quy định của Trung ương... Trong việc thực hiện các dự án, chương tình mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ: Đã tiếp nhận, bảo quản và phân phối các phương tiện tránh thai từ Trung ương cấp phát kịp thời theo kế hoạch cho các huyện, thành phố; xây dựng kế hoạch và cung ứng thuốc thiết yếu, vật tư tiêu hao cho các địa bàn triển khai thực hiện dịch vụ KHHGĐ năm 2012; đảm bảo chi phí quản lý, tư vấn và kỹ thuật cho người thực hiện dịch vụ KHHGĐ kịp thời. Tiếp tục duy trì hoạt động của 51 câu lạc bộ Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân của 25 xã tại huyện Bắc Quang, Vị Xuyên; tổ chức tuyên truyền trực tiếp tại cộng đồng với các nội dung về chăm sóc SKSS, tình yêu, tình bạn khác giới tại các câu lạc bộ; tổ chức Hội thảo “Nâng cao chất lượng thực hiện mô hình Tư vấn, kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân cho cán bộ, lãnh đạo, Ban chủ nhiệm câu lạc bộ tại 2 huyện Vị Xuyên, Bắc Quang; khám sức khỏe định kỳ và tư vấn về chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân cho 2.746 vị thành niên và thanh niên của 51 câu lạc bộ tại 25 xã thuộc 2 huyện Vị Xuyên, Bắc Quang. Duy trì thường xuyên việc sinh hoạt của 44 câu lạc bộ phòng ngừa tảo hôn và kết hôn cận huyết thống, CLB Tư vấn CSSKSS gồm 30 CLB xã và 14 CLB trường học tại 20 xã của huyện Mèo Vạc, Đồng Văn, Xín Mần; tổ chức tuyên truyền về khái niệm tảo hôn, kết hôn cận huyết thống, nguyên nhân, hậu quả của tảo hôn và kết hôn cận huyết thống; trách nhiệm của các cấp, chính quyền, các đoàn thể trong việc ngăn chặn, giải quyết tình trạng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống cho thành viên các câu lạc bộ tại xã và trường học; mở 3 lớp tập huấn nghiệp vụ sinh hoạt câu lạc bộ cho Ban chủ nhiệm câu lạc bộ của mô hình tảo hôn, kết hôn cận huyết thống tại 2 huyện Xín Mần, Mèo Vạc... Ngoài ra còn xây dựng kế hoạch mở lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ DS - KHHGĐ và cộng tác viên các xã, phường, thị trấn năm 2012; mở 5 lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ DS-KHHGĐ cho 170 cán bộ dân số xã, phường, thị trấn thuộc các huyện, thành phố; mở 7 lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ DS-KHHGĐ cho 280 cộng tác viên thôn, bản tại 7 huyện: Quản Bạ, Yên Minh, Xín Mần, Mèo Vạc, Bắc Quang, Vị Xuyên, Đồng Văn... Với sự cố gắng nỗ lực của toàn hệ thống làm công tác DS – KHHGĐ, tỷ suất sinh thô đã giảm từ 24,3%o (2011) xuống còn 23,69%o (2012); tỷ lệ tăng dân số tự nhiên giảm từ 18,23%o (2011) xuống còn 17,59%o (2012).

Có thể nói, công tác dân số là một bộ phận quan trọng của chiến lược phát triển đất nước, là yếu tố cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống của từng người, từng gia đình và của toàn xã hội, góp phần quyết định để thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, do vậy mục tiêu chung của công tác DS-KHHGĐ trong năm 2013 là: “Tăng cường công tác truyền thông giáo dục phổ biến các chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác DS-KHHGĐ, từng bước nâng cao chất lượng dân số. Ổn định quy mô dân số, tập trung mọi nỗ lực tiến tới mỗi cặp vợ chồng chỉ nên có từ 1 đến 2 con. Góp phần nâng cao chất lượng dân số về thể chất, trí tuệ, tinh thần đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp phát triển của đất nước”. Mục tiêu cụ thể là giảm 0,6%o tỷ suất sinh, từ 23,69%o năm 2012 xuống còn 23,10%o năm 2013; giảm tỷ lệ tăng dân số tự nhiên từ 17,59% năm 2012 xuống còn 16,99% năm 2013; phấn đấu tăng tỷ lệ các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại từ 71,03% năm 2012 lên 72,40% năm 2013. Đáp ứng đầy đủ kịp thời, an toàn và thuận tiện các dịch vụ KHHGĐ có chất lượng cho đối tượng sử dụng. Tổ chức các hoạt động can thiệp từ mô hình Tư vấn, kiểm tra sức khoẻ tiền hôn nhân và mô hình giảm thiểu tình trạng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống nhằm từng bước nâng cao chất lượng dân số .Tiếp tục kiện toàn hệ thống tổ chức bộ máy Dân số - KHHGĐ tại cơ sở, sắp xếp cán bộ có đủ năng lực làm công tác DS-KHHGĐ ở 195/195 xã, phường, thị trấn. Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức nâng cao năng lực quản lý điều hành và kỹ năng tuyên truyền cho cán bộ dân số xã và cộng tác viên thôn bản. Phấn đấu 50% số huyện, xã đạt danh hiệu có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác DS-KHHGĐ. Cung cấp đầy đủ, kịp thời, chính xác dữ liệu về dân số đáp ứng yêu cầu quản lý, điều hành chương trình, hoạch định chính sách, xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Đào tạo bồi dưỡng kiến thức cơ bảncho 100% đội ngũ cán bộ quản lý mạng phần mềm của kho dữ liệu. Truyền dữ liệu chuyên ngành trên mạng Internet 100% các kho dữ liệu các huyện, thị với tỉnh (huyện, thành phố 11; tỉnh 1); thu thập thông tin báo cáo định kỳ hàng tháng, quý, năm có chất lượng. Triển khai đồng bộ, thường xuyên các hoạt động tuyên truyền, vận động, giáo dục và tư vấn nhằm nâng cao nhận thức chuyển đổi hành vi về dân số SKSS/KHHGĐ, tạo động lực thúc đẩy mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng chủ động và tự nguyện thực hiện đường lối chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước về DS - KHHGĐ...

                                                          Hoàng Thị Dung

                                        (Phó Giám đốc Sở Y tế, Chi cục trưởng
                                                  Chi cục DS - KHHGĐ tỉnh)