Ứng phó biến đổi khí hậu nhìn từ Bão số 2

HGĐT- Nghiên cứu về quá trình tác động của Biến đổi khí hậu (BĐKH), các nhà khoa học đã khẳng định: Hà Giang là một trong những địa phương rất dễ bị tổn thương. Các yếu tố thời tiết cực đoan do BĐKH gây ra như lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, hạn hán xảy ra thường xuyên, tác động trực tiếp đến cuộc sống người dân, nhất là đồng bào vùng sâu, vùng xa, đồng thời kéo lùi nỗ lực giảm nghèo của tỉnh.

Công an tỉnh kịp thời huy động lực lượng, phương tiện, di chuyển người dân Tân Trịnh ra khỏi vùng ngập úng.

Gần đây, những tác động của BĐKH gia tăng với tần suất lớn hơn, mức độ ảnh hưởng rộng hơn và thiệt hại cũng nhiều hơn. Không nói đâu xa, ngay như đợt nắng hạn kéo dài diễn ra trên địa bàn các huyện phía Tây, phía Bắc của tỉnh vừa qua cũng đã làm lệch khung thời vụ gieo trồng, nhiều diện tích hoa màu bị mất trắng, kéo theo giảm sản lượng lương thực..., thiệt hại ước tính trăm tỷ đồng. Những tác động của BĐKH ngày càng rõ rệt, điều này đòi hỏi mỗi người phải nghiêm túc nhìn nhận mức độ nguy hiểm, có suy nghĩ, hành động cụ thể, ứng phó kịp thời, hạn chế tới mức thấp nhất những thiệt hại có thể xảy ra.

Những ngày nắng nóng vừa qua đi, cơn Bão số 2 đã ập đến, đây làminh chứng rõ nhất về tác động của BĐKH đối với cuộc sống người dân. Tuy không trực tiếp đổ bộ vào tỉnh ta, nhưng hoàn lưu của nó gây mưa lớn kéo dài, gây sạt lở đất, làm chết 8 người, 1 người bị thương, hàng trăm ngôi nhà của người dân bị sập đổ, hư hỏng, phải di chuyển đến nơi ở khác, hàng trăm ha hoa màu bị ngập chìm trong nước, nhiều tuyến đường giao thông bị tê liệt cục bộ. Người dân sinh sống ở các xã Việt Hồng (Bắc Quang), Tân Trịnh (Quang Bình)... nằm ven dòng sông Bạc cảm nhận rõ nét sức tàn phá ghê gớm của thiên nhiên. Sau nhiều giờ mưa lớn, nước từ trên rừng ào ạt đổ về hạ lưu khiến lũ dâng nhanh, nhấn chìm nhiều nhà cửa, hoa màu của người dân. Cảnh người, gia súc chới với trong dòng nước, ngồi trên mái nhà nhìn con nước cuồn cuộn cứ tưởng chỉ có ở miền sông nước Cửu Long, thì nay lại xảy ra nơi miền núi phía Bắc. Trực tiếp đến với người dân xã Tân Trịnh vào thời cao điểm nước lũ, chúng tôi nhận thấy người dân rất bối rối, một số có thái độ thờ ơ trước những nguy hiểm đang bủa vây. Rất may, chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng luôn chủ động phương án, sẵn sàng huy động phương tiện, di chuyển khẩn cấp người dân ra khỏi vùng nguy hiểm, tiếp tế lương thực cứu đói nên không xảy ra trường hợp đáng tiếc nào về người. Tại xã Việt Hồng, mưa lớn cũng tạo biển nước mênh mông, đục ngàu khiến cuộc sống người dân bị đảo lộn trong nhiều giờ. Khi nước rút, hậu quả để lại còn nặng nền hơn, dòng nước dữ tợn cuốn trôi hàng chục ha đất trồng cam, nhiều diện tích lúa bị bùn đất vùi lấp...

Còn đối với người dân Nàng Đôn (Hoàng Su Phì), dù thiên tai đã xảy ra hàng chục ngày, nhưng mỗi khi nhắc đến họ vẫn bàng hoàng trước sự tàn phá ghê gớm của thiên nhiên. Chỉ trong nháy mắt, 2 ngôi nhà, 5 mạng người dưới chân núi Thiêng Rầy bị vùi lấp dưới hàng nghìn m3 đất đá tràn ra từ quả núi phía sau nhà. Nằm trên địa bàn có kết cấu địa chất yếu, địa hình phức tạp, độ dốc lớn..., người dân Hoàng Su Phì luôn phải đối mặt với tình trạng đất, đá sạt lở vùi lấp nhà cửa. Cũng vì vậy, họ luôn sẵn tinh thần chủ động mỗi khi có thông báo về hiện tượng thời tiết cực đoan. Tuy nhiên, do đời sống người dân còn nhiều khó khăn, mặt bằng sinh sống rất hiếm, người dân vẫn phải bạt núi dựng nhà, hơn nữa do tập quán, đồng bào thường dựng nhà ven triền núi, ven suối nên mưa rừng về nước suối dâng nhanh khiến nhiều người trở tay không kịp. Ngay khi thiên tai xảy ra, chúng tôi có mặt tại đội 3, thôn Thiêng Rầy cùng nhân dân khắc phục hậu quả, chia sẻ khó khăn với những gia đình có người bị thiệt hại. Nhiều người dân cho biết, vị trí 2 ngôi nhà bị đất đá vùi lấp khiến 5 người thiệt mạng không có khe suối, không ai ngờ núi lại vỡ. Nhưng điều không tưởng đã xảy ra, nó cho ta bài học không được lơ là trong bất cứ tình huống nào, thiên tai ập đến, nhiều tình huống ngoài dự tính lại ập đến bất ngờ.

Còn nhớ, công tác chỉ đạo ứng phó với các tình huống của Bão số 2 vừa qua cũng là một bài học quan trọng. Trước đó, UBND tỉnh đã có Công điện khẩn, chỉ đạo công tác phòng chống, ứng phó với Bão số 2, nhưng khi nghe tin bão không đổ bộ trực tiếp vào nước ta, nhiều địa phương có tư tưởng lơ là. Với tinh thần không chủ quan, vào ngày nghỉ cuối tuần 19.7, UBND tỉnh vẫn có cuộc họp khẩn trực tuyến với các địa phương, xốc lại tinh thần, yêu cầu phải tập trung cao độ, chuẩn bị sẵn phương tiện, lực lượng đối phó với các tình huống xấu có thể xảy ra. Sau cuộc họp khẩn, tinh thần chống bão lại được “lên dây cót” và sự vào cuộc tích cực, tinh thần chủ động của các cấp, các ngành... đã góp phần quan trọng trong việc hạn chế thấp nhất những thiệt hại do ảnh hưởng của hoàn lưu Bão số 2 gây ra.