Hành động vì một Việt Nam không còn bệnh lao vào năm 2030

BHG - Bệnh lao được ví như “kẻ giết người thầm lặng” khi mang truyền nhiễm nguy hiểm với nguy cơ lây lan ra cộng đồng. Song, bệnh có thể phòng chống, chữa khỏi nếu phát hiện sớm, chữa đúng phương pháp. Do vậy, tỉnh ta đang thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để góp phần thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia: Hành động vì một Việt Nam không còn bệnh lao vào năm 2030.

Bệnh nhân lao phổi được tiếp cận các dịch vụ y tế chất lượng cao trong khám, điều trị bệnh tại Bệnh viện Phổi Hà Giang.

Trước mối nguy hại của bệnh lao, công tác phòng, chống và điều trị bệnh nhân lao trở thành một trong những nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở; trong đó, ngành Y tế giữ vai trò nòng cốt. Hiện, mạng lưới phòng, chống lao bao phủ 193/193 xã, phường, thị trấn của tỉnh; tỷ lệ dân số được tiếp cận với chương trình chống lao đạt 100%. Tại mỗi huyện, thành phố duy trì 1 tổ chống lao tuyến huyện và mỗi Trạm Y tế xã, phường, thị trấn có 1 cán bộ chuyên trách công tác phòng, chống lao. Đặc biệt, các tổ chống lao đa phần có bác sĩ được đào tạo, tập huấn về điều trị và quản lý bệnh lao. Bệnh nhân lao được điều trị tấn công tại Bệnh viện Đa khoa huyện, điều trị giai đoạn duy trì tại nhà do Trung tâm Y tế huyện và Trạm Y tế xã quản lý, giám sát điều trị. Riêng tuyến tỉnh, Bệnh viện Phổi Hà Giang là bệnh viện chuyên khoa hạng 2 có quy mô 120 giường bệnh, 15 khoa, phòng chức năng. “Bệnh viện đã được đầu tư các trang thiết bị hiện đại, cơ sở vật chất tiện nghi; tiếp nhận, điều trị bệnh nhân lao theo phác đồ mới nhất của Bệnh viện Phổi T.Ư. Hơn nữa, đơn vị còn xây dựng hệ thống chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh thông minh để chăm sóc sức khỏe tối ưu cho người bệnh. Ví như bệnh nhân nặng nằm giường ICU có máy Monitor theo dõi các chỉ số của người bệnh; phòng bệnh được trang bị điều hòa, máy điện tim, siêu âm, chụp X-quang tại giường và các thiết bị thông tin như tivi, mạng wifi miễn phí nhằm giúp người bệnh tiếp cận các thông tin truyền thông” – Giám đốc Bệnh viện Phổi Hà Giang, Chúc Hồng Phương chia sẻ.

Cùng với mạng lưới phòng, chống lao, hoạt động cung ứng thuốc lao, vật tư, trang thiết bị xét nghiệm từ Bệnh viện Phổi T.Ư cấp về tuyến tỉnh, điều phối về tuyến huyện, xã đảm bảo kịp thời phục vụ hoạt động khám, chữa bệnh cho bệnh nhân từ tuyến tỉnh đến cơ sở. Tại 11 huyện, thành phố đã có phòng xét nghiệm lao. Tuyến tỉnh triển khai nhiều kỹ thuật tiến bộ, như: Xét nghiệm đờm bằng phương pháp soi trực tiếp, sinh học phân tử, xét nghiệm Gen – Xpert… để phát hiện nhanh bệnh lao. Đặc biệt, tỷ lệ điều trị thành công bệnh lao đạt trên 90%/năm; riêng tỷ lệ thành công trong điều trị bệnh nhân lao kháng thuốc lên đến 70%/năm, số bệnh nhân lao kháng thuốc chỉ khoảng 8 – 10 người/năm.

Mặc dù mạng lưới phòng, chống lao phủ rộng, nhưng theo nhận định của cơ quan chuyên môn: Tình hình dịch tễ bệnh lao tại tỉnh ta chưa có xu hướng giảm về số ca mắc mới. Hàng năm, các cơ sở y tế phát hiện và thu nhận điều trị trên 500 ca bệnh lao các thể, chiếm khoảng 0,07% dân số, tương đương 66/100.000 dân. Bên cạnh đó, kết quả điều trị và quản lý bệnh nhân chưa đạt mục tiêu đề ra: Năm 2019, 2020 tỷ lệ điều trị khỏi đối với bệnh nhân lao phổi có bằng chứng vi khuẩn học mới và tái phát chỉ đạt 70 – 75% và nguồn lây trong cộng đồng còn cao. Nguyên nhân do tỷ lệ phát hiện thụ động thấp, ý thức của người dân về bệnh lao chưa cao, tỷ lệ bệnh nhân bỏ trị, không theo dõi được còn cao; tỷ lệ phát hiện bệnh nhân lao kháng đa thuốc còn thấp. Ngoài ra, các chương trình hoạt động về lao tiềm ẩn và lao trẻ em triển khai còn chậm do đối tượng trẻ em khó tiếp cận; trẻ nhỏ từ 0 – 4 tuổi gặp nhiều khó khăn trong việc dùng thuốc, gia đình thiếu hợp tác, còn lao tiềm ẩn ở người lớn chưa có kinh phí triển khai thực hiện…

Từ thực tế trên, tỉnh ta đã, đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đảm bảo các nguồn lực cũng như huy động mọi nguồn lực xã hội hỗ trợ công tác phòng, chống bệnh lao. Đồng thời, đẩy mạnh các giải pháp chuyên môn kỹ thuật và dịch vụ phòng, chống bệnh lao nhằm: Phát hiện lao sớm và điều trị hiệu quả; cung cấp dịch vụ khám phát hiện, chẩn đoán, điều trị, dự phòng và quản lý bệnh lao theo hướng dẫn của Bộ Y tế; tiến tới phổ cập dịch vụ khám phát hiện, điều trị và dự phòng bệnh lao toàn diện cũng như sử dụng tối ưu các kỹ thuật truyền thống để khám, chữa và phòng bệnh lao hiệu quả trong điều kiện của tỉnh. Khuyến khích các bậc cha mẹ đưa trẻ đến cơ sở y tế tiêm phòng vắc xin BCG ngay trong tháng đầu sau sinh để phòng, chống bệnh lao có hiệu quả. Cùng với đó, tỉnh ta đã, đang xây dựng và hoàn thiện cơ chế quản lý cung ứng thuốc, hậu cần kỹ thuật phù hợp cho công tác phòng, chống bệnh lao, đảm bảo kịp thời, hiệu quả cao và bền vững. Mặt khác, tăng cường giám sát điều trị bệnh nhân lao tại cộng đồng, huy động sự tham gia hỗ trợ điều trị của y tế cơ sở và người nhà bệnh nhân, đảm bảo tỷ lệ khỏi bệnh cao.

Cùng với những giải pháp trên, tỉnh ta đang huy động, khuyến khích tối đa sự tham gia của cả hệ thống chính trị vào các hoạt động truyền thông giáo dục sức khỏe về phòng, chống bệnh lao; nhất là đồng bào vùng sâu, xa, người di biến động để nhân dân hiểu và chủ động tiếp cận, sử dụng dịch vụ khám phát hiện, chẩn đoán, điều trị và dự phòng bệnh lao do ngành Y tế cung cấp. Trên cơ sở đó, phấn đấu giảm số người mắc, số người chết do bệnh lao, giảm sự lây nhiễm lao, khống chế bệnh lao kháng đa thuốc để đạt được mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030.

Bài, ảnh: THU PHƯƠNG