Những người lính đi tìm đồng đội

BHG- Mặt trận biên giới Vị Xuyên những năm 1979 – 1989 diễn ra hàng nghìn trận đánh khốc liệt, biết bao chiến sỹ đã anh dũng ngã xuống, tuổi xuân gửi lại nơi biên giới Vị Xuyên đến tận bây giờ, hài cốt của các anh vẫn còn nằm lại trên những mỏm đá, thung sâu nơi chiến trường xưa. Để tri ân những người đã hy sinh xương máu cho Tổ quốc, rất nhiều cán bộ, chiến sỹ của Bộ CHQS tỉnh đã không quản ngại khó khăn, ngày đêm băng rừng, vượt suối tìm hài cốt liệt sỹ, với mong muốn đưa các anh về yên nghỉ. Việc làm đó không chỉ thể hiện lòng tri ân đối với những người đã ngã xuống mà còn góp phần thắp lên niềm tin, hy vọng cho thân nhân các gia đình liệt sỹ...

Hài cốt các liệt sỹ được an táng tại Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên.

Gian nan hành trình quy tập hài cốt liệt sỹ

Có dịp theo chân các cán bộ, chiến sỹ của Tổ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ của Bộ CHQS tỉnh mới thấy hết được những vất vả mà các anh phải trải qua trong hành trình tìm kiếm, quy tập hài cốt để đưa các liệt sỹ về với đất Mẹ. Từng tham gia không biết bao nhiêu lần tìm kiếm hài cốt liệt sỹ khắp dọc dải biên giới Vị Xuyên, Thượng tá Đinh Văn Hội, Trưởng ban Chính sách – Bộ CHQS tỉnh cho biết: “Trong quá trình tìm kiếm và quy tập và hài cốt liệt sỹ, chúng tôi phải bám dân, nắm nhiều nguồn thông tin từ phía các cựu chiến binh, chính quyền địa phương để xác định chính xác nơi có hài cốt. Quá trình quy tập lại gặp nhiều trở ngại do địa hình đồi núi hiểm trở, còn sót lại nhiều bom mìn, vật cản. Mặc dù vậy, chúng tôi luôn tâm niệm mình phải có trách nhiệm với thế hệ đi trước, với những đồng đội đã hy sinh xương máu cho nền độc lập của đất nước hôm nay. Vì vậy anh em trong Tổ luôn cố gắng tìm kiếm hài cốt của các liệt sỹ với nguyện vọng đưa các anh về yên nghỉ bên đồng đội, gia đình...”.

Những ngày cuối tháng 10, dải biên giới Vị Xuyên chuyển mình đón những đợt gió lạnh đầu mùa. Những cơn mưa rả rích kèm theo khí lạnh và cái ảm đạm của những ngày đầu Đông khiến mọi người không muốn bước chân ra khỏi ngôi nhà ấm áp. Nhưng những cán bộ, chiến sỹ của Tổ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ không quản ngại gió mưa, giá rét, đi bộ 7 cây số đường rừng, lên điểm cao 685 (thuộc thôn Nặm Ngặt, xã Thanh Thủy, Vị Xuyên) để tiếp tục hành trình quy tập hài cốt liệt sỹ. Sau gần 3 giờ đồng hồ cuốc bộ, leo đồi, vượt qua những con dốc dài trơn trượt và những vách núi dựng đứng; 15 chiến sỹ của Tổ, mồ hôi ướt đầm lưng áo nhưng khi lên đến nơi được xác định có hài cốt là ai nấy đều bắt tay ngay vào công việc. Thành kính thắp nén hương cho các anh, rồi những nhát cuốc nhẹ nhàng chạm đất, không khí bỗng nhiên trầm lắng lại... Sau một hồi miệt mài cuốc, các thành viên của Tổ, kính cẩn phủ lá cờ đỏ sao vàng, cẩn thận bốc hài cốt vào tiểu, không ai nói với ai câu nào, có những giọt nước mắt lặng lẽ rơi, cũng có những nụ cười khe khẽ nở bởi thêm một hài cốt được tìm thấy là thêm một niềm hy vọng đối với thân nhân các liệt sĩ. Và thêm một hài cốt được tìm thấy là thêm một người con quả cảm của Tổ quốc được trở về với đất Mẹ, yên nghỉ bên đồng đội thân thương...

Đã có hơn 7 năm tham gia tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ nơi địa đầu của Tổ quốc, Thiếu tá Nguyễn Đức Hiệp ngậm ngùi chia sẻ: “Phần lớn các phần mộ của liệt sỹ nằm rải rác trên khe đá, thung sâu, núi rừng hiểm trở, đi lại hết sức khó khăn. Thậm chí còn phải đối mặt với những nguy hiểm cận kề: Vật liệu nổ, bom mìn còn sót lại của chiến tranh, độc hại của khí độc tụ nén lâu ngày, đèo cao, vực thẳm, lũ quét... Nhưng chúng tôi chưa một lần nhụt chí, mà luôn tâm niệm rằng, đó là trách nhiệm, là tình cảm, là việc nghĩa phải làm để bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đối với sự hy sinh to lớn của các Anh hùng Liệt sỹ...”.

Thật khó để có thể kể hết những vất vả, gian nan trong hành trình tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ của các cán bộ, chiến sỹ trong Tổ công tác của Bộ CHQS tỉnh. Nhưng bằng tình cảm, trách nhiệm cao cả của mình, Tổ công tác đã quy tập được rất nhiều phần mộ liệt sỹ, đưa về an táng tại Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên. Việc làm đó đã góp phần thực hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, đồng thời thắp lên “ngọn lửa” hy vọng cho thân nhân của hàng nghìn liệt sỹ trên dải đất từng chịu nhiều bom đạn này.

Ngày về ấm tình đồng đội...

Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên, nơi yên nghỉ của hơn 1.700 Anh hùng, liệt sỹ; hôm nay, hân hoan đón thêm đồng đội về yên nghỉ nơi đây. Sau bao nhiêu năm tháng nằm lại nơi chiến trường ác liệt, hài cốt của 6 liệt sỹ hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc đã được trở về với đất Mẹ thân yêu. Bầu trời Vị Xuyên ngày đầu Đông không khí trong trẻo lạ thường, gió nhẹ, nắng vàng nhạt như chào đón các anh trở về. Đông đảo cán bộ, lực lượng vũ trang, đoàn viên thanh niên và nhân dân trên địa bàn đứng kín cổng Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên.

Đúng 15h30, hài cốt của các anh được những người đồng đội thời bình kính cẩn đưa vào trong rợp bóng Quốc kỳ và làn khói hương trầm mặc. Màu xanh của quân phục, của những thanh niên tình nguyện phủ kín khắp Nghĩa trang. Có những người lính trẻ, chưa một lần biết đến những đau thương, mất mát của chiến tranh nhưng lòng đầy ngậm ngùi xúc động, có giọt nước mắt lặng lẽ rơi trên những gương mặt rất trẻ, chưa nhuốm màu thời gian ấy. Rất nhiều người đã không kìm nổi tiếng nấc nghẹn ngào khi nghe Chủ tịch UBND huyện Vị Xuyên, Lương Văn Đoàn đọc điếu văn truy điệu: “Đưa các anh về yên nghỉ là tâm nguyện, là mong mỏi thiết tha của Đảng, Nhà nước, của gia đình và đồng bào các dân tộc. Sự hy sinh của các anh đã góp phần tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để hôm nay nhân dân các dân tộc Hà Giang được sống trong ấm no, hạnh phúc. Qua bao nhiêu năm tháng, xương máu, da thịt của các anh đã tô thêm màu xanh cho dải biên cương của Tổ quốc. Hôm nay, chúng ta kính cẩn nghiêng mình đón các anh – những người con ưu tú đã hoàn thành nghĩa vụ cao cả với Tổ quốc trở về. Các anh ra đi nhưng công lao to lớn của các anh luôn được ghi lòng tạc dạ vào con người và non sông đất nước Việt Nam...”.

Sau lễ truy điệu, hài cốt của các liệt sỹ đã được an táng tại Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên. Từ nay, các anh sẽ mãi mãi được yên nghỉ bên đồng đội, trong sự yêu thương và lòng biết ơn vô hạn của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc Hà Giang...

NGUYỄN PHƯƠNG